OBECNOŚĆ WARTOŚCI W SZWEDZKIM SYSTEMIE WYCHOWAWCZO-EDUKACYJNYM

• Authors: Król Jerzy

Title variants

EN

IMPORTANCE OF VALUES IN SWEDISH EDUCATIONAL SYSTEM

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule pokazano wartości leżące u podstaw szwedzkiego systemu wychowawczo- edukacyjnego. Najwyraźniej dostrzegalna jest koncentracja na indywidualnej wartości dziecka. Owocuje to, zwłaszcza w praktyce szkolnej, powszechnym stosowaniem metody indywidualizacji (mimo jej krytyki), podkreślaniem równości wszystkich ludzi i koncentracją na prawach dzieci. Rodzina jest postrzegana jako środowisko, które temu zagraża. Dużą wagę przykłada się do wychowania szkolnego, w którym na pierwszym miejscu stawia się wartości praktyczne i umiejętności. Nie może być ono wiązane z jakimś jednym systemem etyczno-moralnym. Takie ateistyczne i gnostyczne założenia wychowawcze budzą szereg kontrowersji, zwłaszcza wśród rodziców w odniesieniu do ich prawa do przekazania dzieciom wartości religijnych i zasad moralnych oraz lekcji religii w szkole. Jednak w Szwecji wartości te i prawa mają o wiele mniejszą wagę niż wartość postępu, na którą ukierunkowany jest system wychowania i edukacji tego kraju.

EN

The author tries to reveal the most fundamental values underlying the Swedish educational system – education. Clearly noticeable is the focus on the individual values of the child. Especially in school practice, it leads to widespread use of methods of individualization (despite its criticism), highlighting the equality of all people, and focus on children’s rights. The family is seen as an environment that threatens these values. Great attention is paid to school education with values and practical skills as a main subject. Education cannot be associated with any one ethical and moral system. Such atheistic and gnostic educational foundation raises a number of controversies especially among parents with regard to their right to provide religious and moral principles to their children, as well as religion classes in school. However, in the context of Sweden, these values and rights are less important than the value of the progress, which is treated with a special attention.

Keywords

PL

wartości; wychowanie; indywidualizacja; rodzina; równość; edukacja w Szwecji

EN

values; upbringing; individualization; family; equality; education in Sweden

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 127-135

Dates

published

2015

Contributors

author

Król Jerzy

References

• Agotsson K.-G. (1975). Från katekestvång till religionsfrihet. Uppsala: Academia Ubsaliensis.
• Alberts W. (2007). Integrative religious education in Europe. Berlin: Walter de Gruyter.
• Almén E., Øster H.Ch. (2000). Religious education in Great Britain, Sweden and Russia. Linkóping: University Electronic Press.
• Demokratie och värdegrund. Skoleverket. (2005). [b.m.w.].
• Dominiak Ł. (2006). W gąszczu socjalizmów. „Cywilizacja”, nr 19, s. 36-63.
• Education Act. Democracy and Fundamental Values. Skoleverket [b.m.w., b.r.w.].
• Enkvist I. (2001). Feltänkt. En kritisk granskning av idébakgrunden till svensk utbildningspolitik. Kristianstad: Kristianstad Boktryckeri AB.
• Enkvist I. (2007). Uppfostran och utbildning. Stockholm: WS Bookwell.
• Ewerlöf G., Sverne T. (1999). Barnets bästa – om föräldrars och samhällets ansvar. Stockholm: Norstedts Tryckeri.
• Górny G. (2009). Czy unikniemy szwedzkiego raju? „Don Bosco”, lipiec–sierpień, dostępny na: http://mateusz.pl/donbosco/0907-2.htm (otwarty 31.05.2014).
• Hartman S.G., Furenhed R. (2003). Etik och ungas livstolkning. Linköping: Linköping Universitet.
• Krąpiec M.A. (1994). Idea „postępu” w krzywym zwierciadle ekologii. „Człowiek w Kulturze”, nr 2, s. 17-29.
• Król J. (2014). Wyznaczniki współczesnego systemu wychowania i edukacji w Szwecji. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Kubitsky J. (2011). Alfabet szwedzki. Warszawa: Difin.
• Läroplan för det obligatoriska skolväsendet, förskoleklassen och fritidshemmet 1994. (2006). Ödeshög: Danagårds grafiska.
• Läroplan för grundskolan 1969.
• Läroplan för grundskolan 1969. II Orienteringsämnen. Supplement.
• Läroplan för grundskolan, förskoleklassen och fritidshemmet 2011.
• Lindman Johansson M. (2000). Historieämnet i skolan. En analys av debatten sedan 1940. W: Larsson H.A. Den reflekterande medborgare. Quebecor: Jönköping University-AB Smaland.
• Martens P. (1975). Patterns of child rearing ideology, Research report No 5. W: Janson C.G. Project metropolitan, a longitudinal study of a Stockholm cohort. Stockholm: Stockholm University.
• Moqvist I. (1997). Den kompletterade familjen. Föräldraskap, fostran och förändring i en svensk småstad. Urna: Umeå Universitet Tryckeri.
• Educational policy and planning goals for educational policy in Sweden. A status report on compulsory schooling and higher education (1980). Paris: Organisation for Economic Cooperation and Development.
• Zackari G., Modigh F. (2000). Värde grunds boken – om samtal för demokrati i skolan. Stockholm: AB Danagårds grafiska.

Notes

PL