La rusałka è un’ondina? Sulla traduzione italiana dei nomi delle creature fantastiche in Andrzej Sapkowski

• Authors: Amenta Alessandro

Title variants

EN

Is the rusalka an undine? On the Italian translation of the names of fantastic creatures in Andrzej Sapkowski’s works

• Languages of publication: IT

Abstracts

EN

The paper aims at analysing the techniques used in the rendition of the names of supernatural, mythological, and fantastic creatures in the Italian translation of The Witcher saga by Andrzej Sapkowski. After presenting the role played by different classes of names in the creation of an imaginary world based on intertextual procedures, the author identifies eight recurring techniques: borrowing, calque, recognised translation, generalisation, normalisation, lexical recreation, substitution, and omission. The paper shows that though the translation of Sapkowski’s series combines a foreignising and domesticating approach, naturalisation prevails in the rendition of Slavic elements, supplying the reader with a more “international” setting derived from a wide use of replacements and hypernyms.

Keywords

EN

Andrzej Sapkowski; The Witcher; Cultural-specific Items; Translation Techniques; Translation Strategies

• Publisher: Associazione Italiana Polonisti (AIP)
• Journal: pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
• Year: 2020
• Issue: 11
• Pages: 46-65

Contributors

author

Amenta Alessandro

• University of Rome “Tor Vergata”

References

• Sapkowski A. (1992), Miecz przeznaczenia, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (1993), Ostatnie życzenie, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (1994), Krew elfów, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (1995), Czas pogardy, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (1996), Chrzest ognia, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (1997), Wieża Jaskółki, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (1999), Pani Jeziora, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (2013a), Sezon burz, SuperNOWA, Warszawa.
• Sapkowski A. (2010), Il guardiano degli innocenti, trad. it R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Sapkowski A. (2011), La spada del destino, trad. it. R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Sapkowski A. (2012), Il sangue degli elfi, trad. it. R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Sapkowski A. (2013b), Il tempo della guerra, trad. it. R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Sapkowski A. (2014), Il battesimo del fuoco, trad. it. R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Sapkowski A. (2015a), La Torre delle Rondine trad. it. R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Sapkowski A. (2015b), La Signora del Lago, trad. it. R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Sapkowski A. (2016), La stagione delle tempeste, trad. it. R. Belletti, Editrice Nord, Milano.
• Baker M. (1996), Corpus-Based Translation Studies: The Challenges that Lie Ahead, in: Somers H. (a cura di), Terminology, LSP and Translation, John Benjamins, Amsterdam-Philadelphia: 175-186.
• Baker M. (20183), In Other Words. A Coursebook on Translation, Routledge, London-New York (1a ed. 1992).
• Belletti R. (2015), http://la-porta-sui-mondi.blogspot.com/2015/07/intervista-raffaella-belletti.html [ultimo accesso: 8.9.2019]
• Błaszkowska M., Jakubiak M. (2015), Inni, obcy, potworni. Wokół zagadnień obcości i inności w cyklu wiedźmińskim, in: Dudziński R., Flamma A., Kowalczyk K., Płoszaj J. (a cura di), Wiedźmin – bohater masowej wyobraźni, Trickster, Wrocław: 69-81.
• Bruckner, A. (1927), Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków.
• Cavagnoli F. (2012), Tradurre la letteratura: fra negoziazione e compromesso, “Letteratura e letterature”, 6: 85-94.
• Cieśliński Sz. (2015), Mutant, odmieniec, wiedźmin. O problematyce rasizmu w wiedźmińskim cyklu Andrzeja Sapkowskiego, in: Dudziński R., Flamma A., Kowalczyk K., Płoszaj J. (a cura di), Wiedźmin – bohater masowej wyobraźni, Trickster, Wrocław: 51-67.
• Dziwisz M. (2013), Językowe mechanizmy tworzenia autorskich neologizmów w utworach z gatunku fantasy (na przykładzie opowiadań Andrzeja Sapkowskiego), “Acta Humana”, 4: 129-135.
• Fernandes L. (2006), Translation of Names in Children’s Fantasy Literature: Bringing the Young Reader into Play, “New Voices in Translation Studies”, 2: 44-57.
• Guttfeld D. (2012), Elementy kulturowe w angielsko-polskich przekładach science fiction i fantasy, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Guttfeld D., Jankowiak D., Krawczyk St. (2013), Fantastyczni 2012. Badanie czytelnictwa fantastyki, Gdański Klub Fantastyki, Gdańsk.
• Hejwowski K. (2004), Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Ivir V. (1987), Procedures and strategies for the translation of culture, “Indian Journal of Applied Linguistics”, 13/2: 35-46.
• Kaczor K. (2006), Geralt, czarownice i wampir. Recykling kulturowy Andrzeja Sapkowskiego, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
• Kaczor K. (2017), Z getta do mainstreamu. Polskie pole literackie fantasy (1982-2012), Universitas, Kraków.
• Kinder M. (1991), Playing with Power in Movies, Television, and Video Games: From Muppet Babies to Teenage Mutant Ninja Turtles, University of California Press, Berkley-Los Angeles-London.
• Kwieciński P. (2001), Disturbing Strangeness: Foreignisation and Domestication in Translation Procedures in the Context of Cultural Asymmetry, Wydawnictwo Edytor, Toruń.
• Laviosa S. (2002), Corpus-based Translation Studies: Theory, Findings, Applications, Rodopi, Amsterdam-New York.
• Markocki M. (2016), Geralt z Rivii – antybohater w roli bohatera fantasy, in Dudziński R., Płoszaj J. (a cura di), Wiedźmin – polski fenomen popokultury, Trickster, Wrocław: 29-41.
• Newmark P. (1988), La traduzione: problemi e metodi, Bompiani, Milano.
• Newmark P. (1992), Paragraphs on Translation, Multilingual Matters, Bristol.
• Nord C. (1991), Text Analysis in Translation. Theory, Method, and Didactic Application of a Model for Translation-Oriented Text Analysis, Rodopi, Amsterdam-Atlanta.
• Podgórscy B. i A. (2016), Wielka księga demonów polskich, Wydawnictwo KOS, Katowice.
• Salich A. (2018), Techniki i strategie tłumaczenia neologizmów autorskich. Polska literatura fantastyczna i fantastycznonaukowa w przekładach angielskich, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Sapkowski A. (2018), https://polskatimes.pl/andrzej-sapkowski-bedzie-kolejna-ksiazka-w-uniwersum-wiedzmina/ar/13118064 [ultimo accesso: 10.9.2019]
• Sienkiewicz H. (1901), Ogniem i mieczem, vol. 3, Gebethner i Wolff, Warszawa-Kraków (trad. it. Col ferro e col fuoco, Edizioni Paoline, Catania 1962).
• Salmon L. (20172), Teoria della traduzione, Franco Angeli, Milano 2017 (1a ed. 2003).
• Solarewicz K. (2016), Monstrum, albo wiedźmina opisanie. Próba Traw i kwestia człowieczeństwa w multiwersum Wiedźmina, in: Dudziński R., Płoszaj J. (a cura di), Wiedźmin – polski fenomen popokultury, Trickster, Wrocław: 73-86.
• Strzelczyk J. (1998), Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Rebis, Poznań.
• Szelewski M. (2003), Nazewnictwo literackie w utworach Andrzeja Sapkowskiego i Nika Pierumowa, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Tkacz M. (2012), Baśnie zbyt prawdziwe. Trzydzieści lat fantasy w Polsce, Gdański Klub Fantastyki, Gdańsk.
• Vinay J.-P., Darbelnet J. (1958), Stylistique comparée du français et de l’anglais: méthode de traduction, Didier, Paris.
• Vlahov S., Florin S. (1980), Neperovodimoe v perevode, Vysšaja škola, Moskva.
• Wałaszewski Z. (2013), Wiedźmin: pierwszy polski supersystem rozrywkowy, in: Werner A., Żukowski T. (a cura di), Obraz literatury w komunikacji społecznej po roku ’89, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa: 126-154.
• Wesoła J. (2011), La traducción de neologismos en la versión española de la prosa de Andrzej Sapkowski, “Romanica Cracoviensia”, 11: 449-456.