Syberia przepisana

• Authors: Zbigniew Kopeć

Title variants

EN

Siberia rewritten

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W latach trzydziestych, między innymi na łamach „Sybiraka”, kwartalnika związanego z obozem Piłsudskiego, pojawiło się pojęcie literatury i powieści syberyjskiej mające zarówno charakter postulatywny jak i opisowy. W dużej części dotyczyło fikcjonalnych utworów literackich, które nie koncentrowały się na męczeństwie Polaków, ale przedstawiały Syberię jako zwykłą krainę geograficzną o nieograniczonych walorach przyrodniczych i gospodarczych. Taka literatura miała sprawić, że Syberia przestanie być kojarzona z cierpieniem Polaków. Pojęcie powieści syberyjskiej obejmowało utwory o różnych walorach artystycznych i różnej przynależności gatunkowej, a ich akcja rozgrywała się na Syberii. Właśnie temu zjawisku poświęcony jest niniejszy artykuł.

EN

In the thirties a concept of a Siberian literature and novel, revealing not only an aspirational but a descriptive character as well, emerged on the quarterly published “Sybirak”, a periodical connected with Piłsudski’s supporters. To a great part it concerned fictional literary works which did not concentrate on the Polish martyrdom but presented Siberia as an ordinary geographic land with unlimited natural and economic values. Such a literature was meant to stop readers from associating Siberia with the martyrdom of Polish citizens. The concept of a Siberian novel included literary works of different artistic values and genres the action of which took place in Siberia. This very paper is devoted to this concept.

Keywords

PL

dwudziestolecie międzywojenne; powieść; Syberia

EN

the interwar years; novel; Siberia

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Zagadnienia Rodzajów Literackich
• Year: 2014
• Volume: 57/114 z. 2
• Pages: 139-148

Dates

published

2014

Contributors

author

Zbigniew Kopeć

• Zakład Poetyki i Krytyki Literackiej Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

References

• Bibliografia literatury dla dzieci i młodzieży (1918−1939). Literatura polska i przekłady (1995), oprac. B. Krasowssowska i A. Grefkowicz, BP. Biblioteka Główna, Warszawa.
• Bohdanowicz Stanisław (2006), Ochotnik, Ośrodek Karta, Warszawa.
• Cehak Władysław (2012), Bez retuszu. Więzień czerwonego terroru, Dom wydawniczy Rebis, Poznań.
• Czachowski Kazimierz (1935), Maria Rodziewiczówna na tle swoich powieści, Wegner, Poznań.
• Dybczyński Tadeusz (1937), W poprzek Sybiru, Państwowe Wyd. Książek Szkolnych, Lwów.
• Ginalski E[dmund] (1939), Powieść na tle dziejów V-tej Dywizji, „Sybirak”, nr 1.
• Gizycki Kamil (1938), Przez knieje i stepy: przygody chłopców polskich na Syberii i w Mongolii, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
• Kolbuszewski Jacek (1993), Literackie oblicza regionalizmu [w:] Region, regionalizm — pojęcia i rzeczywistość, red. K. Handke, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
• Kubacki Wacław (1935), Powieść syberyjska, „Gazeta Polska” 1935 nr 85.
• Lepecki Mieczysław Bohdan (1934), Sybir bez przekleństw. Podróż do miejsc zesłania marszałka Piłsudskiego, Rój, Warszawa.
• Ławski Jarosław (2013), Imaginarium Sybiru/Syberii [w:] Sybir. Wysiedlenia — Losy — Świadectwa, red. J. Ławski, S. Trzeciakowska i Ł. Zabielski, Muzeum Wojska, Białystok.
• Małaczewski Eugeniusz (1922), Dzieje Baśki Murmańskiej. Historia o Białej Niedźwiedzicy, Gebethner i Wolff, Warszawa.
• Marlicz Jerzy (1935), Ośmiornica. Powieść syberyjska, Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań.
• Montrouge Alicja (1937), Odnalezieni, Wydawnictwo Stefana Dippla, Poznań.
• Newerly Igor (1986), Wzgórze błękitnego snu, Czytelnik, Warszawa.
• Ossendowski Ferdynand (1946), Mocni ludzie, Książnica-Atlas, Wrocław.
• Jezierski Edmund (1916), W tundrach Sybiru, t. I., Warszawa.
• Poznańska Henryka (1938), Dwie powieści syberyjskie, „Sybirak”, nr 2.
• Poz[nański] Mar[celi] (1938), Beniowski i Kamczatka, „Sybirak”, nr. 3.
• Rodziewiczówna Maria (1989), Anima vilis, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Skwarczyńska Stefania (1937), Regionalizm a główne kierunki teorii literatury, „Prace Polonistyczne”, Seria I.
• Trojanowiczowa Zofia, Fiećko Jerzy (1993), Syberia [w:] Słownik Literatury XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Wyka Kazimierz (1935), Literatura Podróżnicza, „Roczniki Literackie”, red. Z. Szmydtowa, Instytut Literacki, Warszawa.
• Z[abęski] A[rtur] (1935), Najnowsza literatura podróżnicza i syberyjska, „Sybirak”, nr 1.