Czas „czarnego słońca”

• Authors: Dariusz Pniewski

Title variants

EN

The time of the “black sun”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem tekstu jest charakterystyczne dla romantyków literackie przedstawienie doświadczenia czasu. O czasie jako problemie rozważanym przez XIX-wiecznych twórców napomyka kilkakrotnie w swojej najnowszej książce Piotr Śniedziewski. W artykule kwestię tę zaprezentowano, wykorzystując aktualną refleksję na temat doświadczenia („historical sublime experience” Franka Ankersmita) i ustalenia dotyczące wpływu gwałtowanie rozwijającej się po 1839 r. fotografii na sposób kształtowania literackiego świata przedstawionego, a także używania fotografii jak narzędzia analizy czasu („wizualnego modelu czasu”).

EN

The text concerns the literary presentation of experiencing time that was characteristic of Romantics. In his latest book, Piotr Śniedziewski mentions time as a problem considered by 19th-century artists several times. The article presents this issue using the current reflection on the experience (Frank Ankersmit’s “historical sublime experience”) and the findings concerning the impact of photography that has been developing rapidly since 1839, on the way the literary represented world is shaped, as well as the use of photography as a tool of analysing time (“the visual model of time”).

Keywords

PL

czas; przemijanie; doświadczenie; wzniosłość; melancholia; dagerotypia; historia fotografii; fotografia i poezja

EN

time; passing; experience; solemnity; melancholy; daguerreotype; history of photography; photography and poetry

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Norwidiana
• Year: 2019
• Volume: 37
• Pages: 263-273

Contributors

author

Dariusz Pniewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Ankersmit F., Narracja, reprezentacja, doświaczenie. Studia z teorii historiografii, red. i wstęp E. Domańska, Kraków: Universitas 2004.
• Ankersmit F., Sublime Historical Experience, Stanford: Stanford University Press 2005.
• Benjamin W., Charles Baudelaire, un poète lyrique à l’apogée du capitalisme, Paris: Éditions Payot 1982.
• Edwards P., Le soileil noir. Photographie et littérature des origines au surréalisme, Rennes: Presses Universitaires ed Rennes, 2008.
• Edwards P., Paul Valéry et Étienne-Jules Marey: de l’instantané à la durée. e-Bulletin des Amis de Marey et des Musées de Beaune – Villa Médicis, 2014 (brak stron), https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01504256 [dostęp: 28.12.2018].
• Jossua J.-P., Aimer Nerval, Paris: Les Éditions du Cerf 2014.
• Kimura M., Le mythe du savoir : naissance et évolution de la pensée scientifique chez Paul Valéry (1880 – 1920), Frankfurt am Main: Peter Lang 2008.
• Lausanne à travers les âges, M. van Muyden i in., Publié par la Municipalité de Lausanne, Librarie Rouge, Lausanne 1906, https://fr.wikisource.org/wiki/Lausanne_%C3%A0_travers_les_%C3 %A2ges/Texte_entier [dostęp: 02.01.2019].
• Sekula A., Społeczne użycia fotografii, red. K. Lewandowska, przeł. K. Pijarski, Warszawa: Zachęta. Narodowa Galeria Sztuki i Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2010.
• Śniedziewski P., Czarne słońca romantyków, Warszawa: Wyd. Sic! 2018.

Identifiers

DOI

10.18290/sn.2019.37-15