Implikacje teorii praktyk społecznych, perspektywy wielopoziomowej i podejścia behawioralnego dla badań użytecznych w polityce klimatycznej

• Authors: Strzałkowski Andrzej

Title variants

EN

The implications of practice theory, the multi-level perspective and behavioural insights for climate policy

Abstracts

PL

Współczesny dyskurs polityczny i naukowy nad polityką klimatyczną jest w dużej mierze zdominowany przez nauki przyrodnicze, techniczne oraz ekonomię neoklasyczną, a w mniejszej mierze psychologiczne podejście behawioralne. Prowadzi to do znaczącej luki poznawczej, którą starają się wypełnić podejścia bardziej socjologiczne, jak m.in. teoria praktyk społecznych i perspektywa wielopoziomowa. W niniejszym artykule przedstawiam podstawowe założenia teorii praktyk społecznych, perspektywy wielopoziomowej i podejścia behawioralnego, jak również proponuję sposób na jednoczesne wykorzystanie tych perspektyw w badaniach nad polityką klimatyczną. Przedstawiam także szereg przykładów badań empirycznych przeprowadzonych w ramach tych podejść badawczych oraz wskazuję na potencjalne kierunki przyszłych badań.

EN

Contemporary political and scientific discourse on climate policy is greatly dominated by the natura sciences, technical sciences and neoclassic economics, and to a lesser degree by psychological behavioural insights. It leads to a significant cognitive gap which more sociological approaches try to fill, e.g., practice theory and the multi-level perspective. In this article, I present the basic assumptions of practice theory, the multi-level perspective and behavioural insights, as well as a way to use these perspectives in parallel in research on climate policy. Moreover, I propose a number of examples of empirical studies from these approaches and indicate potential directions for future research.

Keywords

PL

polityka klimatyczna; polityka energetyczna; socjologia środowiskowa; teoria praktyk społecznych; perspektywa wielopoziomowa; podejście behawioralne

EN

climate policy; energy policy; environmental sociology; practice theory; multi-level perspective; behavioural insights

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2018
• Volume: LXVII (67)
• Issue: 4
• Pages: 117-140

Contributors

author

Strzałkowski Andrzej

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Prawa i Administracji

References

• Berg Holger, Johannes Buhl, Marco Hasselkuß, Till Heller, Silvia Monetti, Karin Stadler, Amelie Mönnikes, Paul Suski, Johannes Thema. 2016. Transition pathways in the making, its scaling up and learning potentials. PATHWAYS project. E xploring transition pathways to sustainable, low carbon societies. Deliverable D3.5. http://www.pathways-project.eu/sites/default/files/D3_5_Transition%20pathways%20in%20the%20making_web.pdf [dostęp: 16.12.17].
• Bernaciak Magdalena, Aleksandra Lis. 2017. “Weak labour, strong interests: Polish trade unions and the integration of EU energy and service markets. Journal of Common Market Studies 55(3): 432–448.
• Bińczyk Ewa. 2013. „Problem sceptycyzmu wobec zmiany klimatycznej a postkonstruktywizm”. Przegląd Kulturoznawczy 1(15): 48–66.
• Bińczyk Ewa. 2015. „Monitorowanie technologii a nieusuwalne granice sterowalności (na przykładzie krytyki projektu inżynierii klimatu)”. Studia BAS 3(43): 113–136.
• Bińczyk Ewa. 2018. Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu. W arszawa: W ydawnictwo Naukowe PWN .
• Blue Stanley, Elizabeth Shove, Chris Carmona, Michael P. Kelly. 2016. “Theories of practice and public health: Understanding (un)healthy practices”. Critical Public Health 26(1): 36–50.
• Brons Anke, Peter Oosterveer. 2017. “Making sense of sustainability: A practice theories approach to bying food”. Sustainability 9(3): 1–15.
• Browne Alison, Will Medd, Ben Anderson, Martin Pullinger. 2015. Method as intervention. Intervening in practice through quantitative and mixed methodologies. W : Social practices, intervention and sustainability. Beyond behaviour change, Y. Strengers, C. Maller (red.), 179–195. N owy York: E arthscan from R outledge.
• Brulle Robert J., Riley E. Dunlap. 2015. Sociology and global climate change. I ntroduction. W: Climate change and society. Sociological perspectives, R.E. Dunlap, R.J. Brulle (red.), 1–31. N owy York: O xford University Press.
• Brzezicka Justyna, Radosław Wiśniewski, Agnieszka Napiórkowska-Baryła. 2016. “Libertarian paternalism and self-government housing policy in Poland”. Olsztyn Economic Journal 11(2): 103–118.
• Cruz Isabel S., Tally Katz-Gerro. 2016. “Urban public transport companies and strategies to promote sustainable consumption practices”. Journal of Cleaner Production 123: 28–33.
• Darnton Andrew, Bas Verplanken, Paul White, Lorraine Whitmarsh. 2011. Habits, routines and sustainable lifestyles: A summary report to the Department for Environment, Food and Rural Affairs. Department for Environment, Food and Rural Affairs. http://randd.defra.gov.uk/
• Document.aspx?Document=HabitsRoutinesSustainableLifestylesEVO502FinalSummaryReportNov2011(2).pdf [dostęp: 16.12.2017].
• Daszyńska-Żygadło Karolina, Bożena Ryszawska. 2015. „Rola społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w sustainability transition”. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 395: 62–72.
• de Boer Helena, Federico Caprotti. 2017. “Getting Londoners on two wheels: A comparative approach analyzing London’s potential pathways to a cycling transition”. Sustainable Cities and Society 32: 613–626.
• Ernst Leander, Rutger E. de Graaf-Van Dinther, Gert-Joost Peek, Derk A. Loorbach. 2016. “Sustainable urban transformation and sustainability transitions. Conceptual framework and case study”. Journal of Cleaner Production 112: 2988–2999.
• Geels Frank W. 2002. “Technological transitions as evolutionary reconfiguration processes: A multi-level perspective and a case-study”. Research Policy 31: 1257–1274.
• Geels Frank W. 2011. “The multi-level perspective on sustainability transitions: Responses to seven criticism”. Environmental Innovation and Societal Transitions 1: 24–40.
• Geels Frank W. 2014. “Regime resistance against low-carbon transitions: Introducing politics and power into the multi-level perspective”. Theory, Culture and Society 31(5): 21–40.
• Geels Frank W., Andy McMeekin, Josephine Mylan, Dale Southerton. 2015. “A critical appraisal of sustainable consumption and production research: The reformist, revolutionary and reconfiguration positions”. Global Environmental Change 34: 1–12.
• Goszczyński Wojciech, Michał Wróblewski, Anna Wójtewicz. 2018. „Jakość w polskich alternatywnych sieciach żywnościowych. Analiza praktyk społecznych”. Studia Socjologiczne 1(228): 143–170.
• Hausknost Daniel, Willi Haas, Sabine Hielscher, Martina Schäfer, Michaela Leitner, Iris
• Kunze, Sylvia Mandi. 2018. “Investigating patterns of local climate governance: How lowcarbon municipalities and intentional communities intervene in social practices”. Environmental Policy and Governance (wersja online przed włączeniem do zeszytu).
• Heinrich Andreas, Aleksandra Lis, Heiko Pleines. 2005. Corporate governance in the oil and gas industry: Cases from Poland, Hungary, Russia and Ukraine in a comparative perspective. KICES Working Papers No. 3. SSRN ’s eLibrary. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2871393 [dostęp: 09.11.2018].
• Jackson Tim. 2009. Prosperity without growth. Economics for a finite planet. Londyn, Sterling, Virginia: Earthscan.
• Kelsen Hans. 2014. Czysta teoria prawa. Warszawa: LexisNexis.
• Klausen Jan E., Katarzyna Szmigiel-Rawska. 2017. “The rabbit and the tortoise. Climate change policy development on the local level in Norway and Poland”. Transylvanian Review of Administrative Sciences 52E: 38–58.
• Kulawczuk Przemysław, Andrzej Poszewiecki. (red.). 2016. Wpływ oddziaływań behawioralnych na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Gdańsk: Uniwersytet Gdański Katedra Makroekonomii.
• Kundzewicz Zbigniew W., Piotr Matczak. 2012. “Climate change regional review: Poland”. WIREs Climate Change 3: 297–311.
• Kungl Gregor, Frank W. Geels. 2017. “Sequence and alignment of external pressures in industry destabilization: Understanding the downfall of incumbent utilities in the Germany energy transition (1998–2015)”. Environmental Innovation and Societal Transitions 26: 78–100.
• Lackowska Marta, Paweł Swianiewicz. 2017. „Czynniki warunkujące preferencje i działania samorządów gminnych w Polsce w zakresie łagodzenia i adaptacji do zmian klimatycznych”. Prace Geograficzne 149: 55–80.
• Lackowska Marta, Barbara Nowicka, Marta Balandin, Mirosław Grochowski. 2016. “Lakes sensitivity to climatic stress – a sociological assessment”. Miscellanea Geographica – Regional Studies on Development 20(4): 38–47.
• Lis Aleksandra. 2011. “Negotiating the European Union emission trading scheme: Re-constructing a calculative space for carbon”. Polish Sociological Review 2(174): 77–94.
• Lis Aleksandra, Piotr Stankiewicz. 2017. “Framing shale gas for policy-making in Poland”. Journal of Environmental Policy and Planning 19(1): 53–71.
• Monreal Alexander C., Andrew McMeekin, Dale Southerton. 2016. “Beyond acquisition: Exploring energy consumption through the appreciation and appropriation of domestic lighting in the UK”. Sustainable Production and Consumption 7: 37–48.
• OECD. 2017. Behavioural insights and public policy. Lessons from around the world. OE CD. http://www.oecd.org/gov/regulatory-policy/behavioural-insights-and-public-policy--9789264270480-en.htm [dostęp: 16.12.2017].
• Olejniczak Karol, Paweł Śliwowski. 2014. Nadchodzi rewolucja? Analizy behawioralne w interwencjach publicznych. W: (R)ewaluacja 2. Wiedza w działaniu, A. Haber, K. Olejniczak (red.), 13–45. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
• Popkiewicz Marcin. 2013. Świat na rozdrożu. Katowice: Sonia Draga.
• Popkiewicz Marcin. 2015. Rewolucja energetyczna. Ale po co?. Katowice: Sonia Draga.
• Pullinger Martin, Alison Browne, Ben Anderson, Will Medd. (2013). Patterns of water: The water related practices of households in southern England, and their influence on water consumption and demand management. The University of Manchester. https://www.escholar.manchester.ac.uk/uk-ac-man-scw:187780 [dostęp: 27.10.2018].
• Rapp Amon, Alessandra Marino, Rossana Simeoni, Federica Cena. 2017. “An ethnographic study of packaging-free purchasing: Designing an interactive system to support sustainable social practices”. Behaviour and Information Technology 36(11): 1193–1217.
• Ruszkowski Paweł. 2015. „Problemy polskiej energetyki w perspektywie socjologicznej”. Energetyka – Społeczeństwo – Polityka 1: 65–87.
• Schatzki Theodore. 2015. Practices, governance and sustainability. W: Social practices, intervention and sustainability. Beyond behaviour change, Y. Strengers, C. Maller (red.), 15–30. Nowy York: Earthscan from Routledge.
• Shove Elizabeth. 2010. “Beyond the ABC: Climate change policy and theories of social change”. Environment and Planning A 42: 1273–1285.
• Shove Elizabeth. 2011. “On the difference between chalk and cheese–a response to Whitmarsh et al’s comments on ‘Beyond the ABC: Climate change policy and theories of social change’”. Environment and Planning 43: 262–264.
• Shove Elizabeth. 2017. Practice theory methodologies do not exist. Practice theory methodologies wordpress blog. https://practicetheorymethodologies.wordpress.com/2017/02/15/elizabeth-shove-practice-theory-methodologies-do-not-exist/ [dostęp: 27.12.2017].
• Shove Elizabeth, Mika Pantzar, Matt Watson. 2012. The dynamics of social practice. Everyday life and how it changes. Los Angeles, Londyn, New Delhi, Singapur, Waszyngton DC: SAGE.
• Shove Elizabeth, Gordon Walker. 2007. “CAUTION ! Transitions ahead: Politics, practice, and sustainable transition management”. Environment and Planning A 39: 763–770.
• Smagacz-Poziemska Marta, Andrzej Bukowski, Karol Kurnicki. 2018. «Wspólnota parkingowa». Praktyki parkowania na osiedlach wielkomiejskich i ich strukturalne konsekwencje”. Studia Socjologiczne 1(228): 117–142.
• Smale Robin, Bas van Vliet, Gert Spaargaren. 2017. “When social practices meet smart grids: Flexibility, grid management, and domestic consumption in The Netherlands”. Energy Research and Social Science 34: 132–140.
• Sousa Lourenço Joana, Emanuele Ciriolo, Sara Rafael Almeida, Xavier Troussard. 2016. Behavioural insights applied to policy: European report 2016. Joint Research Centre. http://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JR C100146/kjna27726enn_new.pdf [dostęp: 27.10.2018].
• Spurling Nicola, Andrew McMeekin. 2015. Interventions in practices. Sustainable mobility policies in England. W: Social practices, intervention and sustainability. Beyond behaviour change, Y. Strengers, C. Maller (red.), 78–94. Nowy York: Earthscan from Routledge.
• Spurling Nicola, Andrew McMeekin, Elizabeth Shove, Dale Southerton, Daniel Welch. 2013. Interventions in practice: Re-framing policy approaches to consumer behaviour. Sustainable
• Practices Research Group Report. http://www.sprg.ac.uk/uploads/sprg-report-sept-2013.pdf [dostęp: 04.12.2018].
• Strengers Yolande, Susie Moloney, Cecily Maller, Ralph Horne. 2015. Beyond behaviour change. Practical applications of social practice theory in behaviour change programmes. W: Social practices, intervention and sustainability. Beyond behaviour change, Y. Strengers, C. Maller (red.), 64–77. Nowy York: Earthscan from Routledge.
• Stasik Agata. 2018. „Zastosowanie crowdfundingu we wspieraniu innowacji w dziedzinie zielonej energii: przegląd praktyk oraz diagnoza potencjału i barier”. E-mentor 1(73): 54–62.
• Strzałkowski Andrzej. 2016. “Sociology of sociology – strengthening the role of social sciences as a new priority of climate and sustainability policy”. Economic and Environmental Studies 16(3): 453–468.
• Strzałkowski Andrzej. 2018. “Beyond reductionism – multidisciplinary insights approach for effective climate change and sustainability policy”. Economic and Environmental Studies 18(4).
• Szmigiel-Rawska Katarzyna. 2017. „Mechanizmy polityki klimatycznej polskich samorządów”. Studia Regionalne i Lokalne 1(67): 48–64.
• Upham Paul, Aleksandra Lis, Hauke Riesch, Piotr Stankiewicz. 2015. “Addressing social representations in socio-technical transitions with the case of shale gas”. Environmental Innovation and Societal Transitions 16: 120–141.
• Wagner Aleksandra. 2015. “Shale gas: Energy innovation in a (non-)knowledge society: a press discourse analysis”. Science and Public Policy 42: 273–286.
• Wagner Aleksandra (red.). 2016. Widoczne i niewidoczne. Atom, łupki, wiatr w dyskursach medialnych wokół energetyki. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Warde Alan. 2014. What sort of a practice is eating?. W: Sustainable Practices. Social theory and climate change, E. Shove, N. Spurling (red.), 17–30. Abingdon, Oxfordshire, Nowy York: Routledge.
• Watson Matt. 2014. Building future systems of velomobility. W: Sustainable practices. Social theory and climate change, E. Shove, N. Spurling (red.), 117–131. Abingdon, Oxfordshire, Nowy York: Routledge.
• Watson Matt. 2016. Placing power in practice theory. W: The nexus of practices: connections, constellations, practitioners, A. Hui, T. Schatzki, E. Shove (red.). Londyn: Routledge.
• World Bank. 2015. World Development Report 2015: mind, society, and behavior. World Bank. http://documents.worldbank.org/curated/en/645741468339541646/pdf/928630WDR0978100Box385358B00PUBLIC0.pdf [dostęp: 16.12.2017].