Style wychowania doświadczane w dzieciństwie jako korelaty religijności osób dorosłych. Pilotażowe badania empiryczne wśród rodziców dzieci przygotowujących się do sakramentu eucharystii

• Authors: Anita Żurek

Title variants

EN

The parenting styles experienced during childhood as the correlates of the religiousness of adults. The pilot empirical research among the parents of the children preparing themselves for the sacrament of the Eucharist

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł przedstawia problematykę związaną ze stylami wychowania doświadczanymi w dzieciństwie oraz religijnością w dorosłości. Rodzina jako naturalne i pierwsze środowisko rozwoju dziecka ma wpływ na kształtowanie wzorców zachowań w późniejszym życiu. Artykuł składa się z czterech części. Dwie pierwsze części są rozważaniami teoretycznymi a dwie kolejne badawczymi. W części teoretycznej opisana została problematyka stylów wychowania: demokratycznego, autorytarnego, liberalno-kochającego i liberalno-niekochającego oraz religijność. Trzecia część przedstawia zasadniczy problemem artykułu, którym jest poszukiwanie odpowiedzi na podstawowe pytania: czy istnieją korelaty stylów wychowania doświadczanych w dzieciństwie i religijności osób dorosłych? oraz które style wychowania współistnieją, wiążą się najmocniej z religijnością w życiu osób dorosłych? W celu zbadania tej rzeczywistości wykorzystano dwa kwestionariusze: Analizy Stylu Wychowania w Rodzinie. Rodzina Pochodzenia Marii Ryś oraz Skala Centralności Religijności Stefana Hubera. Ostatnia czwarta część jest analizą otrzymanych wyników. Uzyskane wyniki umożliwiają zaobserwowanie pewnej kierunkowości i współwystępowania stylu wychowania z czynnikami religijności. Zaprezentowane rozważania teoretyczne oraz wynikająca z nich analiza empiryczna dotycząca religijności w świetle doświadczanych stylów wychowania okazują się ważne zarówno w sensie społecznym jak i duszpasterskim.

EN

The article presents the issue of the parenting styles experienced during childhood and the religiousness during adultery. Family, which constitutes the first and natural environment of a child’s development, exerts an impact on shaping the behavior patterns later in life. The article consists of four parts. The first two parts are theoretical considerations and the other two present research. In the theoretical part the author describes the issue of parenting styles: democratic, authoritarian, liberal-loving, liberal-not-loving and religiousness. The third part presents the fundamental problem of the article which is searching for the answers to the main questions: are there any correlates of the parenting styles experienced during childhood and the religiousness during adultery? and which parenting styles coexist and are mostly connected with the religiousness of adults? In order to answer the questions the author applied the two questionnaires: the Parenting Style Analysis. The Family Origin by Maria Ryś and Centrality of Religiosity Scale by Stefan Huber. The last part is the analysis of the results. The data obtained in the research allows one to observe a kind of directionality and the coexistence of the parenting style with religiousness factors. The presented theoretical considerations and the resulting empirical analysis concerning the religiousness in the light of the experienced parenting styles prove to be important in a social sense, as well as the pastoral one.

Keywords

PL

wychowanie; style wychowania; rodzina; religijność; parenting; parenting styles; family; religiousness

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Gościkowie-Paradyżu
• Journal: Studia Paradyskie
• Year: 2015
• Issue: 25
• Pages: 229-246

Contributors

author

Anita Żurek

References

• Allport G.W., Ross J.M., Personal religious orientation and prejudice, „Journal of Personality and Social Psychology” (1967), nr 5, s. 432-443.
• Bielecki J., Wybrane metody badania postaw wartościujących i religijnych, [w:] S. Siek [red.], Wybrane metody badania osobowości, Warszawa 1993, s. 358-390.
• Bukalski S., Style przywiązaniowe nupturientów oraz inne czynniki psychologiczne jako predyktory jakości narzeczeństwa. Analiza empiryczna, Szczecin 2013.
• Chlewiński Z., Religia a osobowość człowieka, [w:] H. Zimoń [red.], Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej, Lublin 2000. s. 88-128.
• Czapów C., Rodzina a wychowanie, Warszawa 1968.
• Głaz S., Doświadczenie religijne a osobowość, Kraków 2003.
• Godawa G., Asymetria w wychowaniu religijnym w rodzinie, „Studia Socialia Cra-coviensia” (2010), nr 2, s. 163-171.
• Gosztyła T. Rodzinne uwarunkowania dojrzałej religijności młodzieży, Lublin 2010.
• Jankowska M., Postawy rodzicielskie a poziom nadziei podstawowej i religijność per-sonalna/apersonalna u młodych dorosłych, „Fides et Ratio” (2013), nr 3, s. 130-157.
• Jan Paweł II, Adhortacja Apostolska o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym Familiaris Consortio, [w:] M. Romanek [red.], Adhortacje Apostol-skie Ojca Świętego Jana Pawła II, t. 1, Kraków 2006, s. 89-213.
• Jarosz M., Interpersonalne uwarunkowania religijności, Lublin 2003.
• Jaworski R., Psychologiczne korelaty religijności personalnej, Lublin 1989.
• Kasik M., Religijność a osobowość. Typy postaw religijnych a obraz siebie, diece-zja.wloclawek.pl/ttn/tom_1/kasik.rtf, (27.06.2015).
• Kenrick D.T., Neuberg S.L., Cialdini R.B., Psychologia społeczna, Gdańsk 2006.
• Kostrzewski J., Postawy religijne rodziców dzieci i młodzieży lekko upośledzonej umy-słowo, „Roczniki Pedagogiki Specjalnej” (1997), nr 8, s. 234-285.
• Krok D., Religijność a jakość życia w perspektywie mediatorów psychospołecznych, Opole 2009.
• Łydka W., Religia, [w:] A. Zuberbier [red.], Słownik teologiczny, Katowice 1998, s. 497-503.
• Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków 2003.
• MacKenzie R., Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić?, Gdańsk 2001.
• Muszyński H., Rodzina. Moralność. Wychowanie, Warszawa 1971.
• Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2007.
• Pastuszka J., Osobowość a religijność człowieka, „Roczniki Filozoficzne” (1964), nr 4, s. 5-16.
• Prężyna W., Funkcja postawy religijnej w osobowości człowieka, Lublin 1981.
• Prężyna W., Intensywność postawy religijnej a osobowość, Lublin 1973.
• Przytacznik-Gierowska M., Włodarski Z., Psychologia wychowawcza, t. 2, Warszawa 2002.
• Ryś M., Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny wła-snej, Warszawa 2004.
• Szymołon J., Poziom narcyzmu a typ relacji do Boga, „Zeszyty Naukowe KUL” (2000), nr 3-4, s. 39-53.
• Walesa Cz., Psychologiczna analiza zmian w rozwoju religijności człowieka, „Roczniki Filozoficzne” (1997), nr 4, s. 109-129.
• Walesa Cz., Rozwój religijności człowieka, [w:] Z. Chlewiński [red.], Psychologia reli-gii, Lublin 1982, s. 143-180.
• Wolicki M., Wychowanie do wartości, Wrocław 1999.
• Wosińska W., Psychologia życia społecznego, Gdańsk 2004.
• Zarzycka B., Skala Centralności Religijności Stefana Hubera, „Roczniki Psychologicz-ne” (2007), nr 1, s. 133-157.
• Zarzycka B., Polska adaptacja skali Centralności Religijności S. Hubera, [w:] M. Ja-rosz [red.], Psychologiczny pomiar religijności, Lublin 2011, s. 231-261.
• Ziemska M., Rodzina a osobowość, Warszawa 1997.