Od rewolucji proletariackiej do powstania narodowego. Przegląd konceptualizacji „Solidarności” w naukach społecznych i humanistycznych

• Authors: Brzechczyn Krzysztof

Title variants

EN

From proletariat revolution to national uprising. A survey of the conceptualizations of „Solidarność” in the social science and the humanities

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The purpose of this paper is to review of various approaches to „Solidarność” in  subject-matter literature. The author is going to seek answer to the following  interpretative question: whether a given conceptualization grasp „Solidarność”  movement in dynamic or in static way. In the second part of the paper interpretations  of „Solidarność” in analytical categories of insurrection, civil, postmodern,  religious, republican, revolutionary and social movements are presented. Finally, the  author tries to identify reasons of dynamic or static approach to „Solidarność”.

Keywords

PL

Solidarność, republikanizm, społeczeństwo obywatelskie,; rewolucja, mesjanizm, ruchy społeczne

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2013
• Issue: 2(22)
• Pages: 263-290

Contributors

author

Brzechczyn Krzysztof

References

• - A. Touraine, Solidarność. Analiza ruchu społecznego 1980–1981, Gdańsk 2010. - J.H. Billington, Introduction [w:] Solidarity and Poland. Impact East and West, red. S.W. Reiquam, Washington D.C. 1988. - A.M. Cirtautas, The Polish Solidarity Movement. Revolution, Democracy and Natural Rights, London–New York 1997. - A. Leszczyński, Jaką historię „Solidarności” lat 1980–1981 warto napisać? Zarys projektu badawczego, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 2. - M. Latoszek, „Solidarność”: ruch społeczny, rewolucja czy powstanie? [w:] „Solidarność” w imieniu narodu i obywateli, red. M. Latoszek, Kraków 2005. - D. Gawin, Sierpień 1980 w świetle tradycji republikańskiej [w:] Solidarność. Wydarzenie, konsekwencje, pamięć, red. A. Sułek, Warszawa 2006. - A. Dudek, „Solidarność”: rewolucyjny ruch społeczny czy powstanie narodowe? [w:] Między irredentą, lojalnością a kolaboracją, red. W. Wrzesiński, Toruń 2001. - E. Ciżewska, Filozofia publiczna Solidarności, Warszawa 2010. - N. Boratyn, J. Brodacki, B. Brzostek, P. Długołęcki, J. Galewski, A. Górski, D. Jurkun, B. Kaliski, J. Kochanowicz, M. Kula, K. Lipski, K. Mórawski, A. Naimska, S. Nowaczewski, A. Pietrucha, M. Rogalski, K. Rokicki, U. Ruzik, T. Ruzikowski, M. Skoczylas, Z. Wóycicka, Czynniki określające dynamikę ruchu „Solidarność w latach 1980–1981 [w:] Solidarność w ruchu, 1980–1981, red. M. Kula, Warszawa 2000. - K. Brzechczyn, Program i myśl polityczna NSZZ „Solidarność” [w:] NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 2: Ruch społeczny, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010. - G. Labuda, Ruch „Solidarność” w perspektywie historycznej [w:] Sierpień ’80. Co pozostało z tamtych dni?, red. J. Kulas, Gdańsk 1996. - I. Słodkowska, Najdłuższe polskie powstanie, „Więź” 2005, nr 7, s. 18-27 - M. Korkuć, Solidarność a polska tradycja insurekcyjna [w:] Polska Solidarności. Kontrowersje, oblicza, interpretacje, red. J. Kłoczowski, Kraków 2011. - M. Meller, Rola myślenia o historii w ruchu Solidarność w latach 1980–1981 [w:] Solidarność w ruchu, 1980–1981, red. M. Kula, Warszawa 2000. - I. Krzemiński, Polska i Solidarność – sens ludzkiego doświadczenia [w:] I. Krzemiński, Świat zakorzeniony, Warszawa 1988. - D. Ost, Solidarity and the Politics of Anti-Politics. Opposition and Reform in Poland Since 1968, Philadelphia 1990. - K. Brzechczyn, Korowska filozofia społecznego oporu [w:] Opozycja demokratyczna w PRL w latach 1976–1981, red. W. Polak, J. Kufel, P. Rychlewski, Gdańsk 2012. - A. Arato, From Neo-Marxism to Democratic Theory: Essays on the Critical Theory of Soviet-type Societies, Armonk, NY 1993. - W. Czabanowski, B. Skrzypulec, Postmodernistyczna Solidarność, „Pressje” 2010, nr 11. - P. Rojek, Solidarność: ruch republikański, katolicki czy postmodernistyczny? [w:] Polska Solidarności. Kontrowersje, oblicza, interpretacje, red. J. Kłoczowski, Kraków 2011. - C. Lorenz, „Ty masz swoją historię, ja swoją”. Kilka uwag o prawdzie i obiektywności w historii [w:] C. Lorenz, Przekraczanie granic. Eseje z filozofii historii i teorii historiografii, red. K. Brzechczyn, Poznań 2009. - L. Nowak, Postmodernizm: pewna próba wykładni metafizycznej i wyjaśnienia historycznego [w:] Wobec kryzysu kultury, red. L. Grudziński, Gdańsk 1993. - L. Nowak, Cena braku perspektywy [1981] [w:] L. Nowak, Polska droga od socjalizmu. Pisma polityczne 1980–1989, red. K. Brzechczyn, Poznań 2011. - T.G. Ash, Polska rewolucja. Solidarność 1980–1981, przeł. M. Dziewulska, M. Król, Warszawa [1983] 1990. - P. Rojek, Postmodernizm, katolicyzm, Solidarność, „Pressje” 2010, nr 21. - M. Osa, Creating Solidarity: The Religious Foundation of the Polish Social Movement, „East European Politics and Societies” 1997, nr 2. - Z. Stawrowski, Doświadczenie „Solidarności” jako wspólnoty etycznej [w:] Dziedzictwo „Solidarności” po dwudziestu latach, red. D. Gawin, Warszawa 2002. - K. Brzechczyn, Religijne wymiary solidarnościowej myśli społecznej w latach 1980–1981, „Przegląd Religioznawczy” 2011, nr 1 (239). - D. Karłowicz, „Solidarność” jako Kościół [w:] Lekcja Sierpnia. Dziedzictwo „Solidarności” po dwudziestu latach, Warszawa 2002, Wydawnictwo IFIS PAN - K. Małysa, Solidarność – ostatni wielki ruch mesjanistyczny [w:] Czas przełomu. Solidarność 1980–1981, red. W. Polak, P. Ruchlewski, V. Kmiecik, J. Kufel, Gdańsk 2010. - E. Ciżewska, Socjologia Solidarności jako filozofia publiczna [w:] Polska Solidarności. Kontrowersje, oblicza, interpretacje, red. Jan Kłoczowski, Kraków 2011. - S. Kowalski, Krytyka solidarnościowego rozumu. Studium z socjologii myślenia potocznego. Warszawa 1990. - J. Staniszkis, Samoograniczająca się rewolucja, Gdańsk [1983] 2010. - R. Laba, The Roots of Solidarity. A Political Sociology of Poland’s Working Class Democratization, Princeton 1991. - D. Della Porta, M. Diani, Ruchy społeczne. Wprowadzenie, Kraków 2009. - Teoretyczne problemy ruchów społecznych i politycznych, red. S. Wróbel, Toruń 2011. - Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych, red. K. Gorlach, P.H. Mooney, Warszawa 2008. - A. Touraine, J. Strzelecki, F. Dubet, M. Wieviorka, Solidarność. Analiza ruchu społecznego 1980–1981, Gdańsk [1982] 2010. - A. Mielczarek, Ruch „Solidarności” w świetle teorii ruchów społecznych [w:] Kultura Solidarności. Socjologiczno-antropologiczne analizy kulturowego dziedzictwa „Solidarności”, red. K. Ciechomska-Kulesza, R. Kossakowski, P. Łuczeczko, Pszczółki 2011. - M. Osa, Sieci opozycji w PRL [w:] Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społeczny Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych, red. K. Gorlach, P.H. Mooney, Warszawa 2008. - M. Osa, Stwarzanie Solidarności. Religijne podstawy ruchu społecznego, „Pressje” 2010, nr 21. - P. Rojek, Semiotyka Solidarności. Analiza dyskursów PZPR i NSZZ Solidarność w 1981 roku, Kraków 2009. - M. Kula, Narodowe i rewolucyjne, Warszawa 1991.