Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2018 | 1(71) | 5-25

Article title

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jako innowacja w samorządzie terytorialnym. Szanse i wyzwania pierwszego w Polsce związku metropolitalnego

Authors

Content

Title variants

EN
The Upper Silesian and Zagłębie Metropolis as a local government innovation. Poland’s first metropolitan union – opportunities and threats

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
Po ponad 10 latach dyskusji na temat potrzeby upodmiotowienia obszarów metropolitalnych w Polsce przyjęta została ostatecznie ustawa o związku metropolitalnym w województwie śląskim. Wyznaczenie pułapu demograficznego na poziomie 2 mln mieszkańców potwierdza, że zamierzeniem ustawodawcy było stworzenie pierwszego związku metropolitalnego właśnie w konurbacji górnośląskiej, co podyktowane jest jej unikatową w skali kraju strukturą terytorialną. Powstanie z dniem 1 lipca 2017 r. Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii jest zatem wielkim eksperymentem społecznym i znaczącą innowacją w polskim samorządzie terytorialnym. Objęcie zasięgiem związku metropolitalnego 41 gmin górnośląskiego obszaru metropolitalnego było odważnym krokiem i świadczy o wysokim poziomie mobilizacji i determinacji śląskich samorządowców. Specyficzny system decyzyjny oparty na zasadzie podwójnej większości powinien sprzyjać dialogowi dużych i małych gmin związku metropolitalnego. Ogólnie sformułowane w ustawie kompetencje związku dają istotną swobodę jego władzom w wyznaczeniu priorytetowych zadań i projektów. Celem autora artykułu jest analiza architektury instytucjonalnej zwią
EN
After 10 years of discussions about the need to empower the metropolitan areas in Poland, finally a metropolitan union law for the Śląskie Voivodeship [Silesian region] has been adopted. Defining two million people as a population level required for the creation of the metropolitan union confirmed that the legislator’s intention was to establish the first metropolitan union in Poland specifically in the Silesian conurbation due to its unique territorial structure. The establishment of the Upper Silesian and Zagłębie Metropolis [Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia] should be seen as an important social experiment and significant innovation in the Polish local – government system. The large territorial delimitation of the metropolitan union with 41 local units is a courageous step that proves a high level of mobilisation and strong involvement of Silesian local decision makers. The specific decision-making procedure based on double majority voting should entourage dialogue between the large and small member cities of the metropolitan union. The generally formulated competences of the metropolitan union allow considerable freedom to the authorities in prioritising tasks and projects. The author’s analyses the institutional architecture of the first Polish metropolitan union, which is a hybrid organisation combining an inter-municipal association and a local government unit, from the perspective of turning the Upper Silesian metropolitan area into an efficient system of metropolitan governance.

Contributors

author
  • Uniwersytet Śląski, Obserwatorium Procesów Miejskich i Metropolitalnych

References

  • Ahrend R., Gamper C., Schumann A., 2014, The OECD Metropolitan Governance Survey: A Quantitative Description of Governance Structures in large Urban Agglomerations, OECD Regional Development Working Papers, 2014/04, Paris: OECD Publishing.
  • Ansell C., Gash A., 2008, „Collaborative governance in theory and practice”, Journal of Public Administration Research and Theory, t. 18, nr 4, s. 543–571.
  • Baraize F., Négrier E., 2001, L’invention politique de l’agglomération, Paris: L’Harmattan.
  • Bierwiaczonek K., Nawrocki T., Pyka R., Zygmunt A., 2017, Współpraca miast górno-śląskiego obszaru metropolitalnego w opiniach prezydentów i radnych miast należą-cych do Górnośląskiego Związku, Katowice: OPMIM.
  • Dolnicki B., 2014, Koncepcja ustawy o powiecie metropolitalnym Aglomeracji Górnośląskiej, W: K. Kuć-Czajkowska, M. Sidor (red.), Miasta, aglomeracje, metropolie w nurcie globalnych przemian (s. 201–218), Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  • Jaillet M.C., 2009, Contre le territoire, „la bonne distance”, w: M. Vanier (red.), Territoires, territorialité, territorialisation, Controverses et perspectives, seria “Espace et territoires”, Rennes: PUR.
  • Jedlecki P., Szef metropolii: Planujemy duże zmiany i piszemy komunikację od nowa, „Gazeta Wyborcza”, 28.11.2017 (dostęp online: 16.12.2017).
  • Jouve B., Lefèvre Ch., 2002, Métropoles ingouvernables: les villes européennes entre globalisation et décentralisation, Paris: Elsevier.
  • Jouve B., 2003, La gouvernance urbaine en questions, Paris: Elsevier.
  • Klasik A., Kuźnik F., 2008, Rola metropolii i obszarów metropolitalnych w przestrzennym zagospodarowaniu kraju na przykładzie Aglomeracji Górnośląskiej, Katowice.
  • Lackowska M., 2009, Zarządzanie obszarami metropolitalnymi w Polsce. Między dobrowolnością a imperatywem, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
  • Lefèvre Ch., 2009, Gouverner les métropoles, Paris: Lextenso éditions.
  • Luchaire Y., 2016, Reforme Territoriale. Des métropoles aux grandes régions, Paris: Economica.
  • Markowski T., Marszał T., 2006, Metropolie, obszary metropolitalne, metropolizacja, Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
  • Przywojska J., Warwas I., 2016, „Innowacje w zarządzaniu publicznym i polityce społecznej. Wprowadzenie do problematyki”, Przedsiębiorczość i zarządzanie, t. XVII, z. 4, cz. 2 (Innowacje w zarządzaniu publicznym i polityce społecznej), s. 5–14.
  • Pyka R., 2014, Metropolizacja a lokalne governance. Globalne wyzwania państwa narodowego na przykładzie V Republiki Francuskiej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Pyka R., 2016, Ewolucja władzy miejskiej we Francji na początku XXI wieku. Nowe wymiary, nowe poziomy na przykładzie Metropolii Lyonu. „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 3, s. 31–49.
  • Sagan I., Canowiecki Z., 2011, Między integracją a konkurencją. Gdańsko-Gdyński Obszar Metropolitalny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  • Statut Związku Metropolitalnego „Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”, załącznik do uchwały Nr V/1/2018 Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii z dnia 16.02.2018 r., Biuletyn Informacji Publicznej G-ZM, http://bip.metropoliagzm.pl (dostęp: 28.02.2018).
  • Uzasadnienie do projektu uchwały budżetowej Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na rok 2018, Biuletyn Informacji Publicznej G-ZM, http://bip.metropoliagzm.pl (dostęp: 17.12.2017).
  • Zasada M., Nie będzie metropolii Silesia: Prezydent Katowic słucha Zagłębia i idzie na ustępstwo z nazwą, „Dziennik Zachodni”, 26.05.2017, www.dziennikzachodni.pl (dostęp: 28.10.2017).
  • Zuzańska-Żyśko E., 2012,„Funkcje metropolitalne Górnośląskiego Obszaru Metropolitalnego”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 2, s. 39–61.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-5515a669-bc4a-499b-be96-a395c6d42381
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.