Czy otwarte fundusze emerytalne były nieefektywne?

• Authors: Dorota Witkowska , Krzysztof Kompa

Title variants

EN

Were open pension funds inefficient?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Reforma systemu emerytalnego wprowadzona w życie w 1999 r. spowodowała zmianę systemu zdefiniowanego świadczenia na system zdefiniowanej składki oraz uzupełniła istniejący system repartycyjny o filar kapitałowy i dobrowolny filar ubezpieczeń prywatnych. Jednakże nowy system emerytalny okazał się nie do końca wydolny, a działalność otwartych funduszy emerytalnych (OFE) stała się przedmiotem ostrej krytyki. Skutkiem tego w latach 2011 i 2014 rząd wprowadził istotne zmiany sytemu emerytalnego, ingerując – między innymi – w strukturę portfeli OFE. Celem artykułu jest porównanie efektywności inwestycji realizowanych przez OFE i ZUS w latach 2000–2013

Keywords

PL

system emerytalny; otwarte fundusze emerytalne; efektywność inwestycyjna

• Publisher: Wydział Zarządzania - Uniwersytet Gdański
• Journal: Zarządzanie i Finanse
• Year: 2015
• Volume: 4
• Issue: 2
• Pages: 85-99

Contributors

author

Dorota Witkowska

• Prof. zw. dr hab., Katedra Finansow i Strategii Przedsiębiorstwa, Wydział Zarządzania, Uniwersytet Łodzki, ul. Matejki 22/26, 91-237 Łodź,

author

Krzysztof Kompa

• Dr inż., Katedra Ekonometrii i Statystyki, Wydział Zastosowań Informatyki i Matematyki SGGW w Warszawie, ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa

References

• Antolin P. (2008), Pension Fund Performance, „OECD Working Papers on Insurance and Private Pensions”, No. 20, OECD publishing, c OECD.
• Białek J. (2009), Konstrukcja miar efektywności Otwartych Funduszy Emerytalnych, Wydawnictwo UŁ, Łodź.
• Bilefsky D., Zurawik M. (2013), Polish Plan on Pensions Arouses Sharp Criticism, „The New York Times”, October, 9, http://www.nytimes. com/2013/10/10/business/international/polish-plan-on-pensions-arou ses-sharp-criticism.html?_r=0.
• Chybalski F. (2012), Skuteczność i efektywność systemu emerytalnego. Koncepcja analizy i proba pomiaru, Wydawnictwo PŁ, Łodź.
• Dąbska A. (2014), Polska przywilejami stoi, http://www.forbes.pl/ polska-przywilejami-stoi,artykuly,184751,1,1. html, dostęp dnia 17.10.2014.
• Domański C. (red.) (2011), Nieklasyczne metody oceny efektywności i ryzyka. Otwarte fundusze emerytalne, PWE, Warszawa.
• Dybał M. (2008), Efektywność inwestycyjna funduszy emerytalnych, CeDeWu, Warszawa.
• Ekiert A. (2014), OFE czy ZUS: fundusze inwestują, ZUS zapisuje i waloryzuje, http://www.polskieradio.pl/42/3146/Artykul/1172 637,OFEczyZUS-fundusze-inwestuja-ZUS-zapisuje-i-waloryzuje.
• Eling M. (2008), Does the Measure Matter in the Mutual Fund Industry?, „Financial Analyst Journal”, Vol. 64, No. 3.
• Gadomski W. (2014), Kopalnie nie zapłacą ZUS, Wyborcza.biz, http://m.wyborcza.biz/biznes/1,106622,16082511,Kopalnie_nie_zapla ca_ZUS.html, dostęp dnia 2.06.2014.
• Gronicki M., Jankowiak J. (2013), Otwarte fundusze emerytalne i gospodarka Polski w latach 1999–2013, Gdynia–Warszawa.
• Hagemejer J., Makarski K., Tyrowicz J. (2013), Unprivatizing the Pension System: The Case of Poland, University of Warsaw, Faculty of Economic Sciences, Working Papers, No. 26 (111), Warsaw.
• Jajuga K. (2010), Ocena wyników zarządzania inwestycjami – zastosowanie zewnętrznego benchmarku w odniesieniu do funduszy emerytalnych, w Wiktorów A., Wyżnikiewicz B., Wielofunduszowość w systemie emerytalnym, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa.
• Kawalec S., Gozdek M. (2013), Wpływ OFE na rynek kapitałowy i rozwoj gospodarki, Europejski Kongres Finansowy, Sopot, http://www.efcongress. com/sites/default/files/kawalec-przezentacja_dla_ekf_-_2013-06 -26.pdf, dostęp dnia 12.04.2015.
• KNF (2012), Kryterium oceny efektywności inwestycyjnej OFE, system motywacyjne PTE oraz minimalny wymog kapitałowy dla PTE. Propozycje rozwiązań, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa.
• Kurach R., Papla D. (2014), Inwestycje alternatywne w portfelach otwartych funduszy emerytalnych, „Optimum Studia Ekonomiczne”, Nr 1 (67).
• Łaszek A. (2013), Fałszywy dylemat: wywłaszczenie Polaków z oszczędności emerytalnych w OFE albo katastrofa, Prezentacja FOR, https://www.for.org.pl/pl/d/e2269c0e791d6b4276f62693de2fc270
• Mikulec A. (2009), Inne metody oceny działalności inwestycyjnej OFE, w: Otwarte fundusze emerytalne w Polsce. Analiza działalności inwestycyjnej, finansow oraz decyzji członków, Chybalski F. (red.), C.H. Beck, Warszawa.
• MF (2013), Pomiar przeciętnych stop zwrotu w OFE i wskaźników waloryzacji w ZUS. Wpływ rożnych technik pomiaru. Analiza kompleksowa, Ministerstwo Finansów, http://emerytura.gov.pl/wp-con tent/uploads/ 2014/03/Pomiar-przecietnych-stop-zwrotu-w-OFE-i-wskaznikow-wal oryzacji-w-ZUS_opracowanie_30_07_2013.pdf.
• MPiPS (2013) Ile OFE kosztują̨ przyszłych emerytów?, http://www.mpi ps.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/ubezpieczenia-spoleczne/art,6266, przeglad-funkcjonowania-syst emu-emerytalnego.html 26.06.2013.
• MPiPS, MF (2013), Przegląd funkcjonowania system emerytalnego. Bezpieczeństwo dzięki zrownoważeniu, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Finansów, http://www.finanse.mf.gov.pl/docu ments/766655/4703655/20130626_przeglad.pdf.
• Mrowiec Z., Mruk-Zawirski P. (2014), How the Polish pension fund reform will affect the fund’s investments, Allen and Overy, Warsaw.
• Otto W., Wiśniewski M. (2013), Stopy zwrotu: OFE i ZUS, http://kobe.org.pl/wp-content/uploads/2013/06/Stopy-zwrotu-w-OFE -a-indek sacja-sk%C5%82a dek-w-ZUS.pdf.
• Perez K. (2012), Efektywność funduszy inwestycyjnych, Difin, Warszawa.
• Sharpe W. F. (1966), Mutual Fund Performance, „Journal of Business”, Vol. 39, No. 1.
• Sharpe W. F. (1994), The Sharpe Ratio, „Journal of Portfolio Management”, Vol. 21, No. 1.
• Sortino F., Price L. (1994), Performance Measurement in a Downside Risk Framework, „Journal of Investing”, Vol. 3, No. 3.
• Tarczyński W. (1997), Rynki kapitałowe – Metody ilościowe. t. 2, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa.
• Treynor J. L. (1965), How to Rate Management of Investment Funds, „Harvard Business Review”, Vol. 43, No. 1.
• Treynor J. L., Black F. (1973), How to use security analysis to improve portfolio selection, „Journal of Business”, Vol. 461.
• Witkowska D., Kompa K., Grabska M. (2009), Badanie informacyjnej efektywności rynku w formie silnej na przykładzie wybranych funduszy inwestycyjnych, „Metody ilościowe w Badaniach Ekonomicznych”, Warszawa, t.
• Witkowska D., Matuszewska A., Kompa K. (2012), Wprowadzenie do ekonometrii dynamicznej i finansowej, Wyd. SGGW, Warszawa.
• Zamojska A. (2012), Efektywność funduszy inwestycyjnych w Polsce. Studium teoretyczno-empiryczne, C. H. Beck, Warszawa.