Przemiany w systemie opieki i wsparcia rodziny z dziećmi Perspektywa paradygmatu familiocentrycznego

• Authors: Przeperski Jarosław

Title variants

EN

The transformation of family welfare system in Poland Family-centered perspective paradigm

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

System pomocy i wsparcia rodzin z dziećmi kieruje swoje działania do znacznej liczby obywateli w Polsce. Dotychczasowy model pomocowy wydaje się nieefektywny i nie prowadzi do osiągnięcia głównego celu jakim jest odzyskanie przez rodziny samodzielności życiowej. Dlatego istotne jest poszukiwanie nowych rozwiązań. Jedną z propozycji, zarówno badawczą jak i praktyczną, jest implementacja nowych perspektyw, np. familiocentrycznej. W literaturze polskiej jest to raczej nieznane podejście. Akcentuje ono konieczność postawienia rodziny w centrum działań, a także pozwala na określenie jakości relacji pomiędzy instytucją a rodziną. W artykule zaprezentowane zostały różne ujęcia paradygmatu familiocentrycznego, które mogą służyć zarówno jako paradygmat badawczy jak i schemat pozwalający na praktyczną optymalizację działań i systemu pomocowego.

EN

Though the family welfare services direct their efforts to a significant number of Polish children and parents in need, their current programs seem to bring very little success; therefore a new model of the family support needs to be introduced. Among many there is one – the familycentered paradigm, little known in Poland thus far, yet providing both practical and scientific platform for researchers, and for wider spectrum of implementation. The main goal of social support aimed toward families is to reestablish well understood autonomy of the family as an entity and all its members. The family centered practice concentrates all the efforts on family and clearly defines family – welfare agency relations. This article demonstrates the familycentered paradigm both as a basis for farther research, and as an instrument for optimization of family welfare institutions’ practical efforts.

Keywords

PL

Rodzina; pomoc rodzinie; familiocentryzm; system pomocy rodzinie

EN

Family; family support; family-centered; family welfare system

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2017 (R. XVI)
• Issue: 2(64)
• Pages: 135-150

Contributors

author

Przeperski Jarosław

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Adams R., (2003), Social Work and Empowerment, Palgrave Macmillan, New York.
• Adamski F., (1982), Socjologia małżeństwa i rodziny, Warszawa.
• Allen R.I., Petr Ch.G., (1998), Rethinking Family-Centered Practice, „American Journal of Orthopsychiatry”, nr 1(68).
• Bailey D.B., Buysse V., Smith T., Elam J., (1992), The etTects and perceptions of family involvement in program decisions about familycentered practices, „Evaluation and Program Planning”, nr 15.
• Bartnicka D., (2000), Metoda środowiskowa w ujęciu polskich i zagranicznych teoretyków pracy socjalnej, [w:] Praca socjalna w poszukiwaniu metod i narzędzi, Orłowska M., Malinowski L. (red.), Warszawa.
• Biernat T., Dyczewski L., Sobierajski P., Szulich-Kałuża J., (2007), Wyobrażenia młodzieży w Polsce o małżeństwie, „Paedagogia Christiana”, nr 1(19).
• Biernat T., Przeperski J., (2015), Zintegrowane wsparcie rodziny w środowisku lokalnym: centrum dla rodzin, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
• Blue-Banning M., Lee I., Jones D., Turbiville V., (1992), Family strengths: Annotated bibliography, Lawrence, Beach Center on Families and Disability, University of Kansas.
• Bronfenbrenner U., (1979), The Ecology of Human Development, Harvard University Press.
• Donahue-Kilburg G., (1992), Family-centered early intervention for communication disorders: Prevention and treatment, Aspen, Gaithersburg.
• Doolan M., Phillips P., (1996), Conferencing in New Zealand: Child protection, [w:] Family Group Conferences: Perspectives on Policy and Practice, Hudson J., Morris A., Maxwell G., Galaway B., New York.
• Dunst C.J., Boyd K., Trivette C.M., Hamby D.W., (2002) Family-Oriented Program Models and Professional Helpgiving Practicies, „Family Relations”, nr 3(51).
• Dunst C.J., (2002), Family-Centered Practices: Birth Through High School, „The Journal of Special Education”, nr 3(36).
• Friesen B.J., Koroloff N.M., (1990), Familycentered services: Implications for mental health administration and research, „Journal of Mental Health Administration”, nr 1(17).
• Gajewska G., (1997), Problemy – dylematy wynikające z teorii potrzeb dla teorii i praktyki opieki nad dzieckiem, Zielona Góra.
• Gajewska G., (2009), Pedagogika opiekuńcza. Elementy metodyki, Zielona Góra.
• Gąsiorek P., (2009), Podejście skoncentrowane na rodzinie w pedagogice społecznej – alternatywa wobec metodologicznego indywidualizmu, [w:] Rodzina, tożsamość, pamięć, Kujawska M., Skórzyńska I., Teusz G. (red.), Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, Poznań.
• Jabłoński D., Ostasz L., (2001), Zarys wiedzy o rodzinie, małżeństwie, kohabitacji i konkubinacie. Perspektywa antropologii kulturowej i ogólnej, Wydawnictwo Adiaphora, Olsztyn.
• Janke A.W., (2009), Pedagogika wobec zmiany społecznej w socjalizacji i wychowaniu rodzinnym, „Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Nauki o Edukacji”, nr 4.
• Kamiński T., (2000), Praca socjalna jako działalność zawodowa, „Seminare”, nr 16.
• Kawula S., (1999), Rodziny ryzyka, [w:] Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, Lalak D., Pilch T. (red.), Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
• Kawula S., Brągiel J., Janke A.W., (2014), Pedagogika rodziny: obszary i panorama problematyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Krasiejko I., (2010), Metodyka działania asystenta rodziny. Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach w pracy socjalnej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
• Lietz C.A., Hayes M.J., Cronin T.W., Julien-Chinn F., (2014), Supporting Family-Centered Practice Through Supervision: An Evaluation of Strengths-Based Supervision, „Families in Society”, nr 4(95).
• Lourie I.S., Katz-Leavy J., (1991), New directions for mental health services for families and children, „Families in Society”, nr 72.
• McCroskey J., Meezan Q., (1998), Family-Centered Services: Approaches and Effectiveness, „Future Child”, nr 1(8).
• McGonigel M.J., (1991), Philosophy and conceptual framework, [w:] Guidelines and recommended practices for the Individualized Family Service Plan, McGonigel M.J., Kaufmann R.K., Johnson B.H. (red.), Bethesda, Association for the Care of Children’s Health.
• Mokuau N., (1990), A family-centered approach in native Hawaiian culture, „Families in Society”, nr 71.
• Olubiński A., (2000), Rola pracownika socjalnego w aktywizacji sił społecznych środowiska, [w:] Praca socjalna w poszukiwaniu metod i narzędzi, Orłowska M., Malinowski L. (red.), Warszawa.
• O’Sullivan T., (1999), Decision Making in Social Work, New York, Palgrave.
• Petr Ch.G., (2003), Social Work with Children and their Families: Pragmatic Foundations, Oxford University Press, Oxford.
• Petr C.G., Pierpont J., (1992), Early implementation of legislative children’s mental health reform: The Minnesota/Hennepin County experience, „Journal of Mental Health Administration”, nr 2(19).
• Pluskota A., (2015), Inkluzja czy iluzja? Praktyki całożyciowego uczenia się w modelach interwencji społecznych, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Przeperski J., (2015), Konferencja Grupy Rodzinnej w teorii i praktyce pracy socjalnej z rodziną, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
• Przeperski J., (2015) Empowerment – droga ku podmiotowości rodziny, [w:] Wielowymiarowość wsparcia współczesnej rodziny polskiej, Kantowicz E., Ciczkowska-Giedziun M., Willan-Horla L. (red.), Olsztyn.
• Rappaport J., (1984), Studies in Empowerment: Introduction to the Issue, [w:] Studies in Empowerment.
• Steps Toward Understanding and Action, Hess R., Rappaport J., Routledge.
• Rhoades E.A., (2010), Toward Family-Centered Practice, [w:] Auditory-Verbal Practice: Toward a Family-Centered Approach, Ducan J., Rhoades E.A., Charles C. Thomas Publusher, Springfield.
• Różański T., (2015), Z problematyki przemian i zagrożeń współczesnej rodziny, „Teologia i Człowiek”, nr 4(32).
• Scott D., (2005), Inter-organizational Collaboration in Family-Centred Practice: A framework for Analysis and Action, „Australian Social Work”, nr 2(58).
• Smolińska-Theiss B., (2013), Korczakowskie narracje pedagogiczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Szmagalski J., (1994), O „budzeniu sił ludzkich” nie po polsku: koncepcje „empowerment” w anglojęzycznej literaturze z zakresu edukacji i pracy socjalnej, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 4.
• Sztaba M., (2013), Pedagogika integracyjna wobec wieloaspektowego problemu samotności człowieka, „Rozprawy Społeczne”, nr 1(7).
• Stelmaszuk Z.W., (1999), Nowe spojrzenie na rodzinę, [w:] Współczesne kierunki w opiece nad dzieckiem. Wybór tekstów, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
• Summers A., Turnbull A.P., Campbell M., Benson H., Siegel-Causey E., Dell Oliver C., (1989), A family-friendly IFSP process: Model outline, Lawrence, Beach Center on Families and Disability, University of Kansas.
• Taylor B.J., (2010), Professional Decision Making in Social Work, Exeter.
• Thunnan S.K., (1991), Parameters for establishing family-centered neonatal intensive care services, „Children’s Health Care”, nr 1(20).
• Tyszka Z., (1995), Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa, [w:] Pilch T., Lepalczyk I. (red.), Pedagogika społeczna, Warszawa.
• Tyszka Z., (2003), Życie rodzinne: uwarunkowania makro i mikrostrukturalne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Wojciechowska-Miszalska A., (1991), Młode pokolenie a świat wartości życia rodzinnego, „Folia Sociologica, Acta Universitatis Lodziensis”, nr 21.

Identifiers

ISSN

1642-672X