Normatywizacja pamięci zbiorowej w preambułach do konstytucji państw postkomunistycznych

• Authors: Młynarska-Sobaczewska Anna
• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

Preambles are parts of constitutions, which are visibly neglected in legal theory and constitutional law. They are defined as solemn introductions to constitutions, which indicate the sovereign, historical and political context of increasing the new constitutional order, main aims and principles – the foundation of constitution. Such elements are also commonly apparent in most of post-communist constitutions of European states. The article shows the integrative function of these preambles, achieved by using clauses creating and maintaining the identity of political community. The clauses with this function are identified as: statements regarding national and cultural heritage and fundamental principles of community. The article investigates these elements in preambles texts of post-communist constitutions and indicates their role as tending to create the national identity.

PL

Preambuły stanowią tę część prawa konstytucyjnego, która rzadko stanowi przedmiot refleksji konstytucjonalistów i teorii prawa. Definiowane są jako uroczysty wstęp do konstytucji, wskazujący suwerena, historyczny i polityczny kontekst powstania nowego ładu konstytucyjnego, główne celem i zasady państwa. Takie też elementy zawierają preambuły do konstytucji państw postkomunistycznych Europy. Ich charakter jest przedmiotem kontrowersji, zwłaszcza co do tego, czy stanowią one część normatywną, czy jedynie opisową. W artykule omawia się ich funkcję integracyjną, osiąganą dzięki używaniu klauzul budujących i umacniających poczucie tożsamości wspólnoty politycznej, w której są ustanawiane. Jako takie klauzule wskazano: stwierdzenia dotyczące narodowego i kulturowego dziedzictwa, podstawowych zasad rządzących wspólnotą.

Keywords

EN

preamble; constitutional identity; constitution; transitional states

PL

preambuła; tożsamość konstytucyjna; konstytucja; państwa tranzycyjne

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2014
• Issue: 2 (18)
• Pages: 233-250

Dates

published

2014-04-30

Contributors

author

Młynarska-Sobaczewska Anna

• Polska Akademia Nauk

References

• Ackerman B., Przyszłość rewolucji liberalnej, Warszawa 1996.
• Bokszański Z., Tożsamości zbiorowe, Warszawa 2005.
• Czarnota A., Barbarians ante portas or the Post-Communist Rule of Law in Post-Democratic European Union, [w:] Spreading Democracy and the Rule of Law?, red.
• W. Sadurski, A. Czarnota, M. Krygier, Springer 2006.
• Elkins Z., Ginsburg T., Melton J., The Endurance of National Constitutions, Cambridge 2009.
• Finer S.E., Five constitutions, Atlantic Highlands 1979.
• Garlicki L., Komentarz do preambuły, [w:] Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, t. V, red. L. Garlicki, Warszawa 2007.
• Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, Warszawa 1969.
• Konstytucja Macedonii, tłum.T. Wójcik, Warszawa 1999.
• Konstytucja Republiki Albanii, tłum. D. Horodyska, E.Lloha, Warszawa 2001.
• Konstytucja Republiki Chorwacji, tłum T.M. Wójcik, M. Petryńska, wstęp A. i L. Garliccy, Warszawa 2007.
• Konstytucja Republiki Czeskiej, tłum. M. Kruk-Jarosz, [w:] Konstytucje państw Unii Europejskiej, red. W. Staśkiewicz, Warszawa 2011.
• Konstytucja Republiki Estońskiej, tłum. A. Puu, [w:] Konstytucje państw Unii Europejskiej, red. W. Staśkiewicz, Warszawa 2011.
• Konstytucja Republiki Litewskiej, tłum. H. Wizner, [w:] Konstytucje państw Unii Europejskiej, red. W. Staśkiewicz, Warszawa 2011.
• Konstytucja Republiki Słowackiej, tłum. K. Skotnicki, [w:] Konstytucje państw Unii Europejskiej, red. W. Staśkiewicz, Warszawa 2011.
• Konstytucja Republiki Słowenii, tłum. P. Winczorek, Warszawa 1994.
• Konstytucja Republiki Węgierskiej, tłum. H. Donath, Warszawa 2002.
• Konstytucja Rosji, tłum. A. Kubik, Warszawa 2000.
• Kordela M., Zasady prawa jako normatywna postać wartości, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 1.
• Lassalle F., O istocie konstytucji, Warszawa 1960.
• Mołdawa T., Problemy konstytucyjne okresu transformacji, [w:] Dylematy polskiej transformacji, red. J. Błuszkowski, Warszawa 2008.
• Orgad L., The Preamble in Constitutional Interpretation, [w:] W.G. Hart, Legal Workshop Comparative Aspects on Constitutions. Theory and Practice, London 2010.
• Platon, Prawa, Kęty 2011.
• Skarga B., Zbiorowa tożsamość i zagrożenia z nią związane, „Kultura i Społeczeństwo” 1998, nr 3.
• Ustawa Zasadnicza Węgier z 2011, tłum. J. Snopek, [w:] Konstytucje państw Unii Europejskiej, red. W. Staśkiewicz, Warszawa 2011.
• Zerubawal Y., Recovered roots. Collective memory and the making of Israeli national tradition, Chicago 1995.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2014.02.14