Nowe przestrzenie społeczne w miastach współczesnych. Krakowskie fresh points

• Authors: Anna Karwińska

Title variants

EN

The new social spaces in modern cities. Cracow’s “fresh points”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł prezentuje charakterystykę przemian współczesnych miast, zwłaszcza w Polsce, zarówno dotyczących środowiska przestrzennego jak i społeczno- -kulturowego. Miasto jest od tysięcy lat „domem człowieka”, ukształtowanym w odpowiedzi na rozwijające się potrzeby i aspiracje społeczne, ale także jest środowiskiem o cechach kryzysogennych narażonym na rozmaite zagrożenia. Krytycy zwracają uwagę na proces alienacji współczesnego miasta, wynikający z wielu cech ponowoczesnej rzeczywistości. Jednocześnie można wskazać rozmaite działania podejmowane dla „odzyskania” miasta. Druga część artykułu poświęcona została prezentacji przemian Krakowa i powstawaniu nowych przestrzeni społecznych odpowiadających na potrzeby środowisk kreatywnych.

EN

The article presents main characteristics of transformation of modern cities, particularly in Poland. It describes the changes in the spatial and in socio-cultural environment. For thousands of years the city has been considered as “man’s home”, formed in response to emerging needs and social aspirations, but it is also the environment with the crisis-prone characteristics, exposed to various threats. Critics draw attention to the process of alienation within the modern city, resulting from many features of postmodern reality. At the same time, one can specify different actions for “regaining” the city. The second part of the article is devoted to the presentation of changes of Cracow and the emerging of the new social spaces corresponding to the needs of creative environments.

Keywords

PL

miasto ponowoczesne; przestrzeń miejska; kultura miejska; zasoby lokalne; potencjał kreatywny; nowe miejsca

EN

postmodern city; urban space; urban culture; local resources; creative potential; new places

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2011
• Volume: 60
• Issue: 2-3
• Pages: 255-280

Dates

published

2011

Contributors

author

Anna Karwińska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Bartkowicz B. [2009], Wartości Krakowa w procesach współczesnych przemian, [w:] Przestrzeń publiczna w demokratycznym państwie, A. Madej i in. (red.), Kraków, Konfederacja na rzecz Przyszłości Krakowa Cracovia Urbs Europea.
• Bauman Z. [1997], Wśród nas, nieznajomych-czyli o obcych w (po)nowoczesnym mieście, [w:] A. Zeidler-Janiszewskia (red.), Pisanie miasta – czytanie miasta, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Bauman Z. [2000], Globalizacja, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Bauman Z. [2001], Community: Seeking Safety in an Insecure World. Cambridge: Polity Press.
• Bradford N. [2004], Creative Cities. Structured Policy Dialogue Backgrounder, Ottawa: Canadian Policy Research Network.
• Burszta W. [2010], Samotność w świecie nadmiaru. Przedmowa do wydania polskiego M. Augé, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Certeau M. de, [1984], The Practice of Everyday Life, Berkeley: University of California Press.
• Duxbury N. [2004], Creative Cities. Principles and Practices, Ottawa: Canadian Policy Research Network.
• Ellin N. [2001], Thresholds of Fear: Embracing the Urban Shadow, „Urban Studies Review”, t. 38, nr 5–6.
• Florida R. [2004], The Flight of the Creative Class, New York: Harper Business.
• Gądek A. [2006], Rewitalizacja jako metoda budowania nowego wizerunku miasta na przykładzie Nowej Huty, praca magisterska napisana pod kierunkiem Z. Rudnickiego, Kraków: Akademia Ekonomiczna w Krakowie, maszynopis.
• Gryczyński A. [2007], Nowa Huta – najmłodsza siostra Krakowa, Kraków: Nowohuckie Centrum Kultury.
• Hansen T.B., Verkaaik O. [2009], Introduction urban charisma: On everyday mythologies in the city, „Critique of Anthropology”, t. 29 (1).
• Jacobs J. [1961], The Death and Life of Great American Cities, New York: A Vintage Books.
• Jałowiecki B. [1996], Społeczne wytwarzanie przestrzeni w okresie transformacji systemowej, [w:] M. Kochanowski (red.), Nowe uwarunkowania rozwoju i kształtowania miast polskich, Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk, „Biuletyn”, z. 175.
• Jałowiecki B. [2005], Przestrzeń ludyczna – nowe obszary metropolii, „Studia Regionalne i Lokalne” nr 3(21).
• Karwińska A. [1998], Wartości i potrzeby społeczne a przemiany środowiska miejskiego, Kraków, Wydawnictwo AE.
• Karwińska A. [2007], Społeczna percepcja miasta. Magiczne miejsca Krakowa, [w:] M. Malikowski, S. Solecki (red.), Przemiany przestrzenne w dużych miastach Polski i Europy Środkowo-Wschodniej, Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Karwińska A. [2008], Gospodarka przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Karwińska A. [2009a], Różnorodność społeczno-kulturowa jako wartość w budowaniu kapitałów lokalnych, [w:] U. Abłażewicz-Górnicka, K. Krzysztofek, R. Oryszczyszn, A. Sadowski (red.), Kapitały społeczne i kulturowe miast środkowoeuropejskich i wschodnioeuropejskich pograniczy, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu Białostockiego.
• Karwińska A. [2009b], Społeczno-kulturowe uwarunkowania cech miasta kreatywnego. Możliwość budowania lokalnego „kapitału kreatywności”, [w:] A. Klasik (red.), Kreatywne miasto-kreatywna aglomeracja, Katowice: Wydawnictwo AE w Katowicach.
• Karwińska A. [2010], Sceny, [w:] A. Karwińska (red.), Mentalność przedsiębiorców w wybranych dzielnicach Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Naukowe UEK.
• Karwińska A, Prawelska-Skrzypek G., Rębowska A. [1992], Wartościowanie miasta. Raport przygotowany w ramach prac nad zmianą planu przestrzennego zagospodarowania Krakowa, Kraków: IGPiK, maszynopis.
• Kolbuszowska D. [2005], Nie chcą Żydów na podwórku, „Gazeta Wyborcza” z 15 listopada.
• Kosiński W. [1984], Twórczość i tradycja, „Miasto”, nr 8.
• Libura H. [1990], Percepcja przestrzeni miejskiej, Warszawa: Instytut Geologii Podstawowej UW.
• Mach Z. Frysztacki K. [2008], Miasto-Kraków, [w:] Z. Mach, K. Frysztacki (red.), O Krakowie raz jeszcze, Kraków: Wydawnictwo Nomos.
• Malikowski M. [2001], Miasto polskie w okresie transformacji. Główne kierunki przemian społeczno-przestrzennych, [w:] M. Malikowski, S. Solecki (red.), Socjologia miasta. Wybór tekstów, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
• Markowski T., Marszał T. [2006], Metropolie. Obszary metropolitalne. Metropolizacja.
• Problemy i pojęcia podstawowe, Warszawa: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN.
• Michalec B. [2005], Znasz taki Kraków?, Kraków: Carta Blanca.
• Mydel R. [1994], Rozwój urbanistyczny miasta Krakowa po Drugiej Wojnie Światowej, Kraków: Secesja.
• Piccinato G. [1993], All cities are historic (but some more so than others), [w:] Z. Zuziak (red.), Managing Historic Cities, Krakow: International Cultural Centre.
• Polèse M., Stren R. [2000], The Social Sustainability of Cities: Diversity and the Management of Change, Toronto: University of Toronto Press.
• Prawelska-Skrzypek G. [1990], Miasta o niesharmonizowanym rozwoju w świadomości mieszkańców, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Rewers E. [2005], Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Kraków: Universitas.
• Rożek M. [1993], Forum Regale. Rynek Krakowski jako miejsce wydarzeń politycznych (XIV–XVIII w.), [w:] J. Bujak i in. (red.), Kraków. Przestrzenie kulturowe, Kraków: Platan.
• Sennett R. [1996], Ciało i kamień, Gdańsk: Marabut.
• Smagacz M. [2008], Miejsca i nie-miejsca. Strategie oswajania, „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”, nr 2.
• Szromba-Rysowa Z. [1993], Targowisko „Stary Kleparz” – etnograficzna perspektywa badawcza, [w:] J. Bujak i in. (red.), Kraków. Przestrzenie kulturowe, Kraków: Platan.
• Wallis A. [1979], Informacja i gwar, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Identifiers

ISSN

0033-2356