Ryzyko równej wolności pozytywnej

• Authors: Stoiński Andrzej

Title variants

EN

The Risk of Equal Positive Liberty

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy wybranych zagadnień związanych z postulatami wyrównywania poziomu wolności pozytywnej. Klasycznie pojmowana indywidualna wolność, zwana negatywną, utożsamiana z brakiem zewnętrznego przymusu, może stać w opozycji do tak zwanej wolności pozytywnej. To ostatnie pojęcie definiowane jest na ogół poprzez możność, co przywodzi na myśl jego związek z pojęciem władzy. Postulat równości w „wolności do” bywa uzasadnieniem dla przeprowadzania społecznej redystrybucji dóbr. W tekście rozpatrywane są przypadki donacji dobrowolnej i przymusowej mające zobrazować konsekwencje wynikające z przymusowego poszerzania zakresu wolności pozytywnej. Ponadto została też przedstawiona próba porównania ważności obu rodzajów wolności ze szczególnym uwzględnieniem ich kontekstu moralnego.

EN

The article deals with selected problems related to the postulates of equalizing the level of positive liberty. The classic understanding of individual freedom as negative freedom, identified with the lack of compulsion, can be opposed to the so-called positive liberty. The latter notion is usually defined in terms of ability, which suggests that there is a relation between the concept of freedom and the concept of power. The postulate of equality with regard to the ‘freedom to’ would occasionally justify social redistribution of goods. The cases of voluntary and compulsory donation are considered in the text the aim of which is to picture the consequences resulting from the compulsory expansion of the scope of positive liberty. Moreover, an attempt to compare the significance of both types of liberty, with a special emphasis on the moral context, has also been made.

Keywords

PL

filozofia polityki etyka; wolność pozytywna; wolność negatywna równość redystrybucja; F. A. von Hayek; I. Berlin; G. C. MacCallum

EN

political philosophy ethics; liberty; freedom; equality redistribution; F. A. von Hayek; I. Berlin; G. C. MacCallum

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2016
• Issue: 49
• Pages: 121-138

Dates

published

2016-09

Contributors

author

Stoiński Andrzej

• Department of Philosophy University of Warmia and Mazury in Olsztyn

References

• Arystoteles, Polityka, tłum. L. Piotrowicz, Wrocław 2005.
• I. Berlin, Cztery eseje o wolności, tłum. D. Lachowska, Poznań 2000.
• H. Brighouse, Sprawiedliwość, tłum. S. Królak, Warszawa 2007.
• R.A. Dahl: The Concept of Power, Behavioral Science, (2/3) 1957, s. 201–215.
• F.A. von Hayek, Konstytucja wolności, tłum. J. Stawiński, Warszawa 2006.
• G.W.F. Hegel, Encyklopedia nauk filozoficznych, tłum. Ś.F. Nowicki, Warszawa 1990.
• Leksykon filozofii klasycznej, red. J. Herbut, Lublin 1997.
• R. Legutko, Traktat o wolności, Gdańsk 2007.
• J. Locke, Dwa traktaty o rządzie, tłum. Z. Rau, Warszawa 1992.
• I. Kant, Ugruntowanie metafizyki moralności, tłum. P. Zarychta, Kraków 2005.
• M.A. Krąpiec, Natura ludzkiej wolności, [w:] Wolność we współczesnej kulturze, „Człowiek w Kulturze” (9) 1997, s. 30.
• W. Kwaśnicki, Historia myśli liberalnej, Warszawa 2000. MacCallum [1967] – G.C. Jr. MacCallum, Negative and Positive Freedom, „Philosophical Review” (76) 1967, s. 312–334.
• M.N. Rothbard, Etyka wolności, tłum. J. Woziński, J.M. Fijor, Warszawa 2010.
• H.P. Young, Sprawiedliwy podział, tłum. J. Haman i M. Jasiński, Warszawa 2003.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.49.2016.924