Kultura szkoły – o jej złożoności i wielowymiarowości

• Authors: Czerepaniak-Walczak Maria

Title variants

EN

School’s culture – about its complexity and multidimensionality

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W badaniach nad codziennością edukacyjną, zarówno instytucjonalną, formalną jak i nieformalną, szczególną atrakcyjnością wyróżnia się „kultura szkoły” jako kategoria analityczna. W tekście podejmuję przybliżenie zakresu znaczeniowego tego wielowymiarowego podejścia. Na potrzeby prowadzonych analiz przyjmuję, że kultura szkoły jest zespołem idei, poglądów, zasad i praktyk, które w jawny i ukryty sposób oddziałują na rozwój osoby i zmianę społeczną, zarówno w szkole jak i w jej bezpośrednim i pośrednim otoczeniu. Na tak pojmowaną kulturę szkoły składają się kultury jej podmiotów: nauczycieli, uczniów, „niepedagogicznych” pracowników szkoły oraz rodziców. Swój niewątpliwy udział w kulturze szkoły mają także zjawiska i procesy o zasięgu lokalnym, regionalnym i globalnym. W tekście wskazuję niektóre kryteria opisu i interpretowania kultury szkoły oraz analizuję jej relacje z programami ukrytymi. Sygnalizuję także interakcyjny charakter kultury szkoły ze środowiskiem oraz materialnymi i symbolicznymi krajobrazami, w których szkoła funkcjonuje.

EN

In studies on the everyday education, both institutional, formal and informal particularly attractive, as an analytical category, is the notion of „school’s culture”. In this text has been taken an attempt of show the range of meaning of this multidimensional concept. For the purposes of analysis, the school’s culture is a set of ideas, opinions, policies, and practices that in open and hidden way affect the development of individuals as well as of social changes, both at school and in its closer and further environment. According to such concept the school’s culture, it is an effect of culture of its agents, namely: teachers, pupils, „non-pedagogical” school’s staff and parents. Undoubted part in the school’s culture are also phenomena and processes which have occurred on local, regional and global levels. In the text has been indicated some chosen criteria describe and interpret of the school’s culture and analysis its relationship with hidden curriculum. Also is signalized the interactive nature of culture with the school environment as well as its material and symbolic elements of landscapes, in which the school operates.

Keywords

PL

kultura szkoły; kultura organizacji; program ukryty; kultura zaufania

EN

school’s culture; culture of the organization; the hidden curriculum; culture of trust

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2015 (R. XIV)
• Issue: 3(57)
• Pages: 77-87

Dates

published

2015-09-30

Contributors

author

Czerepaniak-Walczak Maria

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Appadurai A. (1990), Disjuncture and Difference in the Global Cultural Economy, „Theory, Culture Society”, Vol. 7.
• Babicka-Wirkus A. (2015), Uczeń (nie) biega i (nie) krzyczy. Rytuały oporu jako przejaw autoekspresji młodzieży, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Friedman T.L. (2004), The World is Flat. A Brief History of the Twenty-firts Century, Farrar, Straus and Giroux, New York.
• Friedman T.L. (2006), Świat jest płaski. Krótka historia XXI wieku, przekł. T. Hornowski, REBIS, Poznań.
• Hofstede G. (2000), Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, tłum. Małgorzata Durska, PWE, Warszawa.
• Kołodziej-Durnaś A. (2012), Kultura organizacji – idea i instrumentalizacja, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• McLaren P. (1999), Schooling as a Ritual Performance. Towards Political Economy of Educational Symbols and Gestures, Rowman & Littlefield Publ., Lanham–Boulder–New York–London.
• McLaren P. (2015), Życie w szkołach. Wprowadzenie do pedagogiki krytycznej, przekład A. Dziemianowicz-Bąk, J. Dzierzgowski, M. Starnawski, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
• Meighan R. (1993), Socjologia edukacji, przekł. E. Kiszkurno-Koziej, Z. Knutsen, P. Kwieciński, Wydawnictwo UMK, Toruń.
• Postman N. (1995), The end of Education. Redefining the Value of School, Knopf, New York.
• Schumacher E.F. (2013), Małe jest piękne. Ekonomia z założeniem, że człowiek się liczy, przekł. E. Szymańska-Wierzyńska, J. Strzelecki, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Touhy D. (2002), Dusza szkoły. O tym, co sprzyja zmianie i rozwojowi, przekł. K. Kruszewski, PWN, Warszawa.
• Ward R.E., Burke M.A. (2004), Improving Achievement Low Performing School. Key Results for School Leaders, Sage Publ., London.

Identifiers

ISSN

1642-672X