Terytorialne zróżnicowanie handlu targowiskowego w Polsce i jego uwarunkowania

• Authors: Mariusz Hamulczuk

Title variants

EN

Territorial Diversification of Marketplace Trade in Poland and Its Determinants

RU

Территориальная дифференциация базарной торговли в Польше и ее обусловленности

• Languages of publication: PL EN RU

Abstracts

PL

Celem rozważań jest przedstawienie terytorialnego zróżnicowania powierzchni sprzedażowej targowisk w Polsce oraz próba identyfikacji czynników leżących u jego podstaw. Artykuł oparto na danych wtórnych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego z lat 2010-2014. Zmienną objaśnianą była powierzchnia sprzedażowa targowisk stałych w ujęciu wojewódzkim w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. W badaniach wykorzystano metody korelacji, regresji oraz analizę czynników głównych. Opracowanie ma charakter badawczy. Uzyskane wyniki wskazują, że powierzchnia targowisk stałych w Polsce w przeliczeniu na 1000 mieszkańców jest silnie zróżnicowana terytorialnie. Poziom analizowanej zmiennej jest wyższy w regionach, w których mamy niższy poziom rozwoju gospodarczego, wyższą inflację oraz wyższą stopę bezrobocia. Powierzchnia targowiskowa jest również ujemnie powiązaną z liczbą sklepów wielkopowierzchniowych przypadających na 1000 mieszkańców, gęstością zaludnienia oraz stopniem towarowości produkcji rolniczej.

EN

The aim of the paper was to present the territorial diversification of sales area of marketplaces in Poland and to identify the factors underlying it. The paper is based on the Central Statistical Office’s data in 2010-2014. The dependent variable was the sales area of permanent marketplaces per 1,000 residents in Polish voivodeships. The study used the methods of correlation, regression and principal components analysis. The article is of the research nature. The results indicate that the surface of the sales area of marketplaces in Poland per 1,000 residents varies greatly between regions. The level of the analysed variable is higher in regions with a lower level of economic growth, higher inflation and higher unemployment rate. The marketplaces area is also negatively correlated with the number of large format retailers per 1,000 residents, population density and the degree of marketability of agricultural production.

RU

Цель рассуждений – представить территориальную дифференциацию торговой площади базаров в Польше, а также попытка выявить факторы, лежащие у ее основы. Статья основана на вторичных данных, поступающих из Центрального статистического управления за 2010-2014 гг. Объясняемой пе- ременной была площадь постоянных базаров по воеводствам в пересчете на 1000 жителей. В исследованиях использовали методы корреляции, регрессии и анализ основных факторов. Разработка имеет исследовательский характер. Полученные результаты указывают, что площадь постоянных базаров в Польше в пересчете на 1000 жителей сильно дифференцирована территориально. Уровень обсуждаемой переменной выше в регионах, в которых имеется более низкий уровень экономического развития, более высокая инфляци и более высокий уровень безработицы. Базарная площадь тоже негативно увязана с числом крупных магазинов, приходащихся на 1000 жителей, плотностью на- селения и степенью отоваривания сельскохозяйственного производства.

Keywords

PL

handel targowiskowy; handel detaliczny; terytorialne zróżnicowanie

EN

marketplace trade; retail trade; territorial diversification

RU

базарная торговля; розничная торговля территориальная; дифференциация

• Publisher: Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur
• Journal: Handel Wewnętrzny
• Year: 2016
• Issue: 6 (365)
• Pages: 92-102

Contributors

author

Mariusz Hamulczuk

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

References

• Bareja-Wawryszuk O., Gołębiewski J. (2014), Economic Functions of Open-Air Trade in the Context of Local Food System Development, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu”, tom XVI, nr 6.
• Borkowski B,. Dudek H., Szczęsny W. (2004), Ekonometria. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Chechelski P. (2015), Wpływ korporacji handlowych na polski rynek spożywczy, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, nr 2(343).
• Ciechomski W. (2014), Handel targowiskowy w Poznaniu - diagnoza stanu rozwoju, preferencje klientów, tendencje zmian, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu”, nr 28.
• Ciechomski W. (2010), Koncentracja handlu w Polsce i jej implikacje dla strategii konkurowania przedsiębiorstw handlowych, Wydawnictwo UE w Poznaniu, Poznań.
• Cyran K. (2013), Preferencje konsumentów w zakresie miejsc zakupów żywności jako wyznacznik możliwości rozwoju handlu na targowiskach i bazarach, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie.
• Polityki Europejskie, Finanse i Marketing”, nr 10(59).
• Dąbrowski J.M. (1996), Handel targowiskowy: fenomen polskiej transformacji, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa.
• Fresno J.M., Koops R. (2000), Market Trading in Europe. Methodological guide for the analysis and enhancement of markets in public areas, Union Européenne du Commerce Ambulant (UECA), Hague.
• Gonzalez S., Waley P. (2013), Traditional Retail Markets: The New Gentrification Frontier?, “Antipode”, Vol. 45, Iss. 4.
• Hamulczuk M. (red.) (2015), Struktury rynku i kierunki ich zmian w łańcuchu marketingowym żywności w Polsce i na świecie, (w:) Publikacje Programu Wieloletniego 2015-2019, IERIGŻ-PIB, Warszawa.
• Karwat-Woźniak B. (2013), Zmiany w formach sprzedaży produktów rolnych w gospodarstwach indywidualnych, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Kłosiewicz-Górecka U. (2014), Zmiany w handlu detalicznym w latach 2009-2014, „Handel Wewnętrzny w Polsce 2009-2014”, IBRKK, Warszawa.
• Kropiwnicki J. (2003), Fenomen bazarów, “Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica”, nr 170.
• Morrison D.F. (1990), Wielowymiarowa analiza statystyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Powęska H. (2002), Przestrzenny wymiar handlu transgranicznego w Polsce w ostatniej dekadzie XX wieku, „Geopolitical Studies”, nr (9).
• Rakowski J. (2000), Targowiska i bazary jako problem społeczny, „Handel Wewnętrzny”, nr 6.
• Wojdacki K. (2016), Terytorialne zróżnicowanie rozwoju handlu targowiskowego w Polsce – analiza statystyczna, „Problemy Zarządzania”, Vol. 14, nr 1(57), t. 1.