Typy translatorów automatycznych w tłumaczeniu metafor

Title variants

EN

Different Types of Machine Translation Systems in the Process of Translating Metaphors

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The two main topics discussed in this article are machine translation systems and metaphorical constructions translated by such systems. I briefly present the history of machine translation, its evolution and types of the most widespread engines, taking into account their architecture. I describe rule-based, statistical and neural machine translation, taking Translatica PWN, Google Statistical and Google Neural Machine Translation systems respectively as examples. Having discussed the notion of metaphor, I finally analyse examples of metaphorical expressions and idioms translated by the described engines, compare the final outcome and present my conclusions.

Keywords

PL

tłumaczenie maszynowe oprogramowanie tłumaczeniowe system oparty na regułach tłumaczenie statystyczne; sieci neuronowe; metafora; idiom

EN

machine translation; translation engine; rule-based; statistical; neural translation; metaphor; idiom

• Publisher: Instytut Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej
• Journal: Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik
• Year: 2017
• Issue: 23
• Pages: 213-227

Dates

published

2017

Contributors

References

• Arnold, D. (2003), Why translation is difficult for computers, (w:) H. Somers (red.), Computers and translation: a translator’s guide. Amsterdam and Philadelphia, 119–142.
• Bajerowska, A. (2017), Ontologie w systemach informatycznych jako reprezentacje wiedzy, (w:) „Lingwistyka Stosowana” 21: 1/2017, 1–8. (URL http://www.ls.uw.edu.pl/documents/7276721/0/Lingwistyka+Stosowana+21.pdf). [Pobrano 12.06.2017].
• Bogucki, Ł. (2009), Tłumaczenie wspomagane komputerowo. Warszawa.
• Bondecka-Krzykowska, I., Informacja w informatyce cz. 1. Teoria komunikacji C. Shannona. (URL http://www.graniczne.amu.edu.pl/PPGWiki/attach/ InformacjaW1Prezentacja/teoria%20komunikacji%20Shannona.pdf). [Pobrano 29.03.2017].
• Brown, L. (red.) (1993), The New Shorter Oxford English Dictionary on Historical Principles. New York.
• Brown, P.F./ V.J. Della Pietra/ S.A. Della Pietra/ R.L. Mercer (1993), The Mathematics of Statistical Machine Translation: Parameter Estimation. IBM T.J. Watson Research Center, Yorktown Heights, NY 10598. (URL http://www.aclweb.org/anthology/J93-2003). [Pobrano 10.04.2017].
• Dunaj, B. (red.) (2001), Popularny słownik języka polskiego. Warszawa.
• Gajer, M. (2008), Wielojęzyczne systemy automatycznego przekładu oparte na metodzie wzorów translacyjnych. Kraków.
• Gantz, J./ D. Reinsel (2011), Extracting Value from Chaos, Sponsored by EMC Corporation. (URL https://www.emc.com/collateral/analyst-reports/idc-extracting-value-from-chaos-ar.pdf). [Pobrano 03.04.2017].
• Hejwowski, K. (2009), Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu. Warszawa.
• Hochreiter, S./ J. Schmidhuber (1997), Long Short-Term Memory, (w:) „Neural Computation” 9 (8), 1735–1780. (URL http://www.mitpressjournals.org/doi/pdf/10.1162/neco.1997.9.8.1735). [Pobrano 08.04.2017].
• Hutchins, J. (2004), Two precursors of machine translation: Artsrouni and Trojanskij, (w:) „International Journal of Translation” 16(1), 11–31. (URL http://www.hutchinsweb.me.uk/IJT-2004.pdf). [Pobrano 12.06.2017].
• Kӧvecses, Z. (2002), Metaphor. A Practical Introduction. Oxford.
• Krzeszowski, T.P. (2006), Czy istnieją niemożliwe metafory? – kilka uwag o ograniczeniach metaforyzacji, (w:) G. Habrajska/ J. Ślósarska (red.), Kognitywizm w poetyce i stylistyce. Kraków, 37-46.
• Lakoff, G./ M. Johnson (1980), Metaphors We Live By. Chicago and London.
• Lakoff, G./ M. Johnson (1999), Philosophy in the Flesh: the embodied mind and its challenge to Western thought. New York.
• Lakoff, G./ M. Turner (1989), More than Cool Reason. A Field Guide to Poetic Metaphor. Chicago and London.
• Le, Q.V./ M. Schuster (2016), A Neural Network for Machine Translation, at Production Scale. (URL https://research.googleblog.com/2016/09/a-neuralnetwork-for-machine.html). [Pobrano 12.03.2017].
• Marasek, K./ K. Wołk/ Ł. Brocki/ D. Korzinek (2014), Statystyczne tłumaczenie mowy polskiej. (URL https://www.google.pl/search?q=marasek+t%C5%82umaczenie+statystyczne&ie=utf-8&oe=utf-8&client=ubuntu&channel=fs&gfe_rd=cr&ei=3ZJqWbWLDuOv8wfR4J3IAw&gws_rd=ssl). [Pobrano 01.02.2017].
• Markiewicz, H. (1984), Wymiary dzieła literackiego. Kraków-Wrocław.
• McCulloch, W.S./ W. Pitts (1943), A Logical Calculus of the Ideas Immanent in Nervous Activity, (w:) „Bulletin of Mathematical Biophysics”, Volume 5, 115-133. (URL https://pdfs.semanticscholar.org/5272/8a99829792c3272043842455f3a110e841b1.pdf). [Pobrano 18.03.2017].
• Moses, Statistical Machine Translation System. (URL http://www.statmt.org/moses/?n=Moses.Background). [Pobrano 22.03.2017].
• Moses, Statistical Machine Translation System. (URL http://www.statmt.org/moses/index.php?n=Main.HomePage). [Pobrano 22.03.2017].
• Moses, Statistical Machine Translation System. (URL http://www.statmt.org/moses/). [Pobrano 22.03.2017].
• Nasiadka, M. (2016), Związki frazeologiczne w tłumaczeniu ustnym i automatycznym (maszynowym), Gdańsk. Artykuł pokonferencyjny. W druku.
• Och, F.J. (2003), Minimum error rate training in statistical machine translation, (w:) „Proceedings of the 41st Annual Meeting on Association for Computational Linguistics” 1. Sapporo, 160-167. (URL http://www.aclweb.org/anthology/P03-1021). [Pobrano 18.05.2017]
• Ping, K. (2011), Machine Translation, (w:) M. Baker/ G. Saldanha (red.), Routledge encyclopedia of translation studies. London and New York, 162-169.
• Pisarska, A. (1989), Creativity of Translators. The Translation of Metaphorical Expressions in Non-literary Texts. Poznań.
• Pisarska, A./ T. Tomaszkiewicz (1998), Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań.
• Quah, C. K (2006), Translation and technology. Basingstoke.
• Rosenblatt, F. (1957), The perceptron, a perceiving and recognizing automaton (Project Para), (w:) Cornell Aeronautical Laboratory report. Buffalo, NY.
• Shannon, C.E. (1945), A Mathematical Theory of Cryptography. (URL https://www.iacr.org/museum/shannon/shannon45.pdf). [Pobrano 05.03.2017].
• Shannon, C.E. (1948), A Mathematical Theory of Communication, (w:) „Bell System Technical Journal” 27 (3), 379–423.
• Shannon, C.E./W. Weaver (1949), The Mathematical Theory of Communication. Urbana and Chicago.
• Szczepańczyk, A. (2015), Tłumaczenie maszynowe wybranych typów idiomów przez translatory Translatica i Google Translate – analiza porównawcza. Praca licencjacka. Uniwersytet Warszawski, Wydział Lingwistyki Stosowanej. Warszawa.
• Systran. (URL http://www.systransoft.com/systran/translation-technology/pureneural-machine-translation/). [Pobrano 20.05.2017].
• Tsikarishvili, I. (2015), System statystycznego tłumaczenia automatycznego dla języka polskiego i gruzińskiego. Praca magisterska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Matematyki i Informatyki. Poznań. (URL https://psi.wmi.amu.edu.pl/uploads/Tsikarishvili-mgr-i.pdf). [Pobrano 01.04.2017].
• Wu, Y./ M. Schuster/ Z. Chen (i in.) (2016), Google's Neural Machine Translation System: Bridging the Gap between Human and Machine Translation. (URL https://arxiv.org/pdf/1609.08144.pdf). [Pobrano 11.03.2017].
• Yushkina, Y. (2017), Even better translations in Chrome, with one tap. (URL https://www.blog.google/products/chrome/even-better-translations-chrome-onetap/). [Pobrano 10.05.2017].

Identifiers

ISSN

2080-4814