Od Krakowa do Lagos Adam Stanisław Skąpski (1902–1968) profesor Akademii Górniczo-Hutniczej

• Authors: BIELAŃSKI Adam

Title variants

EN

From Cracow to Lagos. Prof. Adam Stanisław Skąpski (1902–1968)

• Conference: SESJA NAUKOWA ZORGANIZOWANA PRZEZ KOMISJĘ HISTORII NAUKI PAU I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE UJ. W 215. rocznicę założenia przez Jana Śniadeckiego Obserwatorium Astronomicznego (9 V 2007)
• Languages of publication: PL EN

Abstracts

Adam Skąpski born in Cracow in 1902 studied chemistry at the Jagiellonian University where he got his PhD degree in 1928 and habilitated in 1932 for his research on physical chemistry of strong electrolytes and surface chemistry. In 1931–1939 he was professor of physical chemistry at the Academy of Mining (at present AGH University of Science and Technology) where he specialized in the problems of physical chemistry of metallurgy. After the 2nd Word War broke out Skąpski has been arrested by the Soviets occupying eastern part of Poland and sentenced for 5 years of forced labor for his refusal to collaborate with the occupation authorites. Freed from the camp in the region of Arkhangielsk in 1942 he traveled over Iran and East Africa to Great Britain, where he in 1943 became Vice-mini ster in the Polish Government in Exile. After the war he stayed in USA and was professor of physical chemistry at the Iniversity of Chicago and subsequently at te University of Nebrasca and State University of Vermont and developed his study of liquid metals physics. In. 1964 he was engaged by the Ford Foundationas the specialist in Education and directed to Nigeria. His initiatives and activites in this post were very highly appreciated by the Government of Nigeria. He died in 1968 in Lagos and has been burned at the grounds of a Comprehensive High School in Ayietoro which was organized and funded according to this Skąpski’s conceptions.

• Publisher: Polska Akademia Umiejętności
• Journal: Prace Komisji Historii Nauki PAU
• Year: 2010
• Volume: 10
• Pages: 375-393

Dates

cover

2010

Contributors

author

BIELAŃSKI Adam

References

• Archiwum Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Akta personalne Adama Skąpskiego. Życiorys odręczny.
• Archiwum Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Indeks studenta UJ Adama Skąpskiego.
• Borgman C.W., Kopia listu C. W. Borgmana z dnia 08.09.1945, udostępniona przez archiwum University of Chicago, w posiadaniu autora artykułu (Adama Bielańskiego).
• Archiwum Fundacji Forda.
• Archiwum Fundacji Forda. Sprawozdanie p. Malvina Foxa, b. zastępcy reprezentanta Fundacji Forda w Lagos, Archiwum Fundacji Forda.
• Archiwum Fundacji Forda, Sprawozdanie reprezentanta Fundacji Forda z opisem pogrzebu Prof. Skąpskiego „Dr. Adam Skapski’s Funeral”.
• Comprehensive High School, Aiyetoro. Wikipedia. Strona internetowa:
• https://en.wikipedia.org/wiki/Comprehensive_High_School,_Aiyetoro
• Gazetka emigracyjna „Wieści Polskie”, Nr 2 z dnia 11.07.1943, Budapeszt.
• Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum, teczka MSZ, poz. 145.
• Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum, teczka MSZ, poz. 163.
• Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum A.7.53/6, Raport nr 101 Kierownika Misji Polskiej w Teheranie Wiktora Tyburskiego, 02.05.1942.
• Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum A.19.II 13, Regulamin Komisji Odbudowy Szkolnictwa i Reformy Ustroju Szklonego.
• Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum A.19.II/47, Protokół i konferencji w sprawie inwalidów, odbytej w Ministerstwie WriOP w Londynie w dniu 20 grudnia 1944 r.
• Kot S., Listy do gen. Sikorskiego, Londyn 1956.
• Neuman W., List p. Waldemara Neumana, w posiadaniu autora tego artykułu (Adama Bielańskiego).
• P. S. B. List archiwisty Fundacji Forda P. S. B do autora artykułu (Adama Bielanskiego) z dnia 01.03.1989.
• Protokoły posiedzeń rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, t. VI, lipiec 1943–kwiecień 1944, red. M. Zgórniak, opracowanie W. Rojek i A. Suchcitz, Polska Akademia Umiejętności i Instytut Polski i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, Kraków 2003.
• Radzik T., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii w latach drugiej wojny światowej, Lublin 1986.
• Report of the Comparative Technical Education Seminar Abroad and Recommendations for a National Plan of Vocational and Technical Education in the republic of Nigeria, Preface by Dr Adam Skąpski, „Lagos” 1966, Archiwum Fundacji Forda.
• Skąpska I., Dzienniczek Ireny Skąpskiej, córki Profesora, Lali, w posiadaniu Rodziny Profesora Skąpskiego.
• Skąpski S., Charakterystyka twórczości naukowej Bohdana Szyszkowskiego, Roczniki Chemii 11 (1937), s. 786–794.
• Skąpski A., Polska w sercu Czarnego Lądu, „Wieści Polskie”, Nr 20, 22.08.1943.
• Skąpski A., Pamiętnik dla mich dzieci i wnuków, [w:] A. Skąpski, A. Filipowski, S. Krzyżanowski, Nadziei promienie. Skapski A., Relacje prof. A. Skąpskiego o pobycie w obozie katorżniczym, Stanford University, Hoover Institution, East European Collection, box 114, folder 4.
• Skąpski A., Gra o życie, maszynopis w posiadaniu Rodziny Prof. Skąpskiego.
• Wywiad z Prof. Skąpskim, University of Nebrasca, „Research Report”, Summer Issue, 1949, p. 2–4.
• Skąpski A.S., The Surface Tension of LiquidMetals, „J. Chem. Physics.” 16 (1948), s. 389.
• Skąpski A.S., The Temperature Coefficient of the Surface Tension of Liquid Metals, „J. Chem. Physics.” 16 (1948), s. 386.
• Skąpski A. S., Capillary Relation between Temperature and Size of Ice Particles in Clouds, „J. Chem. Physics.” 31 (1959), s. 573.
• Dr Adam Skąpski, Program for Trade Schools in Eastern Nigeria, „Lagos”, February 19, 1964, Archiwum Fundacji Forda.
• Skąpski A., Berhang B. and Kotliński A., On some improvements of the electrolytic method of extracting slag inclusions from iron and steel, „Bull. Acad. Sci. Techn.” 3 (1936), s. 219.
• Skąpski A., Czyżewski E., Das elektrochemische Verhalten der nichtmetallischen Einschlüsse, „Z. Elektochem.” (1935).
• Skąpski A., Gosławski W., Kotliński A., Copper sulphide in steel, „Bull. Acad. Sci. Techn.” (1938).
• Trzy pamiętniki z XIX wieku, wstęp, opracowanie tekstu, komentarz, J. Pociecha, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978.
• Skąpski A., Benedicks C., A method of Isolating Carbide and Non-Metallic Particles of a Steel Specimen in their Original Distribution, „Arkiv. Kemi., Mineral. Geol.” A23 (1946), s. 14.
• C.S. Smith, Kopia listu C.S. Smitha do C. Benedicksa z dnia 21.01.1946, udostępniona przez archiwum University of Chicago, w posiadaniu autora artykułu (Adama Bielańskiego).
• C.S. Smith, Kopia listu C.S. Smitha (Chicago) do C. Benedicksa (Nebrasca) z dnia 19.03.1948, udostępniona przez archiwum University of Nebrasca, w posiadaniu autora artykułu (Adama Bielańskiego).
• Still A. S., Skąpski A. S., Method for the Determination of the Surface tension of Solids from their Melting Points, „J. Chem. Physics.” 24 (1956), s. 466.
• Wielka Encyklopedia PWN, t. XIII (2003), s. 100, hasło „Kaczyński Zygmunt”.