Postmodernistyczna struktura i hermeneutyczny autorytet, czyli polityczne implikacje dwóch ponowoczesnych nurtów filozoficznych

• Authors: Arkadiusz Barut

Title variants

EN

Postmodernist structure, hermeneutic authority, or political implications of two postmodern philosophical currents

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza różnic w zakresie filozoficzno-politycznych im­plikacji postmodernistycznej idei dekonstrukcji oraz hermeneutycznej idei autorytetu. W niniejszym tekście przyglądam się temu, w jaki sposób krytyka podstawowych kategorii kulturowych przekłada się na stosunek do trwałości porządku społeczno-politycznego. Znana jest krytyka postmodernizmu (a także hermeneutyki) przeprowadzona przez Jurgena Habermasa, zdaniem którego odejście od idei uniwersalności rozumu (choćby w postaci powszechnie ważnych warunków wolnej komunikacji) przekłada się na relatywizm etyczno-polityczny. Moim zdaniem problem z postmodernizmem jest głębszy. Wysnuwam zatem tezę, że postmodernizm, odrzucając obiektyw­ność zarówno ontologiczną, jak i podmiotową, zakłada jednak obiektywność samej dekonstrukcji (w sensie działania politycznego, a nie rozumowania czy procedury naukowej). Tymczasem herme­neutyka Gadamerowska, narażona na zarzut historyzmu i relatywizmu, broni się przed nimi dzięki idei autorytetu.

EN

The subject of the article is the analysis of differences in the philosophical and political implications of the postmodernist idea of deconstruction and the hermeneutic idea of authority. In this text, I deal with the question of how the critique of basic cultural categories translates into the attitude to the permanence of the socio-political order. There is a known critique of post­modernism (as well as hermeneutics), conducted by Jurgen Habermas, in which the departure from the idea of the universality of reason (even in the form of universally important conditions of free communication) translates into ethical and political relativism. In my opinion, the problem with postmodernism is deeper. My thesis is that postmodernism, rejecting ontological and subjective ob­jectivity, assumes, however, the objectivity of deconstruction itself (in the sense of political action, not reasoning or scientific procedure). Meanwhile, Gadamer’s hermeneutics, exposed to the charge of historicism and relativism, defend themselves against them thanks to the idea of authority.

Keywords

PL

postmodernizm; hermeneutyka; autorytet; Derrida; Gadamer

EN

Derrida; Gadamer; postmodernism; hermeneutics; authority

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego
• Journal: Rocznik Europeistyczny
• Year: 2017
• Issue: 3
• Pages: 25-42

Contributors

author

Arkadiusz Barut

• Opole