Poezja Natalii Liwyckiej-Chołodnej w tłumaczeniach Józefa Łobodowskiego

• Authors: Choma-Suwała Anna

Title variants

EN

Natalya Lyvitska-Kholodna’s poetry in Józef Łobodowski’s translations

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel artykułu to prezentacja poezji Natalii Liwyckiej-Chołodnej w przed-wojennych tłumaczeniach Józefa Łobodowskiego. Głównym założeniem jest wskazanie przesłanek, którymi kierował się tłumacz w wyborze utworu, przedstawienie właściwości warsztatu poetyckiego i omówienie dokonanych przez niego translacji. Natalia Liwycka--Chołodna (1902–2005) zaliczana do grona tzw. szkoły praskiej ponad 20 lat była związana z Polską. W Warszawie opublikowano dwa tomy jej poezji Вогонь і попіл (Ogień i popiół, 1934) oraz Сім літер (Siedem liter, 1937). W okresie międzywojennym jej dorobek był polskiemu czytelnikowi mało znany. Kilka tłumaczeń jej wczesnej poezji pojawiało się w latach 1934–1938 w „Sygnałach”, „Biuletynie Polsko-Ukraińskim” i czasopiśmie „Wołyń”. Ich autorami byli Tadeusz Hollender i Józef Łobodowski, który opublikował trzy prze-kłady: На розквітлі акації грона (Srebrny księżyc akację ogarnął), На розпуттях(Rue Racine) i На могилі (Nad grobem). Lubelski poeta sięgnął po utwory bliskie jego autorskiej poezji i poglądom politycznym. Omówione translacje są przykładem ekwiwa-lencji dynamicznej, charakteryzuje je energia i osobiste zaangażowanie tłumacza. Zwraca on uwagę na adekwatność semantyczną, ale nie rezygnuje z autorskiej poetyzacji tek-stu. W jego przekładach można odnaleźć wiele elementów mających na celu pobudzenie wyobraźni polskiego czytelnika.

EN

The aim of the current article is to present the poetry of Natalya Livyt-ska-Kholodna in pre-war translations of Józef Łobodowski. The main objective is to indicate the premises which guided the translator in selecting poems, to demonstrate the characteristics of his poetic skills, as well as to discuss his translations. Although Natalya Livytska-Kholodna (1902–2005) is included in the so-called “Prague school”, she lived in Poland for over 20 years. Two volumes of her poetry were published in Warsaw: Вогонь і попіл (Fire and Ash, 1934)and Сім літер (Seven Letters, 1937). In spite of that, her literary achievements were almost entirely unknown to Polish readers in the interwar period. A few translations of her early poetry were published in the years 1934–1938 in the monthly “Sygnały”, “Biuletyn Polsko-Ukraiński”(“Polish-Ukrainian Bulletin”) and “Wołyń”magazine. Their authors were Tadeusz Hollender and Józef Łobodowski, with the latter publishing three translations: На розквітлі акації грона (Silver Moon Enveloped the Acacia), На розпуттях (Rue Racine) and На могилі (Over the Grave). The poet from Lublin chose works which were close to his own poetry and political views. The translations discussed here exemplify dynamic equivalence and are characterised by Łobodowski’s energy and personal involvement. He draws attention to semantic adequacy, but he does not refrain from poetizing the text. His translations include many elements aimed at stimulating the imagination of Polish readers.

Keywords

EN

Natalya Livytska-Kholodna; Józef Łobodowski; poetry; translation

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Acta Polono-Ruthenica
• Year: 2020
• Volume: Tom 2 Nr XXV
• Pages: 137-154

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Choma-Suwała Anna

• Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Polska

References

• Bojčuk Bogdan. 1985. Rozmova â Nataleû Lìvicʹkoû-Holodnoû [Talk with Natalia Livytska-Kho-lodna]. “Sučasnìstʹ” no 3, pp. 8–17. (In Ukrainian)
• Jakubowska-Ożóg Alicja. 2013. Biografia pisarza zaangażowanego. “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego” no 79, pp. 54–63. (In Polish)
• Józewski Henryk. 1982. Zamiast pamiętnika (2). Vol. 2: Sprawa ukraińska. “Zeszyty Historyczne” no 60, pp. 89–157. (In Polish)
• Lìvicʹka-Holodna Natalâ. 1980. Vidavnictvo «Varâg». [“Varyag” Publishing House]. “Sučasnìstʹ” no 11, pp. 3–16. (In Ukrainian)
• Lìvicʹka-Holodna Natalâ. 1986. Poezìï, starì ì novì [Poetrys, old and new]. New York: Vidannâ Soûzu Ukraïnok Ameriki. (In Ukrainian)
• Liwycka-Chołodna Natalia. 1937. Nad grobem. Transl. Łobodowski J. “Biuletyn Polsko-Ukraiński” no 39, pp. 442. (In Polish)
• Liwycka-Chołodna Natalia. 1937. Rue Racine. Transl. Łobodowski J. “Biuletyn Polsko-Ukraiński” no 27, pp. 301. (In Polish)
• Liwycka-Chołodna Natalia. 1937. Srebrny księżyc akacje ogarnął. Transl. Łobodowski J. “Biuletyn Polsko-Ukraiński” no 27, pp. 301. (In Polish)
• Łobodowski Józef. 1937. Duma o atamanie Petlurze. “Biuletyn Polsko-Ukraiński” no 40, pp. 453–454. (In Polish)
• Łobodowski Józef. 1956. Strapienia tłumacza. “Kultura” no 6, pp. 41–48. (In Polish)
• Łobodowski Józef. 1959. Pieśń o Ukrainie. Paris: Instytut Literacki. (In Polish)
• Łobodowski Józef. 2009. Serca za barykadą. “Scriptores” no 35, pp. 381–383. (In Polish)
• Rubčak Bogdan. 1986. Sercena dvoê rozderte [A heart torn in two]. In: Lìvicʹka-Holodna Natalâ.Poezìï, starì ì novì. New York: Vidannâ Soûzu Ukraïnok Ameriki, pp. 7–57. (In Ukrainian)