„Ja bym mój naród jak pieśń żywą stworzył”. Literatura romantyczna w obliczu badań postkolonialnych

• Authors: Dirk Uffelmann
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article explores the productivity of applying notions developed by postcolonial studies to Polish romanticism. It argues that romantic literary strategies of subversion like improvisation, fragmentarisation or apotropaic reception serve as an instrument of protest against foreign domination. Divided Poland may not be adequately described in terms of colonization, nevertheless stateless Polish culture was constrained to “invent” or “re-invent” its nationhood by performative speech acts. This process of cultural nation-building via language and literature shows structural similarities to the Afro-American “signifying identity”. As Anglo-American postcolonial studies are a well established field of academic research it seems fruitful to undertake the effort of a new description of devices of Polish romantic literature (especially Mickiewicz) which is based on the categories of postcolonial studies.

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe AP
• Journal: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
• Year: 2008
• Volume: 6
• Pages: 19-33
• Physical description: Oryginalny artykuł naukowy

Dates

published

2008-12-01

Contributors

author

Dirk Uffelmann

• Universität Passau, Passau

References

• B. Anderson, Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism. Londyn-Nowy Jork 1991
• B. Ashcroft, G. Griffiths, H. Tiffin, Post-Colonial Studies: the Key Concepts. Londyn-
• -Nowy Jork 2000
• J.L. Austin, How to do Things with Words: the William James Lectures Delivered at Harvard University in 1955. Cambridge (MA) 1962
• A. Chwalba, Historia Polski 1795-1918. Kraków 2001
• N. Davies, Serce Europy. Krótka historia Polski. Londyn 1995
• J. Derrida, De la grammatologie. Paryż 1979
• J. Derrida, Le monolingualisme de l’autre ou la prothèse d’origine. Paris 1996
• J. Derrida, Qu’est ce que la poésie?/ Che chos’è la poesia?/ What is poetry?/ Was ist Dichtung?, wł. Maurizio Ferraris, ang. Peggy Kamuf, niem. Alexander García Güttmann. Berlin 1990
• A. Dunajski, Teologiczne implikacje Norwidowego dopełnienia. W: „Całość” w twór-czości Norwida, red. J. Puzynina, E. Teleżyńska. Warszawa 1992
• S. Eile, Literature and Nationalism in Partitioned Poland, 1795-1918. Basingstoke 2000
• J. Fetscher, Fragment. W: Ästhetische Grundbegriffe. Historisches Wörterbuch in sieben Bänden, red. K. Barck. Stuttgart-Weimar 2001, t. 2
• Fragment und Totalität, red. L. Dällenbach, Ch.L. Hart Nibbrig. Frankfurt n. M. 1984
• M. Frank, Das ,fragmentarische Universum‘ der Romantik. W: Fragment und Totalität, red. L. Dällenbach, Ch.L. Hart Nibbrig. Frankfurt n. M. 1984
• L. Gandhi, Postcolonial Theory: a Critical Introduction. Nowy Jork 1998
• H.L. Gates Jr., Introduction: Writing ‘Race’ and the Difference it Makes. W: ‘Race’, Writing, and Difference, red. idem. Chicago-Londyn 1986
• H.L. Gates Jr., Talkin’ That Talk. W: ‘Race’, Writing, and Difference, red. idem. Chica-go-Londyn 1986
• H.L. Gates Jr., The Signifying Monkey: a Theory of African-American Literary Criticism. Nowy Jork-Oxford 1988
• M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Podręczny słownik terminów literackich. Warszawa 1994
• H. Gockel, Friedrich Schlegels Theorie des Fragments. W: Romantik. Ein literaturwis-senschaftliches Studienbuch, red. E. Ribbat. Königstein/Ts. 1979
• History of the Literary Cultures of East-Central Europe: Junctures and Disjunctures in the 19th and 20th Centuries, red. M. Cornis-Pope, J. Neubauer, vol. 1. Amsterdam-Philadelphia 2004
• A. Kurska, Fragment. W: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Ko-walczykowa. Wrocław 1994
• A. Kurska, Fragment romantyczny. Wrocław 1989
• T. Łepkowski, Polska – narodziny nowoczesnego narodu 1764-1870. Poznań 2003
• A. Mickiewicz, Dzieła, red. Julian Krzyżanowski. Warszawa 1955, t. III
• A. Montandon, Les différentes sortes de fragment. W: Über das Fragment/ Du fragment. Band IV der Kolloquien der Universitäten Orléans und Siegen/ Tome IV des colloques des universités d’Orléans et de Siegen, red. A. Camion, W. Drost, G. Leroy, V. Roloff. Heidelberg 1999
• Z. Najder, Kultura i imperalizm. Czy Polacy są „postkolonialni”. „Europa. Tygodnik Idei”, 29.06.2005
• E. Ostermann, Das Fragment. Geschichte einer ästhetischen Idee. Monachium 1991
• E. Ostermann, Fragment/Aphorismus. W: Romantik-Handbuch, red. H. Schanze. Stuttgart 1994
• D. Pirie, The Agony in the Garden: Polish Romanticism. W: Romanticism in National Context, red. R. Porter, M. Teich. Cambridge 1988
• R. Przybylski, Słowo i milczenie bohatera Polaków. Warszawa 1993
• H. Rothe, Goethe und die sog. „Große Improvisation“ im dritten Teil der „Dziady“ von Mickiewicz. Der „prince des poètes“ und der Herausforderer. W: Gedenkschrift für Reinhold Olesch, red. H. Rothe, R. Schmidt, D. Stellmacher. Kolonia 1990
• F. Schlegel Fragmenty z Athenäum. W: Manifesty romantyzmu 1790-1830. Anglia, Niemcy, Francja, red. A. Kowalczykowa. Warszawa 1975
• F. Schlegel, Über die Unverständlichkeit. W: Kritische Ausgabe, red. E. Behler i in. Monachium 1958-1995, t. 2
• B. Schultze, Zwischen Inspiration und Schieflagen. Mme de Staël in der polnischen ,Kulturnation’. W: Madame de Staël und die Internationalität der europäischen Romantik. Fallstudien zur interkulturellen Vernetzung. Göttingen 2003
• G.Ch. Spivak, Can the Subaltern Speak? W: Marxism and the Interpretation of Culture, red. C. Nelson, L. Grossberg. Basingstoke-Londyn 1988
• Z. Stefanowska, Próba zdrowego rozumu. W: Próba zdrowego rozumu. Studia o Mic-kiewiczu. Warszawa 1976
• T. Szkudlarek, Miejsce / przemieszczenie / tożsamość: place / displacement / identity. „Magazyn Sztuki” 1998, 19
• W. Szturc, Ironia romantyczna. Pojęcie, granice i poetyka. Warszawa 1992
• E. Thompson, Imperial Knowledge: Russian Literature and Colonialism. Westport (CT)-Londyn 2000
• E. Thompson, Said a sprawa polska. Przeciwko kulturowej bezsilności peryferii. ,,Europa. Tygodnik Idei”, 29.06.2005
• D. Uffelmann, Hermetik, Politik, Analogie. Zu einer spezifischen Hermeneutik der Visionen in Mickiewiczs ‚Dresdner‘ Dziady. W: Adam Mickiewicz. Kontext und Wirkung. Contexte et rayonnement, red. R. Fieguth. Fribourg 1999
• D. Uffelmann, Teleologia i antyprzyczynowość w „Dziadach” Mickiewicza. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza 29, 1994
• A. Walicki, Idea narodu w polskiej myśli oświeceniowej. Warszawa 2000
• A. Walicki, Philosophy and Romantic Nationalism: the Case of Poland. Oxford 1982
• S. Żeromski, Syzyfowe prace. Powieść współczesna. Warszawa 1967

Identifiers

ISSN

1643-4668