Transgresje i transformacje w twórczości filmowej Kornéla Mundruczó

• Authors: Helman Alicja

Title variants

Transgressions And Transformations In the Filmmaking of Kornél Mundruczó

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka charakteryzuje Mundruczó jako twórcę, który wpisuje się w nurty i tendencje sztuki swoich czasów – niekiedy je wyprzedza nowatorskimi rozwiązaniami, ale zarazem nie przekreśla tradycji. Jego kino to kino transgresji, które nie respektuje granic gatunkowych, rodzajowych, estetycznych, łącząc fabularność i dokumentalizm z tendencjami awangardowymi. Mundruczó jest wnikliwym obserwatorem i interpretatorem współczesnej rzeczywistości, ale by odnaleźć i nadać jej sens, sięga daleko w przeszłość, w stronę uniwersalnych mitów, które zrodziła kultura i samo kino. Analizując twórczość Mundruczó, autorka ukazuje powtarzające się wątki i motywy, które twórczość tę spajają przy całej jej różnorodności. Stale powraca motyw rodziny: dysfunkcyjnej, rozbitej, nieobecnej; bohaterowie pozbawieni przeszłości pojawiają się znikąd, naruszając stan równowagi społeczności sfrustrowanej, wrogiej wobec obcych i siebie nawzajem. Otwarte zakończenia nie rozwiązują problemów ani nie wskazują dróg wyjścia z impasu bądź kryzysu. Zachowaniami postaci kierują seks i przemoc, a ofiarami padają niewinni.

EN

The author describes Mundruczó as an artist who fits in with the currents and tendencies of the art of his time – sometimes he overtakes them with innovative solutions, but at the same time he does not rule out the tradition. His cinema is a cinema of transgression, which does not respect genre, type, or aesthetic boundaries, combining fiction and documentary with avant-garde tendencies. Mundruczó is an insightful observer and interpreter of contemporary reality, but in order to find and give it meaning, he reaches far into the past, towards the universal myths that culture and cinema have created. Analyzing the work of Mundruczó, the author reveals recurring themes and motifs that bind this work together with all its diversity. One of the recurring motifs is the motif of the family: dysfunctional, broken and absent; heroes deprived of the past appear out of nowhere, disturbing the balance of the frustrated community, hostile to strangers and each other. Open endings do not solve problems or indicate ways to break the deadlock or crisis. The behaviour of the characters is driven by sex and violence, and the victims are innocent people.

Keywords

PL

Mundruczó;; kino transgresji, które nie respektuje granic gatunkowych, rodzajowych, estetycznych, łącząc fabularność i dokumentalizm z tendencjami awangardowymi; obserwacja i interpretacja współczesnej rzeczywistości;; uniwersalne mity;; motyw rodziny: dysfunkcyjnej, rozbitej, nieobecnej;

EN

Mundruczó;; cinema of transgression, which does not respect genre, type, or aesthetic boundaries, combining fiction and documentary with avant-garde tendencies;; observer and interpreter of contemporary reality;; the universal myths; the motif of the family: dysfunctional, broken and absent;

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2018
• Issue: 101-102 Kino europejskie XXI wieku
• Pages: 174-196

Contributors

author

Helman Alicja

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński

References

• Baldick, Chris. In Frankenstein Shadow: Myth, Monstrosity and Nineteenth Century Writing. Oxford: Clarendon Press, 1987.
• Coetzee, John Maxwell. Hańba, tłum. M. Kłobukowski. Kraków: Znak, 2003.
• Czerkawski, Piotr. „Fascynująca melancholia. Z Kornélem Mundruczó rozmawia Piotr Czerkawski”. Kino 1 (2018).
• Kalmár, György. Formations of Masculinity in Postcommunist Hungarian Man. Basingstoke. Palgrave Macmillan, 2017.
• Shaw, Bernard. Święta Joanna, tłum. F. Sobieniecki. Warszawa: Wacław Czarski i S-ka, 1925.
• Shelley, Mary. Frankenstein, czyli współczesny Prometeusz, tłum. M. Płaza. Wydawnictwo internetowe Vesper, 2013.
• Stőhr, L. “Testes attakćiok: Teatralitása a kortárs magyar filmben”, Apertúra, summer 2009.
• Talu, Yonca. Interview: Kornél Mundruczó; https://www.filmcomment.com/blog/ndnf-interview-kornel-mundruczo-white-god