Skuteczna publikacja prawa jako akt performatywny

• Authors: Zaguła Joanna

Title variants

EN

An Effective Promulgation of Law as a Performative Act

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Autorka zajmuje się kwestią publikacji prawa w polskim porządku prawnym, analizując jej skuteczność przy pomocy teorii performatywnych aktów mowy J.L. Austina. Stawia tezę, iż istnieją w obecnym polskim porządku prawnym sytuacje, w których publikacja prawa, mimo że jest w założeniu aktem performatywnym, nie spełnia warunków performatywności, wobec czego można by ją uznać wręcz za nieskuteczną. Za Fullerem i Austinem przytacza ona przykłady prawa źle formułowanego i wadliwie ogłaszanego oraz przypomina, iż aby akt performatywny jakim jest akt prawny był skutecznym, musi być zakomunikowany odbiorcom. Wobec tego analizuje akty prawne regulujące publikowanie prawa w polskim porządku prawym oraz badania dotyczącego faktycznego sposobu zapoznawania się z treścią prawa przez obywateli. Dochodząc do wniosku, że Dziennik Ustaw jest bardzo rzadko faktycznym źródłem poznania prawa, autorka proponuje podążyć za koncepcją dziedziny wiedzy o widowiskach teatralnych, które badacze również oceniają w kategoriach skuteczności performatywnej. Sugerowanym rozwiązaniem, zaczerpniętym z teatrologii jest teoretyczna zamiana ról i wyjście z inicjatywą kontaktu pomiędzy prawodawcą a adresatem tekstu prawnego. Publikując prawo należałoby brać w większym zakresie pod uwagę to, do kogo normy prawne są adresowane,kto ma przepisy prawne przeczytać, normy prawne zrozumieć i w jaki sposób będzie się z ich treścią zapoznawał.

EN

The author deals with the matter of publication of law in the Polish legal system. She analyses its’ effectiveness by using J.L. Austin’s speech acts theory. The author proposes a thesis that there are situations in Polish legal system when a publication of law – although assumed to be a performative act – does not fulfill all the standards of performativity and – as a result – can be recognized as ineffective. Citing Austin and Fuller the author excerpts some examples of laws that are wrongly formulated and published in a faulty way. She also states that if a speech act (which is a performative act) is to be called effective, it must be communicated to its’ recipients. As a result, the author analyses both polish legal regulations concerning publication of law, as well as the research showing how people actually acquire the knowledge of law. As it occurs – the official sources as some of the most rarely used, so she proposes a new approach, derived from theatre studies, as theater performances are also being described using the term of performative effectiveness. The suggested solution would be a theoretical switch between the law makers and recepients and an attempt to establish a connection between them. While publishing the law, the law makers should consider who the recipients are, who is supposed to read the regulations, understand the norms and how he or she is going to do it.

Keywords

PL

promulgacja; obowiązek publikacji prawa; skuteczność ogłaszania prawa; ogłaszanie prawa; performatywność; akt performatywny; akt mowy

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2018
• Issue: 2 (42)
• Pages: 145-169

Dates

published

2018-04-30

Contributors

author

Zaguła Joanna

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Austin J.L., Jak działać słowami, [w:] Mówienie i poznawanie, Warszawa 1993.
• Austin J.L., Performative – Constative, [w:] The Philosophy of Language, red. J.R. Searle, Oxford 1971.
• Dudek M., Komunikowanie prawa w dobie pluralizmu kulturowego, Kraków 2014.
• Fischer-Lichte E., Estetyka performatywności, Kraków 2008.
• Fuller L.L., Moralność prawa, Kraków 1997.
• Gizbert-Studnicki T., Stwierdzenie jako akt mowy, „Studia filozoficzne” 1973, nr 3(88).
• Grabowski A., Judicial Argumentation and Pragmatic. A Study of Theory of Legal Argumentation, Kraków 1999.
• McKenzie J., Performuj albo... Od dyscypliny do performansu, Kraków 2011.
• Nowacki J., Tobor Z., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2015.
• Sugiera M., Performatywy, performance i teksty dla teatru, [w:] Kulturowa teoria literatury. Poetyki, problematyki, interpretacje, Kraków 2012.
• Wierczyński G., „Obowiązywanie” a „wejście w życie” – uwagi polemiczne, „Państwo i Prawo” 2007, z. 2.
• Wierczyński G., System informacji prawnej w pracy sędziego, Warszawa 2011.
• Wierczyński G., Udostępnianie informacji o prawie jako warunek skutecznej działalności prawotwórczej, Gdańsk 2015.
• Wierczyński G., Urzędowe ogłaszanie aktu normatywnego, Warszawa 2008.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2018.02.08