Aktualne problemy prawne i finansowe ochrony zabytków w Polsce w dobie przekształceń ustrojowych państwa

• Authors: Dobosz Piotr

Title variants

EN

Current Legal and Financial Problems of the Protection of Historical Monuments in Poland during the Systemic Transformations of the State

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

EN

The presented reflections encompass an analysis of the cu rren t Polish model of the protection of cultural heritage against the backdrop of a reform of administrative and territorial structures, introduced at the beginning of 1999. In a systemic interpre tation, the question of dividing the tasks o f the protection of historical monuments is associated with the establishment of two new units of territorial self- -g overnment (the county and the voivodeship) and a reform of the government administration at the voivodeship level, due to which the post of the voivodeship conservator of historical monuments, embedded in Polish tradition, was expanded under the supervision of the voivode by imposing executive tasks carried out, on the one hand, ex lege in the name of the voivode, who acts as an administrative organ; on the other hand, the conservator was granted distinct material-legal tasks, which he performs as a separate organ. In turn, the rank of the General Conservator of Historical Monuments became a political function, whose holder could become the object of decisions made by the ruling coalition; as a result, changes concerning the holder of this post are possible at any given time. Consequently, the function in question is not affected by the impact of civil service legislation norms. The author goes on to analyse other d e te rminants of the present-day Polish model of the protection of historical monuments, such as the state of social awareness, the disintegration of legislation concerning the p ro tection of cultural heritage by means of a separation of issues dealing with the protection of cultural property from the museum system, as well as a gradual “archaisation” of legislation pertaining to the protection of cultural property, whose basic resolutions date back to 1962, the financial conditions of the state, public-legal unions, i. e. units of territorial self-government and society, the subjectivisation of units, a reform of the administrative court system, etc. The above-presented text was read in 1999 at a ceremonial inauguration of the Little Poland Cultural Heritage Days, held in a manor house in Modlnica near Cracow, and organised by regional self-government authorities.

Keywords

PL

ochrona zabytków; dziedzictwo kulturowe; Konstytucja RP; Generalny Konserwator Zabytków; wojewódzki konserwator zabytków

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 2000
• Issue: 1
• Pages: 12-18

Dates

published

2000

Contributors

author

Dobosz Piotr

References

• M. Kulesza, Reforma administracji publicznej w Polsce. Wprowadzenie powiatow, (w:) Podstawowe wartości i założenia reformy ustrojowej, Materiały Szkoleniowe RAP, Warszawa 1999, z. 1, s. 5.
• B. Jaworska-Dębska, Działalność kulturalna, „Nauka i oświata. Kultura”, Materiały Szkoleniowe RAP, Warszawa 1999, z. 3, s. 33.
• P. Dobosz, Administracyjnoprawne instrumenty kształtowania ochrony zabytkow, Krakow 1997.
• M. Konopka, Prawo i organizacja ochrony zabytkow. Aktualne problemy, Warszawa 1996.
• A. Żołkiewski, Debata sejmowa nad projektem ustawy o muzeach, „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki” 1996, nr 3 (7), s. 4 i 5;
• Ustawa o muzeach: „Biuletyn Informacyjny Ministerstwa Kultury i Sztuki” 1997, nr 1 (17), s. 1-5;
• J. Barta, R. Markiewicz, Muzea a nowe prawo autorskie, „Zeszyty Naukowe UJ”, Opuscula Musealia, 1996, z. 8, s. 63-82
• P. Dobosz, Prawne relacje pomiędzy wojewodzkimi konserwatorami zabytkow a muzeami, „Zeszyty Naukowe UJ”, Opuscula Musealia, 1998, z. 9, s. 43-53.
• A. Kulig, J. M. Majchrowski, S. Owsiak, I. Skrzydło-Niżnik, A. Słowik, K. Surowka, M. Witkowicz, Reforma administracyjna kraju. Ustawy z komentarzem oraz rozporządzenia wykonawcze, pod red. J. M. Majchrowskiego, Gorzow Wielkopolski 1999.
• W. Jakimowicz, O publicznych prawach podmiotowych, „Państwo i Prawo” 1999, nr 1, s. 36-50.
• J. Boć, A. Błaś, Idea własności a majątek publiczny, (w:) Prawo administracyjne, pod red. J. Bocia, Wrocław 1998, s. 254-256.
• H. Izdebski, M. Kulesza, Administracja publiczna. Zagadnienia ogolne, Warszawa 1999.
• P. Dobosz, Obowiązki prawne samorządu terytorialnego w zakresie ochrony dziedzictwa kulturalnego (kulturowego), (w:) Funkcjonowanie samorządu terytorialnego — diagnoza i perspektywy. Międzynarodowa konferencja naukowa Opole-Pokrzywna 17-19 maja 1997 r., pod red. S. Dolaty, Opole 1997, s. 123-133
• P. Dobosz, Prawa i obowiązki samorządu lokalnego w zakresie opieki nad zabytkami (egzekucja praw, komunalizacja zabytkow dla celow turystycznych, prawne aspekty możliwości korzystania z zabytkow i źrodła finansowania), „Teki Krakowskie” 1998, nr VII, s. 71-75
• R. Waszkiewicz, Prawne problemy ochrony zabytkow (szczegolnie podtytuł: Zadania gminy w dziedzinie ochrony dobr kultury), „Kuryer Konserwatorski. Biuletyn Państwowej Służby Ochrony Zabytkow” 1993, nr 4, s. 8-36.
• Problemy prawne reprywatyzacji kamienic, dworow i ich wyposażenia. Powrot do właścicieli, „Renowacje” 1998, nr 3, s. 94-96.
• S. Jarosz, Zagadnienie konstytucyjnych podstaw reprywatyzacji, „Państwo i Prawo” 1999, nr 7, s. 44-55.
• E. Chojna-Duch, Przychody jednostek samorządu terytorialnego w przepisach prawa finansowego, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 6, s. 29-35
• E. Kornberger- Sokołowska, Nowe zasady subwencjonowania jednostek samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 6, s. 36—43.
• D. R. Kijowski, J. Płoskonka, S. Prutis, S. Srocki, M. Stec, Model sądownictwa administracyjnego, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 5, s. 3-54
• Z. Kmieciak, M. Stahl, Jaki model sądownictwa administracyjnego, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 6, s. 3-14.
• M. Stec, Podział zadań i kompetencji w nowym ustroju terytorialnym Polski (kryteria i ich normatywna realizacja), „Samorząd Terytorialny” 1998, nr 11, s. 3-11.
• B. Dolnicki, Koncepcja wojewodztwa samorządowego, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 6, s. 15-22
• A. Balcerowska, Regiony w europejskiej przestrzeni prawnej, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 7-8, s. 47-67.
• J. Szreniawski, R. Waszkiewicz, Umowy zawierane przez organy administracji jako prawne formy ochrony zabytkow, (w:) Księga pamiątkowa profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 1999, s. 311-329; Zarządzanie kulturą. Wybrane materiały seminarium dla menadżerow kultury. Krakow, marzec-kwiecień 1993, Krakow 1995;
• J. Purchla, Dziedzictwo a rozwoj. Zarządzanie miastami zabytkowymi a prawa rynku w doświadczeniach Europy Środkowej;
• W. Kowalski, Ochrona miast historycznych w świetle prawa europejskiego, (w:) Miasto historyczne. Potencjał dziedzictwa, Krakow 1997, s. 9-24, 49-59;
• The Historical Metropolis a Hidden Potential, International Conference 26-29 May 1996 Cracow, Academic editor J. Purchla, Krakow 1996, Managing Historic Cities, Krakow 1993 i Heritage Landscape. Integrated Urban & Landscape Preservation & Restoration, Krakow 1993;
• A. Szmytt, Miejsce polskich metropolii w planowaniu regionalnym — zadania samorządu wojewodztwa, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 7-8, s. 69-78.
• J. Barta, R. Markiewicz, Problemy prawa autorskiego związane z rewaloryzacją zabytkowych budynkow, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1993, nr 3, s. 281-285.
• P. Dobosz, Prawne i organizacyjne przekształcenia systemu administracji konserwatorskiej w Polsce w latach 1996/1997, „Wiadomości Konserwatorskie Wojewodztwa Krakowskiego” 1997, nr 6, s. 87-92.
• M. Stec, Służby, inspekcje i straże w nowym ustroju aclministracji publicznej, „Samorząd Terytorialny” 1998, nr 12, s. 18-29.

Identifiers

ISSN

0029-8247