Uczeń cudzoziemski w polskiej szkole. Założenia teoretyczno-badawcze

• Authors: Januszewska Edyta

Title variants

EN

A foreign pupil in a Polish school. Theoretical and research assumptions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Polska od 24 lat udziela schronienia uchodźcom w rozumieniu Konwencji Genewskiej z 1951 roku, dotyczącej statusu uchodźcy, i Protokołu Nowojorskiego z 1967 roku. W związku z globalizacją, która powoduje masowe migracje, do Polski przyjeżdża coraz więcej imigrantów w poszukiwaniu bezpieczeństwa i lepszych warunków do życia. Celem artykułu jest refleksja nad zagadnieniem, czy polski nauczyciel jest przygotowany do pracy z dziećmi cudzoziemskimi w szkole i czy posiada kompetencje kulturowe i międzykulturowe. Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej z nich dokonana została analiza danych statystycznych, dotycząca liczby uczniów cudzoziemskich w polskich szkołach (z podziałem na województwa) od roku szkolnego 2001/2002 do 2013/2014, oraz wprowadzono regulacje prawne związane z edukacją dzieci innych kulturowo w polskich placówkach oświatowych. Druga część składa się z charakterystyki dotyczących kompetencji nauczycieli, dyrektorów szkół i pedagogów oraz trudności, jakie napotykają oni w swojej pracy. W części tej zostały przytoczone także częściowe wyniki badań oparte na wywiadach jakościowych przeprowadzonych przez autorkę w latach 2011–2014 z nauczycielami uczącymi dzieci cudzoziemskie w szkołach warszawskich. Podany został także przykład „dobrej praktyki” szkół, które wypracowały własne metody pracy z uczniem imigrantem.

EN

From 24 years Poland gives shelter to refugees under the Geneva Convention of 1951 on refugee status and under the New York Protocol of 1967. Due to globalization, which causes mass migration, more and more immigrants come to Poland searching of safety and better living conditions. This article aims to reflect on the question of whether Polish teacher is prepared to work with the alien minors in school and whether it has cultural and intercultural competences. The article consists of two parts. In the first part the analysis of statistical data concerning the number of foreign pupils in Polish schools (divided into provinces) was done from the school year 2001/2002 to 2013/2014. This part also consists of law regulations knowledge associated with the education of the “Culturally different” children in the other cultural and educational institutions in Poland. The second part consists of characteristics of the teachers’ and headmasters’ competence and the difficulties they encounter in their work. In this part has been cited partial results of research based on qualitative interviews conducted by the author in 2011–2014 with teachers who teach foreign children in schools in Warsaw. It was also given an example of “good practice” schools that have developed their own methods of working with the immigrant students.

Keywords

PL

liczba uczniów cudzoziemskich w polskiej szkole; kompetencje nauczycieli; prawo oświatowe; trudności uczniów imigrantów; polska szkoła

EN

the number of foreign students -Polish schools; teachers’ competences; school legislation; the difficulties of immigrant students

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2015
• Issue: 4(27)
• Pages: 11-32

Dates

published

2015

Contributors

author

Januszewska Edyta

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie Zakład Pedagogiki Społecznej

References

• Błeszyńska, K.M. (2010). Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych – perspektywa szkoły (Raport z badań). Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Błeszyńska, K.M. (2006). Uczniowie odmienni kulturowo jako zadanie i wyzwanie. „Nowa Szkoła”, 5(643), s. 10.
• Dobrowolska, B. (2013). Narodowościowo-etniczne aspekty edukacji w polskiej szkole. Inkluzja czy ekskluzja społeczna? „Journal of Modern Science”, 1/16, s. 50–51. ISSN 1734-2031.
• Dobrowolska, B. (2010). Odmienność kulturowa w klasie szkolnej na przykładzie uczniów czeczeńskich w Polsce – badanie kompetencji kulturowych nauczycieli. W: J. Surzykiewicz, M. Kulesza (red.), Ciągłość i zmiana w edukacji szkolnej – społeczne i wychowawcze obszary napięć (s. 221, 226, 221–223). Łódź: Wydawnictwo UŁ. ISBN 9788375254075.
• Dzieci w Polsce. Dane, liczby, statystyki (raport) (2013). Warszawa: UNICEF.
• Edukacja: jest w niej ukryty skarb (Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku pod przewodnictwem Jacques’a Delorsa) (1998). Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich.
• Fihel, A. (2014). Koszt edukacji cudzoziemskich dzieci. „Biuletyn Migracyjny”, 49, s. 8.
• Gmaj, K. (2009). Educational Challenges Posed by Migration to Poland (report prepared within the project EMILIE: A European approach to multicultural citizenship: legal, political and educational challenges (CIT5-028205).
• Gospodarczyk, J., Bernacka-Langier, A., Tylkowska-Majcher, K. (2012). Edukacja dzieci cudzoziemskich w warszawskich szkołach. Warszawa: Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy.
• Górska, M. (2011). Dziecko odmienne kulturowo w szkole. „Meritum”, 1(20), s. 29.
• Grünberger, A., Kyriazopoulou, M., Soriano, V. (2009). Wielokulturowość a edukacja uczniów ze specjalnymi potrzebami (Raport końcowy). Odense: Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami.
• Integracja dzieci imigrantów w szkołach w Europie. Promowane działania: komunikacja z rodzinami imigrantów, nauczanie języka ojczystego dzieci – imigrantów (raport) (2009). Warszawa: Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA P9 Eurydice), Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
• Jakubczak, M. (2010, marzec). Kompetencje nauczycieli w pracy z uczniami imigranckimi. Referat wygłoszono na: Potrzeby imigrantów a system edukacji i instytucji publicznych w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Januszewska, E. (2010). Dziecko czeczeńskie w Polsce. Między traumą wojenną a doświadczeniem uchodźstwa. Toruń: Wyd. Adam Marszałek. ISBN 9788376115702.
• Korporowicz, L. (1997). Wielokulturowość a międzykulturowość: od reakcji do interakcji. W: M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński (red.), U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego (s. 67–68). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kubin, K. (2011). Edukacja dzieci z doświadczeniem migracyjnym. Opis i analiza trudności i wyzwań z perspektywy instytucjonalnej szkoły w Polsce. „Forum na rzecz Różnorodności Społecznej”. Seria „Z teorią w praktykę”, 1, s. 4–14.
• Melosik, Z. (1998). Edukacja skierowana na świat – ideał wychowawczy XXI wieku. W: S. Wołoszyn (wybór i opracowanie), Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej: T. III, Księga Druga, (s. 741). Kielce: Dom Wydawniczy „Strzelec”.
• Nikitorowicz, J. (2002). Edukacja międzykulturowa wobec dylematów kształtowania tożsamości w społeczeństwach wielokulturowych. W: E. Malewska, B. Śliwerski (red.), Pedagogika i edukacja wobec nowych wspólnot i różnic w jednoczącej się Europie (s. 279). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. ISBN 8373081518.
• Sielatycki, M. (2015). Kompetencje nauczyciela w Unii Europejskiej, s. 16–17 i 19. Pozyskano [28.04.2015] z http://www.cen.uni.wroc.pl/Pliki/13.pdf.
• Symonides, J. (1980). Wychowanie dla pokoju. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Szelewa, D. (2010). Integracja a polityka edukacyjna (Raporty i Analizy). Warszawa: Centrum Stosunków Międzynarodowych.
• Szymanek, Z. (2012). Kompetencje międzykulturowe nauczycieli – wybór czy konieczność. W: J. Horyń (red.), Edukacja międzykulturowa – przełamywaniem barier społecznych w szkole. Radom: Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Śliwerski, B. (2005). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. ISBN 8373085823.
• Todorovska, V., Jakubczak, M. (2009). Wynik badania ankietowego dotyczącego szkolenia z zakresu spójności społecznej – integracji uczniów z innych kręgów kulturowych w polskich szkołach (Raport z badań). Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej. Pozyskano [02.05.2015] z http://www.cmp3. ore.edu.pl/files/Wynik%20badania%20ankietowego.pdf.
• Todorovska-Sokolovska, V. (2010). Integracja i edukacja dzieci imigrantów w krajach Unii Europejskiej – wnioski dla Polski (raport). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Identifiers

ISSN

1734-2031