Rola sprawiedliwej płacy w kształtowaniu wolności odpowiedzialnej człowieka

• Authors: Szulist Janusz

Title variants

EN

The role of fair wages in shaping responsible freedom

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zagadnienie sprawiedliwej płacy jest przedmiotem nauczania społecznego Kościoła. Właściwe wynagrodzenie ma miejsce przy spełnieniu postulatów wynikających z zasady sprawiedliwości oraz z zasady o powszechnym przeznaczeniu dóbr. W każdej z wymienionych zasad pierwszym kryterium stosowania porządku normatywnego jest osoba w zakresie jej powołania przyrodzonego i nadprzyrodzonego. W niniejszym artykule wskazano na fundamentalną zależność pomiędzy systemami płacowymi a wolnością człowieka. Zdobywane na skutek pracy dobra umożliwiają człowiekowi pogłębione doświadczenie własnej podmiotowości. W ramach procesów stanowienia są dokonywane fundamentalne wybory dotyczące odpowiedzialności za bliźnich. Wreszcie wynagrodzenie umożliwia urzeczywistnianie dynamiki rozwojowej, której kierunek człowiek określa, mając na uwadze własne uzdolnienia oraz relację do porządku Bożego. Materiały źródłowe opracowania stanowią w zasadniczej mierze dokumenty nauczania społecznego Kościoła. W opracowaniu posłużono się metodą krytycznej analizy tekstu.

EN

The issue of a fair wage is the object of the social teaching of the Church. Appropriate remuneration means meeting the demands arising from the principle of justice and the universal destination of goods. In each of these principles the first criterion for the use of normative order is the person in terms of his natural and supernatural vocation. The fundamental relationship between wage systems and human freedom has been pointed out in this article. Goods gained as a result of good work enable every person to deeply experience their own subjectivity. As a part of the making processes fundamental choices concerning liability for others have been made. Finally, a salary allows the development dynamics to be fulfilled which direction is determined by a human who take into consideration both his own abilities and the relationship with the divine order. The documents of the social teaching of the Church were the main resources in writing the article. The critical analysis of the text was used as the study method.

Keywords

PL

sprawiedliwa płaca; sprawiedliwość; powszechne przeznaczenie dóbr; osoba, podmiotowość; odpowiedzialność; rozwój

EN

fair wages; justice and the universal destination of goods; person; subjectivity; responsibility; development

• Publisher: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego w Szczecinie / Wyższe Seminarium Duchowne w Koszalinie
• Journal: Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
• Year: 2016
• Issue: 23
• Pages: 321-335

Contributors

author

Szulist Janusz

• Ks. dr hab. prof. WSKS WT UMK w Toruniu

References

• „Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym «Gaudium et spes»”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje – Dekrety – Deklaracje. Nowe tłumaczenie, 526–606. Poznań: Pallottinum, 2002.
• Benedykt XVI. Encyklika „Caritas in veritate”. Watykan: Editrice Vaticana, 2009.
• Borutka, Tadeusz. Społeczne nauczanie Kościoła. Teoria i zastosowanie. Kraków: Wydawnictwo „Czuwajmy”, 2004.
• Franciszek. Encyklika „Laudato si”. Watykan: Editrice Vaticana, 2015.
• Jan Paweł II. Adhortacja apostolska „Familiaris consortio”. Watykan: Editrice Vaticana, 1981.
• Jan Paweł II. Encyklika „Centesimus annus”. Watykan: Editrice Vaticana, 1991.
• Jan Paweł II. Encyklika „Dives in misericordia”. Watykan: Editrice Vaticana, 1980.
• Jan Paweł II. Encyklika „Laborem exercens”. Watykan: Editrice Vaticana, 1981.
• Jan Paweł II. Encyklika „Redemptor hominis”. Watykan: Editrice Vaticana 1979.
• Jan Paweł II. Encyklika „Sollicitudo rei socialis”. Watykan: Editrice Vaticana, 1987.
• Jan XXIII. Encyklika „Mater et magistra”. Watykan: Editrice Vaticana, 1961.
• Kapias, Michał, Grzegorz Polok. „Odpowiedzialność jako przejaw etosu pracy”. W: Etos pracy w przestrzeni społeczno-pastoralnej, red. Ireneusz Celary, Grzegorz Polok, 15–32. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 2015.
• Karta Praw Rodziny. Pelplin: Bernardinum, 2013.
• Krasnosielski, Adam. „Zaspokajanie potrzeby godności pracowników poprzez wartości”. W: Dyskursy o kulturze. Etos pracy, red. Anna Sołtys, 71–86. Łódź: Katedra Socjologii, Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej SWSPiZ, 2012.
• Leon XIII. Encyklika „Rerum novarum”. Watykan: Editrice Vaticana, 1891.
• Papieska Rada „Iustitia et Pax”. Kompendium nauki społecznej Kościoła. Kielce: Wydawnictwo „Jedność”, 2005.
• Paweł VI. Encyklika „Populorum progressio”. Watykan: Editrice Vaticana, 1967.
• Pikus, Stefan. Moralne aspekty pracy. Słupsk: WSP 1995.
• Pogonowska, Barbara. „Szanse globalnej etyki gospodarowania w świecie postkryzysu”. W: Etyka a moralność. Aksjonormatywny kontekst współczesnej pracy i wybranych zawodów, red. Danuta Walczak-Duraj, 89–98. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2010.
• Polok, Mieczysław. „Kościelny etos ewangelizacyjny”. W: Etos pracy w przestrzeni społeczno-pastoralnej, red. Ireneusz Celary, Grzegorz Polok, 235–246. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 2015.
• Solak, Adam. Wychowanie chrześcijańskie a praca ludzka. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2004.
• Stroińska, Ewa. „Praca jako centralny programator ludzkich działań – rola i miejsce pracy w życiu człowieka”. W: Dyskursy o kulturze. Etos pracy, red. Anna Sołtys, 11–30. Łódź: Katedra Socjologii, Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej SWSPiZ, 2012.
• Strzeszewski, Czesław. Katolicka nauka społeczna. Lublin: TN KUL, 1994.
• Strzeszewski, Czesław. Praca ludzka. Zagadnienie społeczno-moralne. Lublin: TN KUL, 1978.
• Szulist, Janusz. „Człowiek jest drogą Kościoła” (RH 14): Wprowadzenie do katolickiej nauki społecznej. Pelplin: Bernardinum, 2012.
• Tokarski, Wiktor Piotr. Personalistyczno-aksjologiczna koncepcja pracy. Studium z katolickiej nauki społecznej. Lublin: TN KUL, 2011.
• Werner, Wiktor. „Homo laborans – wolna jednostka czy wytwór historii? Jeden z metodologicznych problemów badania zachowań «człowieka pracującego»”. W: Człowiek w kontekście pracy. Teoria – Empiria – Praktyka, red. Magdalena Piorunek, 10–30. Toruń: Wydawnictwo „Adam Marszałek”, 2009.