„Konsument jest wrogiem obywatela” – próba dyskusji z Baumanowską tezą

• Authors: Marciniak Mateusz

Title variants

EN

„The consumer is an enemy of the citizen” – discussion with Bauman’s thesis

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The purpose of the paper is to analyze the issue of the relations between being consumers and being citizens in the consumer society. Many researchers point to deepening crisis of mature democracy and a decrease in social and civil participation, which entails most developed and developing countries, including Poland. The phenomenon present in a context of consumer society and its culture are often indicated among causes of this state. Based on the analysis of social changes in modern world, Zygmunt Bauman arrives at a conclusion that as an individualized entity, the consumer is an enemy of the citizen. The citizen and the consumer have different interests, hierarchies of values and ways of perceiving the world. The Zygmunt Bauman’s thesis is being analyzed in the paper on the basic of author’s research results. In the first part of the study, the typical characteristics of “model” members of a consumer society in the liquid modernity era are discussed (with reference to Bauman’s and other authors’ views). The way a consumer society affects the mentality of its members (the consumers) and their relations with groups, or larger communities (especially civil participation) is addressed. The second part is devoted to the issue of relations between being consumers and being citizens and is based on the research results of author’s research results. The relationships between consumer orientations of AMU students and chosen elements of their civic and social participation are discussed. Finally, the study is concluded with an attempt at explaining the results of research with reference to Bauman’s concept.

Keywords

EN

Zygmunt Bauman; consumer culture; consumerist syndrome; civil participation; social participation

• Publisher: Komitet Nauk Pedagogicznych PAN
• Journal: Rocznik Pedagogiczny
• Year: 2014
• Volume: 37
• Pages: 175-190

Contributors

author

Marciniak Mateusz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Aldridge A., Konsumpcja, przeł. M. Żakowski, Sic!, Warszawa 2006.
• Bańka A., Wykluczenie konsumpcyjne –wymiar jednostkowy i społeczny – zarys problematyki, w: Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu . Psychologiczne ścieżki współzależności, red. A.M. Zawadzka, M. Górnik-Durose, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2010.
• Barber B., Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, przeł. H. Jankowska, Muza, Warszawa 2008.
• Baudrillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, przeł. S. Królak, Sic!, Warszawa 2006.
• Bauman Z., Burszta J., Kultura do spożycia na miejscu. Z Zygmuntem Baumanem rozmawia Wojciech J. Burszta, w: M. Halawa, P. Wróbel, Bauman o popkulturze. Wypisy, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008,.
• Bauman Z., Konsumenci w społeczeństwie konsumentów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2007.
• Bauman Z., Konsumowanie życia, przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
• Bauman Z., Moralność w niestabilnym świecie, Drukarnia i Księgarnia Świętego Wojciecha, Poznań 2006.
• Bauman Z., Płynne życie, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007.
• Bauman Z., Społeczeństwo w stanie oblężenia, przeł. J. Margański, Sic!, Warszawa 2007.
• Bauman Z., Szanse etyki w zglobalizowanym świecie, Znak, Kraków 2007.
• Bauman Z., Tożsamość: Rozmowy z Benedetto Vecchim, przeł. J. Łaszcz, GWP, Gdańsk 2005.
• Bauman Z., Wolność, przeł. J. Tokarska-Bakir, Znak, Kraków 1995.
• Bauman Z., Wspólnota. W poszukiwanie bezpieczeństwa w niepewnym świecie, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008.
• Bauman Z., Zindywidualizowane społeczeństwo, przeł. O Kubińska, W. Kubiński, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008.
• Bauman Z., Życie na przemiał, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004.
• Bylok F., Konsumpcja w Polsce i jej przemiany w okresie transformacji, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2005.
• Dudzikowa M., Erozja kapitału społecznego w szkole w kulturze nieufności, [w:] Wychowanie. Pojęcia – procesy – konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, red. M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, t. IV, GWP, Gdańsk 2008.
• Dudzikowa M., Jaskulska S., Wawrzyniak-Beszterda R., Bochno E., Bochno I., Knasiecka-Falbierska K., Marciniak M., Kapitał społeczny w szkołach różnego szczebla. Diagnoza i uwarunkowania, Impuls, Kraków 2011.
• Dudzikowa M., Jaskulska S., Wawrzyniak-Beszterda R., Bochno E., Bochno I., Knasiecka-Falbierska K., Marciniak M., Oblicza kapitału społecznego uniwersytetu. Diagnoza – interpretacje- konteksty, Impuls, Kraków 2013.
• Jaskulska S., Zaangażowanie społeczno-obywatelskie, [w:] M. Dudzikowa i inni, Oblicza kapitału społecznego w uniwersytecie. Diagnoza. Interpretacje. Konteksty, Impuls, Kraków 2013.
• Kowalik T., Kapitalizm niejedno ma imię, [w:] Zrozumieć nowoczesność. Księga Jubileuszowa Zygmunta Baumana, Wydawnictwo Officyna, Łódź 2010.
• Macnaghten P., J. Urry, Alternatywne przyrody. Nowe myślenie o przyrodzie i społeczeństwie, przeł. B. Baran, Scholar, Warszawa 2005.
• Marciniak M., Orientacje konsumpcyjne młodzieży akademickiej. Perspektywa Baumanowska, Impuls, Kraków 2011.
• Mariański J., Religia w społeczeństwie ponowoczesnym, Oficyna Naukowa, Warszawa 2010.
• Mariański J., Religia w społeczeństwie ponowoczesnym, Oficyna Naukowa, Warszawa 2010.
• Offer A., The Challenge of Affluence. Self-Control and Well-Being in United States and Britain since 1950, Oxford University Press, New York 2006.
• Offer A., The Challenge of Affluence. Self-Control and Well-Being in United States and Britain since 1950, Oxford University Press, New York 2006.
• Rogaczewska M., O kulturze nieufności i polityce zaufania, [w:] Kapitał społeczny w małych miastach, C. Trutkowski, S. Mandes, Scholar, Warszawa 2005.
• Sassatelli R., Consumer culture. History, theory and politics, SAGE Publications, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore 2007.
• Terada Y., Rozwój społeczeństwa konsumpcyjnego i różne koncepcje wolności, [w:] W cywilizacji konsumpcyjnej, red. M. Golka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004.
• Whybrow P.C., American mania. Ciągle więcej ale nigdy dość, przeł. F. Rybakowski, Termedia, Poznań 2006.
• Zahorska M., Papiór E., Roszkowska M., Obywatele czy poddani? Młodzież szkolna a demokracja, Żak, Warszawa 2009.

Identifiers

ISSN

0137-9585