Emocje w ruchach społecznych na przykładzie ruchów obrony praw ojców i Amazonek w Polsce

• Authors: Katarzyna Wojnicka , Edyta Zierkiewicz

Title variants

EN

Emotions in Social Movements. The Case of the Fathers’ Rights Movement and the Breast Cancer Survivors Movement in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi pokłosie badań skoncentrowanych na uchwyceniu znaczenia emocji dla formowania, charakteru i dynamiki współczesnych ruchów społecznych na przykładzie polskiego ruchu obrony praw ojców oraz ruchu Amazonek. Tekst oparty został głównie na wynikach badań własnych, przeprowadzonych z użyciem metod badań jakościowych z przedstawicielkami i aktywistami powyższych ruchów w latach 2009–2012. Analiza materiału badawczego poprzedzona jest szkicem na temat statusu emocji w (polskich) badaniach społecznych oraz przeglądem stanu wiedzy dotyczącego prezentowanych fenomenów społecznych w Polsce.

EN

The article results from research on the role of emotions in the constitution, character and dynamics of contemporary social movements. The paper is based on the cases of the fathers’ rights movement and the breast cancer survivors movement in Poland and is to a large extent the result of qualitative sociological research conducted with activists from these movements between 2009 and 2012. The analysis of the gathered material is preceded by an outline of the status of emotions in (Polish) sociology and the state of affairs in Polish research on the social movements that were the key subject of our study.

Keywords

PL

ruchy społeczne; emocje; ruch obrony praw ojców; ruch polskich Amazonek

EN

social movements; emotions; fathers’ rights movement; breast cancer survivors movement; Poland

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2014
• Issue: 4(215)
• Pages: 209–232

Contributors

author

Katarzyna Wojnicka

• Dissens – Institut für Bildung und Forschung e.V., Allee der Kosmonauten 67, D - 12681 Berlin

author

Edyta Zierkiewicz

• Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław

References

• Aminzade, Ron i Doug McAdam. 2007. Emocje i polityka sportu. W: P. Sztompka i M. Kucia (red.). Socjologia. Lektury. Kraków: Znak.
• Barker, Colin. 2008. Strach, śmiech i siła zbiorowa: tworzenie się Solidarności w sierpniu 1980 roku w Stoczni im. Lenina w Gdańsku. W: K. Gorlach i P. Mooney (red.). Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych. Warszawa: Scholar.
• Binder, Piotr, Hanna Palska i Wojciech Pawlik (red.). 2009. Emocje a kultura i życie społeczne. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Blackstone, Amy. 2009. Doing Good, Being Good, and the Social Construction of Compassion. „Journal of Contemporary Ethnography” vol. 38, 1: 85–116.
• Borkowski, Marek. 2008. Historia ruchu samotnych ojców w Polsce. Komitet Przestrogi przed Oddzieleniem Rodzica (www.kpor.pl/, dostęp16.02.2010).
• Buechler, Steven M. 2008. Poza mobilizacją zasobów? Nowe trendy w teorii ruchów społecznych. W: K. Gorlach i P. Mooney (red.). Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych. Warszawa: Scholar.
• Bury, Mike. 2001. Illness Narratives. Fact or Fiction? „Sociology of Health & Illness” vol. 23, 3: 263–285.
• Charmaz, Kathy. 1999. Stories of Suffering: Subjective Tales and Research Narratives. „Qualitative Health Research” 3: 362–382.
• Chwałczyńska, Agnieszka, Marek Woźniewski, Krystyna Rożek-Mróz i Iwona Malicka. 2004. Jakość życia kobiet po mastektomii. „Wiadomości Lekarskie” T. LVII, 7–8: 212–216.
• Conrad, Peter i Joseph W. Schneider. 1995. Medicine as an Institution of Social Control: Consequences for Society. W: N.J. Herman (red.). Deviance. A Symbolic Interactionist Approach. Boston: General Hall.
• Czykwin, Elżbieta. 2013. Wstyd. Kraków: Impuls.
• Dąbrowska-Caban, Zofia. 1999. Rodzina polska u progu XXI wieku. „Problemy Rodziny” 4: 23–29.
• Denzin, Norman. 1984. On Understanding Emotions. San Francisco: Jossey–Bass.
• Doetsch-Kidder, Sharon. 2012. Social Change and Intersectional Activism. The Spirit of Social Movement. New York: Palgrave Macmillan.
• Durkheim, Emil. 2000. Zasady metody socjologicznej. Warszawa: WN PWN.
• Ehrenreich, Barbara. 2001. Welcome to Cancerland: A Mammogram Leads to a Culture of Pink Kitsch. „Harper’s Magazine”, November (http://www.bcaction.org/PDF/Harpers.pdf, dostęp 11.10.2009).
• Epstein, Seymour. 1984. Controversial Issues in Emotion Theoty. W: P. Ahaver (red.). Review of Personality and Social Psychology. Beverly Hills, CA: Sage.
• Flam, Helena. 2005. Emotions’ Map. A Research Agenda. W: H. Flam i D. King (red.). Emotions and social movements. London and New York: Routledge.
• Flam, Helena i Debra King. 2005. Introduction. W: H. Flam i D. King (red.). Emotions and Social Movements. London and New York: Routledge.
• Flood, Michael. 2004. Backlash: Angry men’s Movements W: S.E. Rossi (red.). The Battle and the Backlash Rage On: Why Feminism Cannot Be Obsolete. Bloomington: Xlibris.
• Fuszara, Małgorzata. 1994. Rodzina w sądzie. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Giddens, Anthony. 2006. Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Warszawa: WN PWN.
• Goodwin, Jeff, James M. Jasper i Francesca Pollenta. 2001. Possionate Politics. Chicago: University of Chicago Press.
• Goodwin, Jeff, James M. Jasper i Francesca Polletta. 2004. Emotional Dimensions of Social Movements. W: D. A. Snow, S. Soule, A. Sarah i H. Kriesi (red.). The Blackwell Companion to Social Movements. Blackwell Publishing Ltd.
• Habermas, Jürgen. 1999. Teoria działania komunikacyjnego. Tom I. Warszawa: WN PWN.
• Habermas, Jürgen. 2002. Teoria działania komunikacyjnego. Tom II. Warszawa: WN PWN.
• Hearn, Jeff. 2004. From Hegemonic Masculinity to the Hegemony of Men. „Feminist Theory” vol. 5 (1).
• Hearn, Jeff.1993. Emotive Subjects: Organizational Men, Organizational Masculinities and the (de)Construction of „Emotions”. W: S. Fineman (red.). Emotions in Organizations. London: Sage.
• Hochschild, Arlie Russell. 2009. Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć. Warszawa: WN PWN.
• Hryciuk, Renata E. 2012. O znikającej matce. Upolitycznione macierzyństwo w Polsce i Ameryce Łacińskiej. W: R.E. Hryciuk i E. Korolczuk (red.). Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce. Warszawa: WUW.
• Kemper, Theodore. 1987. How Many Emotions are there? Wedding the Social and Autonomoc Components. „American Journal of Sociology” 87: 263–289.
• Kemper, Theodore. 2005. Modele społeczne w wyjaśnianiu emocji. W: M. Lewis i J.M. Haviland-Jones (red.). Psychologia emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Kluby Amazonki – Twoją Szansą. Raport końcowy. 2012. http://fundacja.ekspert-kujawy.pl/download/KATS/Raport_z_badan_koncowych.pdf, dostęp 15.10.2013.
• Konecki, Krzysztof. 2000. Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: WN PWN.
• Lazarus, Richard i Susan Folkman. 1984. Stress, Appraisal, and Coping. New York: Springer.
• Lupton, Deborah. 1998. The Emotional Self. A Sociocultural Exploration. London: Sage Publication.
• Mazurkiewicz, Anna. 2012. Mam go! Rak piersi – sfera prywatna, sfera publiczna. Warszawa: Wyd. Amazonki Warszawa-Centrum.
• Melucci, Alberto. 1994. A Strange Kind of Newness: What is “New” in New Social Movements? W: E. Larana i inni (red.). New Social Movements. From Ideology to Identity. Philadelphia: Temple University Press.
• Melucci, Alberto. 1995. The Process of Collective Identity. W: H. Johnston i B. Klandermans (red.). Social Movements, Protest and Contention. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Misztal, Bronisław. 1992. Between the State and Solidarity: One
• Nowicki, Andrzej, Ewa Kwasińska, Katarzyna Rzepka, Małgorzata Walentynowicz i Marek Grabiec. 2009. Wpływ choroby na życie emocjonalne kobiet po operacji raka piersi zrzeszonych w klubach „Amazonka”. „Annales Academiae Medica Stetinensis. Roczniki Pomorskiej Akademiii Medycznej w Szczecinie” vol. 55, 3: 403–407.
• Pankseep, Jaak. 1982. Toward a general psychobiological theory of emotions. „Behavioral and Brain Sciences” 5: 407–467.
• Pawłowska, Beata. 2011. Jakościowe podejście do badania emocji. W: A. Czerner i E. Nieroba (red.). Studia z socjologii emocji. Podręcznik akademicki. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Podgórska, Joanna. 2013. Tato. „Polityka” (http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/1540235,2,ojcowie-dyskryminowani-w-walce-o-dzieci.read, dostęp 21.12.2013).
• Polleta, Francesca i Edwin Amenta. 2008. Czy należy zajmować się uczuciami? Wskazówki wypływające z nowatorskiej niegdyś koncepcji badań ruchów społecznych. W: K. Gorlach i P. Mooney (red.). Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych. Warszawa: Scholar.
• Ritzer, George. 2004. Klasyczna teoria socjologiczna. Warszawa: Zysk i S-ka.
• Rudnicki, Seweryn, Justyna Stypińska i Katarzyna Wojnicka (red.). 2009. Społeczeństwo i codzienność. W stronę nowej socjologii? Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Schields, Stephanie. 2004. Mówiąc od serca. Płeć i społeczny wymiar uczuć. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Seale, Clive. 2002. Cancer Heroics. A Study of News Reports with Particular Reference to Gender. „Sociology” vol. 36, 1: 107–126.
• Seale, Clive. 2006. Gender Accommodation in Online Cancer Support Groups. „Health: An Interdisciplinary Journal for the Social Study of Health, Illness and Medicine” vol. 10, 3: 345–360.
• Sędek, Grzegorz. 1991. Jak ludzie radzą sobie z sytuacjami, na które nie ma rady? W: M. Kofta i T. Szustrowa (red.). Złudzenia, które pozwalają żyć. Szkice z psychologii społecznej. Warszawa: PWN.
• Sępowicz-Buczko, Katarzyna. 2010. Poczucie sensu życia a wsparcie społeczne „Amazonek”. Legnica: Wyd. PWSZ.
• Shields, Stephanie A. 2004. Mówiąc od serca: Płeć i społeczny wymiar uczuć. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Simmel, Georg. 2006. Socjologia. Warszawa: WN PWN.
• Stojanowska, Wanda. 2000. Władza rodzicielska pozamałżeńskiego i rozwiedzionego ojca. Studium socjologiczno-prawne. Warszawa: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
• Sulik, Gayle. 2010. Pink Ribbon Blues. How Breast Cancer Culture Undermines Women’s Health. Oxford, New York: Oxford University Press.
• Szczepański, Marek S. 2011. Teoretyczne podstawy socjologiczne analizy emocji. W: A. Czerner i E. Nieroba (red.). Studia z socjologii emocji. Podręcznik akademicki. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Sztompka, Piotr i Małgorzata Bogunia-Borowska. 2008. Socjologia codzienności. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Sztompka, Piotr i Marek Kucia. 2007. Socjologia. Lektury. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Śledzianowski, Jan. 1999. Zranione ojcostwo. Kielce: Kuria Diecezjalna w Kielcach.
• Taylor, Verta. 2000. Emotions and Identity in Women’s Self-help Movements. W: S. Stryker, T.J. Owens i R.W. White (red.). Self, Identity, and Social Movements. Mineapolis: University of Minnesota Press.
• Toennies, Ferdinand. 2008. Wspólnota i stowarzyszenie: rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Warszawa: WN PWN.
• Turner, Jonathan H. 2000. On the Origins of Human Emotions: A Sociological Enquiry into the Evolution of Human Affect. California: Stanford University Press.
• Turner, Jonathan H. i Jan Stets. 2009. Socjologia emocji. Warszawa: WN PWN.
• Weber, Max. 2002. Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Warszawa: WN PWN.
• Wojnicka, Katarzyna i Justyna Struzik. 2011. Mężczyźni w działaniu. Problematyka męskich ruchów społecznych w Polsce. W: K. Wojnicka i E. Ciaputa (red.). Karuzela z mężczyznami. Problematyka męskości w polskich badaniach społecznych. Kraków: Impuls.
• Wojnicka, Katarzyna. 2011. Genderowe ruchy społeczne we współczesnej Polsce. W: K. Slany, J. Struzik i K. Wojnicka (red.). Gender w społeczeństwie polskim. Kraków: Nomos.
• Wojnicka, Katarzyna. 2012. Teorie nowych ruchów społecznych w badaniach nad ruchami mężczyzn we współczesnej Polsce – próba aplikacji. „Studia Humanistyczne AGH” 2: 107–120.
• Wojnicka, Katarzyna. 2013. Męskie ruchy społeczne we współczesnej Polsce. „Folia Sociologica” 47: 87–103.
• Zierkiewicz, Edyta i Krystyna Wechmann. 2013. Amazonki – moje życie. Historia ruchu kobiet po leczeniu raka piersi z biografią liderki w tle. Inowrocław: Fundacja Ekspert-Kujawy.
• Zierkiewicz, Edyta. 2013. Prasa jako medium edukacyjne. Kulturowe reprezentacje raka piersi w czasopismach kobiecych. Kraków: Impuls.