Znaczenia symboliczne oraz inne funkcje samochodu we współczesnej rodzinie

• Authors: Arcimowicz Krzysztof

Title variants

EN

Symbolic meanings and other functions of the car in the present day family

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

We współczesnych rodzinach auto pełni funkcje utylitarne – umożliwia dotarcie do pracy, odwiezienie dziecka do szkoły, wyjazd na wakacje et cetera. Jednakże samochód dawno przestał być postrzegany, jeśli kiedykolwiek jedynie tę funkcję mu przypisywano, jako przedmiot służący do sprawnego przemieszczania się z „punktu A” do „punktu B”. Samochód posiada wiele znaczeń symbolicznych – może być symbolem statusu ekonomicznego, symbolem władzy, odzwierciedleniem stylu życia i tak dalej. Celem niniejszego artykułu jest scharakteryzowanie znaczeń symbolicznych samochodu, zastosowań praktycznych, a także innych funkcji auta we współczesnej rodzinie. Rozważania teoretyczne prowadzone są głównie w odwołaniu do literatury z zakresu socjologii/antropologii przedmiotów, socjologii rodziny oraz antropologii codzienności. W artykule zaprezentowane zostały także wyniki analizy zawartości oraz analizy semiologicznej reklam SUV-ów zamieszczonych na oficjalnych stronach internetowych koncernów samochodowych w Polsce w 2014 roku.

EN

In present day families a car fulfills utilitarian functions: it enables them to get to work, to drive children to school, to go on holiday, etc. However, the car has long ceased to be perceived, if ever ascribed to this function, as an object serving an efficient moving from “point A to point B.” The car has several symbolic meanings: the car may be a symbol of the economic status, a symbol of power, a reflection of one’s lifestyle, and so on. The aim of this article is to characterize the symbolic meanings of the car, its practical applications, as well as other functions of the car in the present day family. My theoretical considerations are primarily conducted in reference to the literature on sociology/anthropology of objects, sociology of the family as well as cultural gender studies. The article also presents results of the analysis of the content as well as the semiological analysis of advertisements of SUVs placed in official webpages of motor car concerns in Poland in 2014.

Keywords

PL

samochód; rodzina; znaczenia symboliczne auta; funkcje utylitarne samochodu; reklama

EN

car; family; symbolic meanings of car; utilitarian functions of car; advertisement

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2019
• Issue: 3 (28)
• Pages: 111-128

Contributors

author

Arcimowicz Krzysztof

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Aldridge A., Konsumpcja, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2006.
• Arcimowicz K., Dyskursy o płci i rodzinie w polskich telesagach. Analiza seriali obyczajowych najpopularniejszych na początku XXI wieku, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2013.
• Barthes R., Mitologie, Wydawnictwo KR, Warszawa 2000.
• Baudrillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2006.
• Baudrillard J., Th e System of Objects, Verso, London – New York 1996.
• Bauman o popkulturze. Wypisy, koncepcja i wybór M. Halawa, P. Wróbel, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• Bourdieu P., Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006.
• Dant T., Kultura materialna w rzeczywistości społecznej. Wartości, działania, style życia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
• Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, J. Czapiński, T. Panek (red.), Vizja Press & IT, Warszawa 2015.
• Dorosiewicz T., Zielińska Z., Zieliński A., Wydatki na transport w dochodach indywidualnych ludności w latach 1990 – 1991, ITS, Warszawa 1992.
• Duch-Krzystoszek D., Kto rządzi w rodzinie. Socjologiczna analiza relacji w małżeństwie, Wydawnictwo Instytutu Filozofi i i Socjologii PAN, Warszawa 2007.
• Encyclopedia of Human Relationships, vol. 1, H. T. Reis i S. Sprecher (red.), Sage Publications [F. M. Deutsh, hasło „Egalitarian Relationship”, s. 482-483].
• Gartman D., Auto Opium. A Social History of Automobile Design, Routledge, London – New York 1994.
• Godzic W., Wszyscy w niej po uszy zanurzeni, „Kultura Popularna” 2004, nr 3, s. 5-6.
• Goryszewski Ł., Tuning wiejski jako narzędzie walki o pozycję w ramach systemu stratyfikacji społecznej, w: (red.) B. Łaciak, Mozaika obyczajowości codziennej. Studium socjologiczno-antropologiczne, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Warszawa 2011, s. 93-106.
• Horkheimer M., Adorno T., Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne,Wydawnictwo Instytutu Filozofi i i Socjologii PAN, Warszawa 1994.
• Karwacki A., „Underclass” na zakupach – czyli paradoksy konsumpcji ubogich Polaków, w: (red.) T. Szlendak, K. Pietrowski, Na pokaz. O konsumeryzmie w kapitalizmie bez kapitału, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2004, s. 47-66.
• Komisar L., Th e Image of Woman in Advertising, w: V. Gornick i B. K. Moran (red.), New American Library, New York, s. 304-328.
• Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1980, hasło: „Symbol”, s. 936.
• Krajewski M., Są w życiu rzeczy. Szkice z socjologii przedmiotów, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Kraków 2013.
• Laurier E. i in., Driving and „Passengering”: Notes on the Ordinary Organization of Car Travel, „Mobilities” 2008, vol. 3, nr 1, s. 1079-1100.
• Leach E., Kultura i komunikowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• Miller D., Material Culture and Mass Consumpsion, Blackwell, Oxford 1987.
• Olbrzymi wzrost popularności SUV-ów, „Motor” 2019, nr 4, s. 10-11.
• Ostrouch-Kamińska J., Rodzina partnerska jako relacja współzależnych podmiotów. Studium socjopedagogiczne narracji rodziców przeciążonych rolami, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011.
• Pacholski A., W Warszawie niemal trzykrotnie więcej aut na 1000 mieszkańców niż w Nowym Jorku. Auta pożerają polskie miasta, portal Oko.press, 22.09.2018, https://oko.press/w-zielonej-gorze-dwa-razy-wiecej-aut-na-1000-mieszkancow-niz-w-nowym-jorku-auta-pozeraja-polskie-miasta/ (z dn. 19.03.2019).
• Ritzer G., Makdonaldyzacja społeczeństwa. Wydanie na nowy wiek, przeł. Ludwik Stawowy, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, Warszawa 2003.
• Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2018, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2018.
• Rose G., Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• Streżyńska A., Odpowiedź na interpelację nr 12856w sprawie aktualnej liczby pojazdów samochodowych zarejestrowanych w Systemie Informatycznym Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (SI CEPiK), 23.06.2017, Interpelacja tabela 7.(1932808_1935755).pdf, http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=7E8E327B (z dn. 16.03. 2019).
• Strianti D., Wprowadzenie do kultury popularnej, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Warszawa 1998.
• Szczepaniak C., Menes E., Socjologiczne implikacje optymalizacji konstrukcyjnej samochodu osobowego, „Archiwum Motoryzacji” 1998, nr 3, s. 113-122.
• Szlendak T., Samochód, „Kultura Popularna” 2004, nr 3, 48-50.
• Szlendak T., Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• Urry J., Życie za kółkiem, w: P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska (red.), Socjologia codzienności, Wydawnictwo Znak 2008, s. 411-429.
• Waitt G., Harada T., Parenting, Care and the Family Car, „Social and Cultural Geography” 2016 vol. 17 nr 8, s. 1-23.
• Wojciechowicz K., Przyszłość w skrócie, „Auto Moto” 2014 nr 9, s. 4–10.
• Zimny R., Kreowanie obrazów świata w tekstach reklamowych, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2008.