Between error and new usage: recent paths of Italian words

• Authors: Lombardi Vallauri Edoardo

Title variants

PL

Między błędem a nowym zastosowaniem – najnowsze ścieżki włoskich słów

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Semantic change, conceived as the rise of new meanings for existing words, can be studied while it happens. We present here some cases of Italian words whose recent non-canonical and in principle incorrect meanings are gaining such a high frequency also in diastratically and diaphasically high contexts, that it is no longer possible to consider them as bare errors. We will describe them by using examples from written language corpora, adding information on their frequency and proposing the causes, in the language system and in discourse contexts, that may have triggered the changes.

PL

Zmianę semantyczną, rozumianą jako powstanie nowych znaczeń istniejących słów, można badać w czasie gdy się wydarza. W niniejszym artykule przedstawiono przykłady włoskich słów, dla których nowe znaczenia niekanoniczne – i w zasadzie błędne – pojawiają się także w kontekstach użycia, z punktu widzenia diastratycznego i diafatycznego, stosunkowo wysokiego tak często, że nie jest już możliwe uznanie ich za zwykłe błędy. Słowa te opisane zostaną na podstawie przykładów zaczerpniętych z korpusów, wraz z informacjami na temat częstotliwości ich występowania oraz propozycjami przyczyn, obecnych w systemie językowym a także w kontekstach użycia, które mogły spowodować zmiany.

Keywords

EN

New meanings; Neologism; Italian Lexicon; Bridge contexts; Reanalysis; Analogy; Errors and new usage; Semantic lightening

PL

neologizmy znaczeniowe,; neologizmy; włoskie słownictwo; konteksty pomostowe; reanaliza; analogia; błędy i nowe użycia; znaczenia poszerzone

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2017
• Issue: 9(1) "Gli orizzonti dell’italianistica: tradizione, attualita e sfide di ricerca"
• Pages: 132-141

Contributors

author

Lombardi Vallauri Edoardo

• Università Roma Tre

References

• Adamo G., Della Valle V. 2003a. L’osservatorio neologico della lingua italiana: linee di tendenza nell’innovazione lessicale dell’italiano contemporaneo, [in:] Idem (eds.), Innovazione lessicale e terminologie specialistiche, Firenze, Olschki: 83–105.
• Adamo G., Della Valle V. 2003b. Neologismi quotidiani. Un dizionario a cavallo del millennio. 1998–2003, Firenze, Olschki.
• Adamo G., Della Valle V. 2008. Le parole del lessico italiano, Roma, Carocci.
• Bazzanella C., Cristofoli M. 1998. “Piuttosto che e le alternative non preferenziali: un mutamento in atto?”, Cuadernos de Filología Italiana 5: 267–278.
• Brucale L. 2012. L’uso non canonico di piuttosto che coordinativo in italiano contemporaneo, in P. Bianchi, N. De Blasi, C. De Caprio, F. Montuori (eds.), La variazione nell’italiano e nella sua storia. Varietà e varianti linguistiche e testuali, Firenze, Cesati: 483–493.
• Castellani Pollidori O. 2002. “Risposta al quesito della signora Miriam Ianieri di Roma sull’uso di piuttosto che con valore disgiuntivo”, La Crusca per voi 24: 11–12.
• De Mauro T. 2006. Dizionarietto delle parole del futuro, Roma-Bari, Laterza.
• De Santis C. 2001. “L’uso di ‘piuttosto che’ con valore disgiuntivo”, Studi di grammatica italiana XX: 339–350.
• Lombardi Vallauri E. 2012. Parlare l’italiano, Bologna, Il Mulino.
• Lombardi Vallauri E. 2015. Neosemie nell’italiano contemporaneo: per un’eziologia parziale, [in:] Radica Nikodinovska (ed.), Parallelismi linguistici, letterari e culturali, Skopje, Skopje University Press: 341–361.
• Lombardi Vallauri E. 2016. Neosemie nell’italiano contemporaneo: errori o nuovi usi?, [in:] P. D’Achille (ed.), Grammatica e testualità. Metodologie ed esperienze didattiche a confronto. Firenze, Cesati: 305–316.
• Mauri C., Giacalone A. 2015. “Piuttosto che: dalla preferenza all’esemplificazione di alternative”, Cuadernos de Filología Italiana 20: 49–72.
• RIDIRE, web corpus: http://lablita.dit.unifi.it/projects/RIDIRE
• Saussure F. de 1974. Cours de linguistique générale, Paris, Payot.