Dialog mediacyjny
w perspektywie psychologii narracyjnej funkcje narracji i narracyjne role mediatora

• Authors: Bachryj-Krzywaźnia Maciej

Title variants

EN

Mediation dialogue in the perspective of narrative psychology: Functions of the narrative and the narrative role of the mediator

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł stanowi próbę spojrzenia na mediację z perspektywy psychologii narracyjnej. Autor identyfikuje cztery funkcje, jakie w dialogu mediacyjnym odgrywają narracyjne struktury poznawcze: poznawczo-komunikacyjną, regulacyjno-motywacyjną, transformacyjną oraz dialogiczno-perswazyjną. Na ich podstawie formułuje listę praktycznych wskazówek działania czyniących pracę mediatora efektywniejszą.

EN

This paper is an attempt to look at mediation from the perspective of narrative psychology. The author identifies four functions that narrative cognitive structures play in mediation dialogue: cognitive-communicative, regulative-motivative, transformative and dialogic-persuasive. Based on that a list of practical tips is formulated to make the mediator’s work more effective.

Keywords

PL

mediacje; narracyjność; schemat poznawczy; schemat narracyjny; dialog; psychologia narracyjna

EN

mediation, narrativity; cognitive schema; narrative schema; dialogue; narrative psychology

• Publisher: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW
• Journal: Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja
• Year: 2016
• Volume: 31-32
• Pages: 73-95

Dates

published

2016

Contributors

author

Bachryj-Krzywaźnia Maciej

References

• Bauer, Jack J., Dan McAdams, Jeniffer L. Pals (2008) Narrative identity and eudaimonic well-being. „Journal of Happiness Studies” 9(1): 81-104.
• Bauer, Joachim (2008) Empatia: co potrafią neurony lustrzane. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bernstein, Basil (1980) Socjolingwistyka a społeczne problemy kształcenia. [w:] Michał Głowiński, red., Język i społeczeństwo. Warszawa: Czytelnik, s. 83-119.
• Białek, Arkadiusz (2010) Patrz gdzie patrzę: Psychologiczne aspekty podejmowania cudzej perspektywy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bodio, Tadeusz (1987) Świadomość a zachowania polityczne. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Nauk Politycznych.
• Carr, David (1991) Time, Narrative and History. Bloomington, Indianapolis: Indiana University Press.
• Chrzczonowicz, Agnieszka (2011) Narracja w psychiatrii - teoria, zastosowanie, związki ze zdrowiem psychicznym. „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 20(4): 283-289.
• Dana, Daniel (1993) Rozwiazywanie konfliktów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Elliott, Jane (2005) Using Narrative in Social Research: Qualitative and Quantitative Approaches. London, Thousand Oaks, New Delhi: SAGE Publications.
• Feldman, Robert S. (1985) Social psychology: Theories, research and applications. New York: McGrew-Hill Book Company.
• Gergen, Kenneth J., Mary M. Gergen (1986) Narrative Form and the Construction of Psychological Science. [w:] Theodore. R. Sarbin, red., Narrative Psychology: The Storied Nature of Human Conduct. Westport, London: Preager, s. 22-44.
• Giza, Anna (1991) Życie jako opowieść: Analiza materiałów biograficznych w perspektywie socjologii wiedzy. Wrocław, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo PAN.
• Gmurzyńska, Ewa (2014) Rodzaje mediacji. [w:] Ewa Gmurzyńska, Rafał Morek, red., Mediacje: Teoria i praktyka. Warszawa: Wolters Kluwer, s. 175-191.
• Grzegorek, Tomasz (2011) Czym jeszcze jest psychologia potoczna? „Studia Psychologiczne” 49(1): 49-60.
• Hammack, Phillip L., Andrew Pilecki (2012) Narrative as a Root Metaphor for Political Psychology. „Political Psychology” 33(1): 75-103.
• Hutto, Daniel D. (2008) The Narrative Practice Hypothesis: clarifications and implications. „Philosophical Explorations” 11(3): 175-192.
• Hyvärinen, Matti (2012) “Against Narrativity” Reconsidered. [w:] Göran Rossholm, Christer Johansson, red., Disputable Core Concepts of Narrative Theory. Bern, Berlin, Bruxelles, Frankfurt am Main, New York, Oxford, Wien: Peter Lang, s. 327-346.
• Kozielecki, Józef (2000) Psychologiczne koncepcje człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Lyons, John (1984) Semantyka. T. I. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Maxwell, Richard, Robert Dickman (2008) Elementy perswazji. Historie wnikające w umysł: sprzedawanie i motywowanie przez opowiadanie. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes.
• Milewski, Rafał (2006) Skarb mediatora. Warszawa: Fundacja „Partners” Polska.
• Mistewicz, Eryk (2011) Marketing narracyjny: Jak budować́ historie, które sprzedają̨. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
• Oleś́, Piotr (2003) Wprowadzenie do psychologii osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Scholar.
• Piątek, Katarzyna (2014) Komunikacja w konflikcie. Bielsko-Biała: Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej.
• Stemplewska-Żakowicz, Katarzyna (1997) Wpływ kulturowych wzorców narracyjnych na poznawczą reprezentację rzeczywistości społecznej i osobistych doświadczeń społecznych. [w:] Ida Kurcz, Jerzy Bobryk, red., Percepcja i interpretacja społecznej i politycznej sytuacji w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, s. 113-208.
• Stemplewska-Żakowicz, Katarzyna, Agata Szewczyk, Marta Piotrowska, Dariusz
• Wawrzeniecki (2006) Kompetencja narracyjna. „Psychologia Jakości Życia” 5(2): 161-188.
• Stemplewska-Żakowicz, Katarzyna, Bartosz Zalewski (2010) Czym jest dobra narracja? Struktura narracji z perspektywy badaczy i klinicystów. [w:] Maria Straś-Romanowska, Bogna Bartosz, Magdalena Żurko, red., Badania narracyjne w psychologii. Warszawa: Eneteia Wydawnictwo Psychologii i Kultury, s. 17-51.
• Stewart, Katherine A., Madeline M. Maxwell (2010) Storied Conflict Talk. Narrative construction in mediation. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
• Strawson, Galen (2004) Against Narrativity. „Ratio” 17(4): 428-452.
• Szwajda, Urszula (2014) O mówieniu bez komunikowania, czyli dyskurs i interakcja w autyzmie: Charakterystyka trudności. „Socjolingwistyka” 28: 93-107.
• Tannen, Deborah (1994) Ty nic nie rozumiesz! Kobieta i mężczyzna w rozmowie. Poznań́: Zysk i S-ka.
• Tannen, Deborah (2002) To nie tak! Jak styl konwersacji kształtuje relacje z innymi. Poznań́: Zysk i S-ka.
• Tokarska, Urszula (2002) Narracja autobiograficzna w terapii i promocji zdrowia. [w:] Jerzy Trzebiński, red., Narracja jako sposób rozumienia świata. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 221-261.
• Tokarska, Urszula (2006) Narracyjne strategie wspomagania rozwoju osobistego. „Psychologia Rozwojowa” 11(1): 55-65.
• Trzebiński, Jerzy (1992) Narracyjne formy wiedzy potocznej. Poznań: Wydawnictwo Nakom.
• Trzebiński, Jerzy (2002a) Narracyjne konstruowanie rzeczywistości. [w]: Jerzy
• Trzebiński, red., Narracja jako sposób rozumienia świata. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 17-42.
• Trzebiński, Jerzy (2002b) Autonarracje nadają̨ kształt życiu człowieka. [w:] Jerzy Trzebiński, red., Narracja jako sposób rozumienia świata. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 43-80.
• Trzebiński, Jerzy (2005) Narracyjny kontekst myślenia i działania. [w:] Elżbieta Chmielnicka-Kuter, Małgorzata Puchalska-Wasyl, red., Polifonia osobowości: Aktualne problemy psychologii narracji. Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 67-87.
• Trzebiński, Jerzy (2014) Wpływ dynamiki epizodów i klarowności wątku na siłę oddziaływania historii. [w:] Dorota Filar, Dorota Piekarczyk, red., Narracyjność języka i kultury. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 35-51.
• Wilmot William W., Joyce L. Hocker (2011) Konflikty między ludźmi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Winslade, John, Gerald Monk (2000) Narrative mediation: A New approach to conflict resolution. San Francisco: Jossey-Bass.
• Winslade, John, Gerald Monk (2008) Practicing Narrative Mediation. Loosening the Grip of Conflict. San Francisco: Jossey Bass.
• Wojciszke, Bogdan (1983) Mechanizmy wpływu struktury ja na zachowanie. [w:] Jacek Jarymowicz, Zuzanna Smoleńska, red., Poznawcze regulatory funkcjonowania społecznego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 49-85.
• Wojciszke, Bogdan (1986) Teoria schematów społecznych: Struktura i funkcjonowanie jednostkowej wiedzy o otoczeniu społecznym. Wrocław: Wydawnictwo PAN.
• Zajączkowska, Maria J. (2008) Mediacja jako forma komunikowania się̨ w konflikcie. [w:] Marzena Baryluk, Mirosława Wawrzak-Chodaczek, red., Komunikacja społeczna w świecie realnym. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 103-116.
• Zajączkowska, Maria J. (2014) Sposoby komunikowania się̨ mediatora ze stronami w przyjętych strategiach mediacyjnych. [w:] Martyna Plucińska, red., Rozwiazywanie sytuacji konfliktowych w wymiarze społecznym i jednostkowym. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, s. 327-340.

Identifiers

ISSN

2300-3952