Przekład jako metonimia

• Authors: Tamara Brzostowska‑Tereszkiewicz

Title variants

EN

Translation as Metonymy

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents one of the avant‑garde (antimimetic) models of literary translation which developed in differing artistic and ideological national variants of literary Modernism in the first decades of the 20th century. A metonymical translation can be defined as an effect of purposeful, artistically conscious and manifestly arbitrary hiperbolization of some particular “constructional device” of an original in translational analysis and interpretation. The avant‑garde conceptualisation of translation as a metonymy of an original appears as one of the crucial exponents of Modernist revolution in translational theory and practice as well as a manifestation of modern cultural self‑consciousness.

Keywords

EN

dominant; modernism; antimimetism; metonymic translation

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: Między Oryginałem a Przekładem
• Year: 2012
• Volume: 18
• Pages: 59-73

Contributors

author

Tamara Brzostowska‑Tereszkiewicz

• Instytut Badań Literackich PAN

References

• Barańczak S. [1994], Mały, lecz maksymalistyczny manifest translatologiczny, [w:] idem, Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dołączeniem małej antologii przekładów, a5, Poznań, s. 14‑63.
• Barańczak S. [2008], Pegaz zdębiał. Poezja nonsensu a życie codzienne: wprowadzenie w prywatną teorię gatunków, Prószyński i S‑ka, Warszawa.
• Bednarczyk A. [2008], W poszukiwaniu dominanty translatorskiej, PWN, Warszawa.
• Bednarczyk A. [1999], Wybory translatorskie. Modyfikacja tekstu literackiego w przekładzie i kontekst asocjacyjny, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Bolecki W. [1999], Polowanie na postmodernistów (w Polsce) i inne szkice, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Bolecki W. [2002], Modernizm w literaturze polskiej XX w. (rekonesans), „Teksty Drugie” nr 4, s. 11‑34.
• Brzozowski J. [2011], Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Catullus C.V. [1866], Gai Valeri Catulli liber, I. Rickerum, Gissae.
• Edwards M. [2007], The Translator’s Colors: Elizabeth Bishop in Brazil and Elsewhere, University of California Press, Los Angeles.
• Eichenbaum B. [1973], Melodyka rosyjskiego wiersza lirycznego, przeł. L. Pszczołowska, [w:] idem, Szkice o prozie i poezji, wybór i przekł. L. Pszczołowska, R. Zimand, PIW, Warszawa, s. 323‑347.
• Katullus G.W. [1990], Poezje, wybór i tłum. J. Wójcicki, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
• Jakobson R. [1964], Dwa aspekty języka i dwa typy zakłóceń afatycznych, [w:] R. Jakobson, M. Halle, Podstawy języka, wstęp i oprac. L. Zawadowski, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Kanajew I. [2009], Współczesny witalizm, przekł. T. Brzostowska‑Tereszkiewicz, [w:] Ja – Inny. Wokół Bachtina, red. D. Ulicka, Universitas, Kraków, s. 71‑94.
• Lausberg H. [2002], Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przekł., oprac. i wstęp A. Gorzkowski, Homini, Bydgoszcz.
• Legeżyńska A. [1999], Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Na materiale powojennych tłumaczeń z A. Puszkina, W. Majakowskiego, I. Kryłowa, A. Błoka, PWN, Warszawa.
• Nycz R. [2002], Literatura nowoczesna: cztery dyskursy (tezy), „Teksty Drugie” nr 4, s. 35‑46.
• Odkrywanie modernizmu [1998], red. R. Nycz, Universitas, Kraków.
• Paz O. [1971], Traducción: literatura y literalidad, Tusquets Editor, Barcelona. Pisarze polscy o sztuce przekładu 1440‑2005.
• Antologia [2007], red. E. Balcerzan, E. Rajewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Robinson D. [1991], The Translator’s Turn, The Johns Hopkins University Press, Baltimore–London.
• Steiner G. [1998], Po Wieży Babel. Problemy języka i przekładu, przekł. O. Kubińska, W. Kubiński, Universitas, Kraków.
• The Metalanguage of Translation [2009], ed. Y. Gambier, L. van Doorslaer, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam, Philadelphia.
• Tymoczko M. [1999], Translation in a Postcolonial Context. Early Irish Literature in English Translation, St. Jerome Publishing, Manchester.
• Tymoczko M. [2004], Difference in Similarity, [w:] Similarity and Difference in Translation, ed. S. Arduni, R. Hodgson, Edizioni di storia e litteratura, Roma, s. 27‑44.
• Tynianow J. [1970], Oda jako gatunek retoryczny, przekł. Z. Saloni, [w:] Rosyjska szkoła stylistyki, wybór i oprac. M.R. Mayenowa, Z. Saloni, PIW, Warszawa, s. 281‑314.
• Verhaeren É. [1997], Poésie complète, Labor, Bruxelles.
• Vinay J.P., Darbelnet J. [1972], Stylistique comparee du francais et de l’anglais, Didier, Paris.
• Воло шин M. [2006], Собрание сочинений. т. 4.: Переводы, сост . A. Лаврова; под гото вка и комм ент. П. Заборова, М. Кореневой, Д. Токарева, Эллис Лак, Моск ва.
• Yao S.G. [2002], Translation and the Languages of Modernism: Gender, Politics, Language, Palgrave, New York.
• Ziomek J. [1990], Retoryka opisowa, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Ziomek J. [1994], Metafora a metonimia, [w:] idem, Prace ostatnie: literatura i nauka o literaturze, PWN, Warszawa.
• Zukofsky L. [1969; 1991], Catullus (Gai Valeri Catulli Veronensis Liber), transl. C. Zukofsky, [w:] L. Zukofsky, Complete Short Poetr, foreword by R. Creeley, The Johns Hopkins University Press, Baltimore–London.
• Żyrmunski W. [1970], Metafora w twórczości Błoka, przekł. Z. Saloni, [w:] Rosyjska szkoła stylistyki, wybór i oprac. M.R. Mayenowa, Z. Saloni, PIW, Warszawa, s. 315‑334.
• Крученых А. [1913; 1967], Декларация слова как такового, [w:] Манифесты и программы русских футуристов / Die Manifeste und Programmschriften der Russischen Futuristen, hrsg. V. Markov, Fink, München, s. 63-64.
• Крученых А. [1919], Предисловие, [w:] A. Чачико в, Крепкий гром, пред. A. Крученых, Моск ва.
• Ухтомский A. [1923; 2002], Доминанта как рабочий принцип нервных центров, [w:] idem, Доминанта, Питер, Санкт -Петербург.
• Хлебнико в В., Крученых А. [1913; 1967], Буква как таковая, [w:] Манифесты и программы русских футуристов / Die Manifeste und Programmschriften der Russischen Futuristen, hrsg. V. Markov, Fink, München.
• Шкловский В. [1916], О поэзии и заумном языке, „Сборники по теории поэтическо го я зыка” вып. 1, s. 1-15.