Próba zbliżenia się do sacrum poprzez kino na przykładzie analizy i interpretacji drogi jurodiwego w filmie Aleksandra Sokurowa "Samotny głos człowieka"

• Authors: Korycka Agnieszka Magdalena

Title variants

EN

Attempting to approach the sacred through film as exemplified by the analysis and interpretation of the way of a yurodivy in The Lonely Voice of Man by Alexander Sokurov

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule szczególną uwagę zwrócono na ukazanie związku między treścią i formą filmu Samotny głos człowieka w reżyserii Aleksandra Sokurowa oraz na umieszczenie go na płaszczyźnie interpretacyjnej uwzględniającej podstawowe kategorie antropologiczne, takie jak: przestrzeń, czas i człowiek (bohater). Stosowane w filmie środki wyrazu powodują, że obraz ulega degradacji. Symbolika obecna w filmie nawiązuje do motywu wędrówki dusz. Wszystkie elementy stanowią podstawę do tego, by odnaleźć w debiucie Sokurowa cechy nawiązujące do prawosławnej ikony. W tym kontekście historia głównego bohatera jawi się jako droga jurodiwego, który musi pokonywać pokusy i zachowywać ascezę, by osiągnąć duchową doskonałość i dotrzeć do sacrum.

EN

The author emphasises the relation between content and form in the film The Lonely Voice of Man by Alexander Sokurov, and makes a point to place the film within an interpretation space which takes into account basic anthropological categories, such as those of space, time and the human (the protagonist). The artistic devices applied in the film lead to a degradation of the image, while the symbolism present in this debut work refers to the theme of the journey of the soul. All these elements allow us to see in The Lonely Voice of Man certain aspects shared with the Orthodox icon. In this context, the story of the main character can be perceived as the way of a yurodivy (“fool-for-Christ”), who has to refrain from temptations and practice asceticism in order to attain spiritual perfection and reach the sacred.

Keywords

EN

film; Alexander Sokurov; death; journey; skaz; the sacred; yurodstvo; liminality

• Publisher: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Adeptus
• Year: 2016
• Issue: 7
• Pages: 36-49

Dates

published

2016-06-30

Contributors

author

Korycka Agnieszka Magdalena

• Uniwersytet Warszawski [University of Warsaw], Warszawa [Warsaw], Poland

References

• Bobuła, M. (2014). Na progu śmierci: O liminalności w „Samotnym głosie człowieka” Aleksandra Sokurowa. Studia Filmoznawcze, 35, 203–213.
• Bogdanowicz, T. (1992). Mit-historia-kultura w twórczości Andrieja Płatonowa. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Cirlot, J. (2006). Słownik symboli. (I. Kania, Tłum.). Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Dobrotworski, S. (2011). Gorod i dom. W L. Arkus, Sokurov. Chasti rechi. Sankt-Petersburg.
• Eliade, M. (1998). Mit wiecznego powrotu. (K. Kocjan, Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo KR.
• EM. (1989). Kino nie jest najważniejszą ze sztuk. Film, 43 (14).
• Florenski, P. (1984). Ikonostas i inne szkice. (Z. Podgórzec, Tłum.). Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.
• Forstner, D. OSB. (1990). Świat symboliki chrześcijańskiej. (W. Zakrzewska, P. Pachciarek, & R. Turzyński, Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo PAX.
• Kopaliński, W. (1990). Słownik symboli. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Kopaliński, W. (1997a). Słownik mitów i tradycji kultury. Lublin: PWZN.
• Kopaliński, W. (1997b). Sowa. W. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury (s. 1090). Lublin: PWZN.
• Pascal, B. (1921). Myśli. (T. Boy-Żeleński, Tłum.). Poznań-Warszawa: Księgarnia św. Wojciecha.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. (1996) (Zespół Biblistów Polskich, Oprac.). Poznań: Pallotinum.
• Pitrus, A. (2003). Aleksander Sokurow: W kinie nie dzieje się nic nowego. W G. Stachówna & J. Wojnicka (Red.), Autorzy kina europejskiego (ss. 193–203). Kraków: Rabid.
• Platonov, A. (1998). Chevengur. Moskva: Khudozhestvennaia Literatura.
• Płatonow, A. (1969). Dżan i inne opowiadania. (S. Pollak, Tłum.). Warszawa: Czytelnik.
• Propp, W. (1998). Istoricheskie korni volshebnoĭ skazki. Moskva: Labirint.
• Proskurina, S. (2002). Ostaetsia tol’ko kul’tura. Iskusstwo kino, (7). Pobrano 12 kwietnia 2015, z http:// kinoart.ru/archive/2002/07/n7-article2
• Santarcangeli, P. (1982). Księga labiryntu. (I. Bukowski, Tłum.). Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Sekatskiĭ, A. (2006). Kem schitat’ zhivushchikh?: A. Sokurov, „Odinokiĭ golos cheloveka” (1978–1987). W A. Sokurov, Chasti rechi (ss. 14–23). Sankt-Peterburg: Seans.
• Solov’ev, V. (b.d.). Smysl liubvi. Pobrano 12 sierpnia 2015, z http://www.vehi.net/soloviev/smysl_lubvi. html
• Syska, R. (2014). Aleksander Sokurow – intymność. W R. Syska (Red.), Filmowy neomodernizm (ss. 281–339). Kraków: Avalon.
• Szaniawski, J. (2014). The cinema of Alexander Sokurov: Figures of paradox. London: Wallflower Press. http://dx.doi.org/10.7312/columbia/9780231167352.001.0001
• Tiutczew, F. (1989). Silentium! (R. Łużny, Tłum.). W F. Tiutczew, R. Łużny (Red.), Sto wierszy. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Tuan, Y. (1987). Przestrzeń i miejsce. (A. Morawińska, Tłum.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Uvarov, S. (2011). Muzykal’nyĭ mir Aleksandra Sokurova. Moskva: Klassika XXI.
• Vogel, A. (1989). Sokurov’s ‘lonely voice’. Film Comment, 25(3), 64–66.
• Wodziński, C. (2000). Św. Idiota: Projekt antropologii apofatycznej. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria.

Identifiers

DOI

10.11649/a.2016.003