Naśladowcza strategia modernizacji – co teoria organizacji mówi o imitacji reform?

• Authors: Przemysław Hensel

Title variants

EN

Mimetic Strategy of Modernization – what does organization theory say about imitating reforms?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W polskiej debacie o modernizacji często podkreśla się jej naśladowczy charakter, jednak tylko w niewielkim stopniu bierze się pod uwagę dorobek teorii organizacji w dziedzinie izomorfizmu organizacyjnego. W niniejszym tekście przedstawiono syntetyczny opis badań dotyczących zjawisk zachodzących w trójkącie innowator – organizacje międzynarodowe – imitator i ich wpływ na proces translacji reform organizacyjnych. Na podstawie omówionych badań wyciągnięto wnioski o problemach związanych z naśladowczą strategią modernizacji. W szczególności wskazano na pozorną racjonalność tego rodzaju strategii oraz na konieczność bardziej zdystansowanego i samoświadomego podejścia do modnych recept reformatorskich.

EN

The issue of imitation constitutes a recurring theme in the Polish debate on modernization but that discussion is hardly ever informed by research on organizational isomorphism conducted within the discipline of organization theory. This texts provides a synthetic overview of processes occurring in the “innovator – international organization – imitator” triangle and discusses their impact on translation of organizational reforms. Next, the possible challenges associated with the mimetic strategy – most importantly its superficial rationality – are outlined. The more distanced and self-conscious attitude toward imitation of fashionable prescriptions is suggested.

Keywords

PL

modernizacja; sektor publiczny; naśladownictwo; izomorfizm; translacja; teoria organizacji

EN

modernization; public sector; imitation; isomorphism; translation; organization theory

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2015
• Issue: 4(219)
• Pages: 33-51

Contributors

author

Przemysław Hensel

• Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Szturmowa 1/3, 02-678 Warszawa

References

• 6, Perri. 2010. When Forethought and Outturn Part: Types of Unanticipated and Unintended Consequences. W: H. Margetts i P. 6 i C. Hood (red.). Paradoxes of Modernization. Unintended Consequences of Public Policy Reform. Oxford: Ox-ford University Press, s. 44–62.
• Abrahamson, Eric. 1991. Managerial Fads and Fashions: The Diffusion and Rejec-tion of Innovations. „Academy of Management Journal” 16: 586–612.
• Ansari, Shahzad M., Peer Christian Fiss i Edward J. Zajac. 2010. Made to Fit: How Practices Vary as They Diffuse. „Academy of Management Review” 35: 67–92.
• Bank Światowy. 2013. Polska: Reforma praktyk w procesie kształtowania wynagrodzeń w sektorze publicznym.
• Behn, Robert D. 2008. The Adoption of Innovation: The Challenge of Learning to Adapt Tacit Knowledge. W: S. Borins (red.). Innovations in Government: Research, Recognition, and Replication. Washington, D.C.: Brookings Institution Press, s. 138–158.
• Berger, Peter L. i Thomas Luckmann. 1983. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Tłum. J. Niżnik. Warszawa: PIW.
• Bevan, Gwyn i Christopher Hood. 2006. What’s Measured is What Matters: Targets and Gaming in the English Public Health Care System. „Public Administration” 84: 517–538.
• Bevir, Mark i Ian Hall. 2011. Global Governance. W: M. Bevir (red.). The SAGE Handbook of Governance. Thousand Oaks, CA: SAGE, s. 352–365.
• Bouckaert, Geert, B. Guy Peters i Koen Verhoest. 2010. The Coordination of Public Sector Organizations. Shifting Patterns of Public Management. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Boxenbaum, Eva. 2006. Lost in Translation. The Making of Danish Diversity Management. „The American Behavioral Scientist” 49: 939–948.
• Brown, Andrew D., Susan Ainsworth i David Grant. 2012. The Rhetoric of Institutional Change. „Organization Studies” 33: 297–321.
• Christensen, Tom. 2012. Global Ideas and Modern Public Sector Reforms: A Theoretical Elaboration and Empirical Discussion of a Neoinstitutional Theory. „American Review of Public Administration” 42: 635.
• Cohen, Michael D., James G. March i Johan P. Olsen. 1972. A Garbage Can Model of Organizational Choice. „Administrative Science Quarterly” 17: 1–25.
• Czarniawska, Barbara i Guje Sevón. 1996. Translating Organizational Change. Berlin: Walter de Gruyter.
• Czarniawska, Barbara i Guje Sevón. 2005. Translation Is a Vehicle, Imitation its Motor, and Fashion Sits at the Wheel. W: B. Czarniawska i G. Sevón (red.). Global Ideas. How Ideas, Objects and Practices Travel in the Global Economy. Copenhagen: Liber & Copenhagen Business School, s. 7–12.
• Detert, James R. i Amy C. Edmondson. 2011. Implicit Voice Theories: Taken-for-Granted Rules of Self-Censorship at Work. „Academy of Management Journal” 54: 461–488.
• Djelic, Marie-Laure i Kerstin Sahlin-Andersson. 2006. Introduction: A World of Governance: The Rise of transnational Regulation. W: M.-L. Djelic i K. Sahlin-Andersson (red.). Transnational Governance. Institutional Dynamics of Regulation. Cambridge: Cambridge University Press, s. 1–28.
• Doorewaard, Hans i Mark Bijsterveld. 2001. The Osmosis of Ideas: An Analysis of the Integrated Approach to IT Management form a Translation Theory Perspective. „Organization” 8: 55–76.
• Dybowski, Maciej. 2006. Modernizacja a polskie prawo po 1989 roku. Zmiany w prawie czy zmiana prawa? W: J. Kloczkowski i M. Szułdrzyński (red.). Drogi do nowoczesności. Idea modernizacji w polskiej myśli politycznej. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, s. 224–242.
• Fiss, Peer C., Mark T. Kennedy i Gerald F. Davis. 2012. How Golden Parachutes Unfolded: Diffusion and Variation of a Controversial Practice. „Organization Science” 23: 1077–1099.
• Fligstein, Neil. 1997. Social Skill and Institutional Theory. „American Behavioral Scientist” 40: 397–405.
• Friedland, Roger i Robert R. Alford. 1991. Bringing Society Back in: Symbols, Prac-tices, and Institutional Contradictions. W: W.W. Powell i P.J. DiMaggio (red.). The New Institutionalism in Organizational Analysis. Chicago: University of Chicago Press, s. 232–263.
• Gestel van, Nicolette i Bas Hillebrand. 2011. Explaining Stability and Change: The Rise and Fall of Logics in Pluralistic Fields. „Organization Studies” 32: 231–252.
• Goldfinch, Shaun i Joe Wallis. 2010. Two Myths of Convergence in Public Management Reform. „Public Administration” 88: 1099–1115.
• Greenwood, Royston, Mia Raynard, Farah Kodeih, Evelyn R. Micelotta i Michael Lounsbury. 2011. Institutional Complexity and Organizational Responses. „Academy of Management Annals” 5: 317–371.
• Hansen, Hanne Foss. 2011. NPM in Scandinavia. W: T. Christensen i P. Laegreid (red.). The Ashgate Research Companion to New Public Management. Farnham: Ashgate, s. 113–129.
• Hansen, Morten Balle. 2010. Marketization and Economic Performance. „Public Management Review” 12: 255–274.
• Hensel, Przemysław. 2008. Transfer wzorców zarządzania. Studium organizacji sektora publicznego. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Hensel, Przemysław i Beata Glinka. 2012. Urzędnicy i przedsiębiorcy. Kulturowe bariery współpracy. Warszawa: Poltext.
• Hensel, Przemysław i Beata Glinka. 2014. Competing Logics and Semi-professionals in Polish Public Administration. W: D. Jemielniak (red.). Legal Professions at the Crossroads. Frankfurt am Main: Peter Lang, s. 69–86.
• Holman, Otto. 2008. Public–private Partnerships and Transnational Governance in the European Union: the Case of the Lisbon Strategy. W: J.-C. Graz i A. Nölke (red.). Transnational Private Governance and its Limits. New York, NY: Routledge, s. 171–184.
• Hood, Christopher. 1996. Exploring Variations in Public Management Reform of the 1980s. W: H.A.G.M. Bekke, J.L. Perry i T.A.J. Toonen (red.). Civil Service Systems. Bloomington: Indiana University Press.
• Hood, Christopher i B. Guy Peters. 2004. The Middle Aging of New Public Management: Into the Age of Paradox? „Journal of Public Administration Research and Theory” 14: 267–282.
• Ibanez, Josep. 2008. Who governs the Internet? The Emerging Regime Of E-Commerce. W: J.-C. Graz i A. Nölke (red.). Transnational Private Governance and its Limits. New York, NY: Routledge, s. 142–155.
• Ibsen, Christian Lyhne, Trine Pernille Larsen, Jørgen Steen Madsen i Jesper Due. 2011. Challenging Scandinavian Employment Relations: The Effects of New Public Management Reforms. „International Journal of Human Resource Management” 22: 2295–2310.
• Jackall, Robert. 1988. Moral Mazes. The World of Corporate Managers. New York: Oxford University Press.
• Kaczmarczyk, Paweł. 2007. Hybrydyzacja. Analiza procesu restrukturyzacji polskiego przedsiębiorstwa przejętego przez zachodniego inwestora. W: J. Kochanowicz, S. Mandes i M. Marody (red.). Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, s. 82–118.
• Kamosiński, Sławomir. 2009. Modernizacja oparta na strategii naśladownictwa. Polski przemysł w latach 1950–1989 a import i eksport myśli technicznej. W: E. Kościk i T. Głowiński (red.). Między zacofaniem a modernizacją. Społec-zno-gospodarcze problemy ziem polskich na przestrzeni wieków. Wrocław: GAJT, s. 297–314.
• Kloczkowski, Jacek i Michał Szułdrzyński (red.). 2006. Drogi do nowoczesności: idea modernizacji w polskiej myśli politycznej. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, Wyższa Szkoła Europejska im. ks. J. Tischnera.
• Knights, David i Darren McCabe. 1999. ‚Are There No Limits to Authority?’: TQM and Organizational Power. „Organization Studies” 20: 197–224.
• Kochanowicz, Jacek. 2010. Polska w epoce nowoczesnego wzrostu gospodarczego. W: W. Morawski (red.). Modernizacja Polski. Struktury, agencje, instytucje. Warszawa: WAiP, s. 153–180.
• Koppell, Jonathan G.S. 2010. World Rule: Accountability, Legitimacy, and the Design of Global Governance. Chicago: University of Chicago Press.
• Koźmiński, Andrzej K. i Dominika Latusek-Jurczak (red.). 2014. Relacje międzyorganizacyjne w naukach o zarządzaniu. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Kwiatkowski, Mariusz. 2013. Konkurs jako instytucja fasadowa. Analiza ocen formułowanych przez uczestników procesów kadrowych w sektorze publicznym. „Studia Socjologiczne” 1(208): 95–120.
• Lounsbury, Michael i Ellen T. Crumley. 2007. New Practice Creation: An Institutional Perspective on Innovation. „Organization Studies” 28: 993–1012.
• March, James G. 2010. The Ambiguities of Experience. Ithaca, London: Cornell University Press.
• March, James G. i Chip Heath. 1994. A Primer on Decision Making: How Decisions Happen. New York: Free Press.
• Mazur, Stanisław i Jerzy Hausner. 2010. Aparat administracyjny państwa jako agent zmiany. W: W. Morawski (red.). Modernizacja Polski. Struktury, agencje, instytucje. Warszawa: WAiP, s. 382–401.
• Megginson, William L. i Jeffry M. Netter. 2001. From State to Market: A Survey of Empirical Studies on Privatization. „Journal of Economic Literature” 39: 321–389.
• Merton, Robert K. 1936. The Unanticipated Consequences of Purposive Social Action. „American Sociological Review” 1: 894–904.
• Meyer, John W. i Brian Rowan. 1977. Institutionalized Organizations: Formal Structure as Myth and Ceremony. „American Journal of Sociology” 83: 340–363.
• Morawski, Witold. 2000. Zmiana instytucjonalna. Społeczeństwo. Gospodarka. Polityka. Warszawa: WN PWN.
• Morawski, Witold. 2009. Między naśladownictwem a zaściankowością. Recepcja obcych wzorów w rozwoju gospodarczym Polski. W: E. Kościk i T. Głowiński (red.). Między zacofaniem a modernizacją. Społeczno-gospodarcze problemy ziem polskich na przestrzeni wieków. Wrocław: GAJT, s. 19–26.
• Morawski, Witold. 2010. Prometeusz spętany? Próby analiz instytucjonalnych polskiej modernizacji. W: W. Morawski (red.). Modernizacja Polski. Struktury, agencje, instytucje. Warszawa: WAiP, s. 90–123.
• Morawski, Witold (red.). 2012. Powiązania zewnętrzne. Modernizacja Polski. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Mu, Rui, Martin de Jong i Joop Koppenjan. 2011. The Rise and Fall of Public-Private Partnerships in China: a Path-dependent Approach. „Journal of Transport Geography” 19: 794–806.
• Musiał, Wojciech. 2013. Modernizacja Polski: polityki rządowe w latach 1918–2004. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• North, Douglas C. 1990. Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: Cambridge University Press.
• OECD. 2011. Together for Better Public Services. Partnering with Citizens and Civil Society.
• Pedersen, John Storm i Karl Löfgren. 2012. Public Sector Reforms: New Public Management without Marketization? The Danish Case. „International Journal of Public Administration” 35: 435–447.
• Pidd, Michael. 2012. Measuring the Performance of Public Services: Principles and Practice. Cambridge: Cambridge University Press.
• Plant, Raymond. 2010. The Neo-liberal State. Oxford: Oxford University Press.
• Pollitt, Christopher. 2008. Time, Policy, Management: Governing with the Past. Oxford: Oxford University Press.
• Pollitt, Christopher (red.). 2013. Context in Public Policy and Management: The Missing Link? Cheltenham: Edward Elgar.
• Pollitt, Christopher i Geert Bouckaert. 2011. Public Management Reform. A Comparative Analysis — New Public Management, Governance, and the Neo-Weberian State. Oxford: Oxford University Press.
• Reay, Trish i C.R. Hinings. 2009. Managing the Rivalry of Competing Institutional Logics. „Organization Studies” 30: 629–652.
• Sahlin-Andersson, Kerstin. 1996. Imitating by Editing Success: The Construction of Organizational Field. W: B. Czarniawska i G. Sevón (red.). Translating Organ-izational Change. Berlin: Walter de Gruyter, s. 69–91.
• Sahlin-Andersson, Kerstin. 2001. National, International and Transnational Con-structions of New Public Management. W: T. Christensen i P. Laegreid (red.). New Public Management. The Transformation of Ideas in Practice. Aldershot: Ashgate, s. 43–72.
• Scott, W. Richard. 2008. Institutions and Organizations. Ideas and Interests. Los Angeles: SAGE Publications.
• Strang, David i John W. Meyer. 1993. Institutional Conditions for Diffusion. „Theory and Society” 22: 487–511.
• Szczepański, Marek S. 1992. Pokusy nowoczesności. Polskie dylematy rozwojowe. Katowice: amp.
• Szomburg, Jan (red.). 2008. Modernizacja Polski. Kody kulturowe i mity. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
• Szomburg, Jan (red.). 2014. Jaka modernizacja Polski: od budowy infrastruktury do nowych postaw i zachowań? Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
• Sztompka, Piotr. 1994. Teorie zmian społecznych a doświadczenia polskiej transformacji. „Studia Socjologiczne” 1.
• Sztompka, Piotr. 2005. Socjologia zmian społecznych. Kraków: Znak.
• Talbot, Colin. 2010. Theories of Performance: Organizational and Service Improvement in the Public Domain. Oxford: Oxford University Press.
• Thornton, Patricia H. i William Ocasio. 1999. Institutional Logics and the Historical Contingency of Power in Organizations: Executive Succession in the Higher Education Publishing Industry, 1958–1990. „American Journal of Sociology” 105: 801–844.
• Thornton, Patricia H., William Ocasio i Michael Lounsbury. 2012. The Institutional Logics Perspective: A New Approach to Culture, Structure, and Process. Oxford: Oxford University Press.
• Tolbert, Pamela S. i Lynne G. Zucker. 1983. Institutional Sources of Change in the Formal Structure of Organizations: The Diffusion of Civil Service Reform, 1880 – 1935. „Administrative Science Quarterly” 28: 22–39.
• Zbaracki, Mark J. 1998. The Rhetoric and Reality of Total Quality Management. „Administrative Science Quarterly” 43: 602–636.
• Ziółkowski, Marek. 1999. O imitacyjnej modernizacji społeczeństwa polskiego. W: P. Sztompka (red.). Imponderabilia wielkiej zmiany. Warszawa, Kraków: PWN, s. 38–64.