Oddziaływanie doktryny marginesu uznania na rozstrzyganie konfliktu pomiędzy wolnością wypowiedzi a wolnością sumienia i wyznania w praktyce orzeczniczej Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

• Authors: Wiczanowska Hanna

Title variants

EN

The influence of the margin of appreciation doctrine on the resolution of the conflict between the freedom of expression and the freedom of religion within the judicial practice of the European Court of Human Rights

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie analizy dotyczącej wpływu doktryny marginesu uznania na rozwiązywanie kolizji dwóch fundamentalnych praw i wolności jednostki, tj. wolności wypowiedzi oraz wolności sumienia i wyznania na gruncie systemu strasburskiego. Podstawowym pytaniem badawczym jest zatem kwestia, czy doktryna marginesu swobodnej oceny w taki sam sposób oddziałuje na obie powyższe wolności. Niniejszy artykuł został przygotowany w oparciu o dogmatyczno-prawną analizę wybranych rozstrzygnięć Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC). Pomocniczo została także wykorzystana metoda historyczna. Główną tezą wspomnianej analizy jest przyznanie prymatu wolności sumienia i wyznania, co prowadzi do nieusprawiedliwionego ograniczania wolności wypowiedzi ze względu na brak jednolitego konsensusu dotyczącego kwalifikacji prawnej wypowiedzi bluźnierczych, co stwarza zagrożenie dla pewności prawa.

EN

The aim of the paper hereto is to conduct analysis regarding the influence of the margin of appreciation doctrine on the solution of the collision between the freedom of expression and the freedom of religion within the Strasbourg system of human rights protection. The main research question focuses on the issue whether the margin of discretion equally affects both considered freedoms and how it impacts their conflict. The paper will rely on dogmatic analysis of the provisions of the European Convention on Human Rights and selected judgments of the European Court of Human Rights in relation to the collision of the aforesaid freedoms. In this article, the author will also implement the historic method. The main thesis of the article is the primacy of the freedom of religion which causes illegitimate limitation of the freedom of expression due to lack of uniform European consensus regarding the qualification of the blasphemous speeches which constitutes a threat for legal certainty.

Keywords

PL

margines uznania; wolność wypowiedzi; wolność religijna; ETPC

EN

margin of appreciation; freedom of expression; freedom of religion; ECtHR

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2020
• Issue: 2(56)
• Pages: 83-98

Dates

published

2020

Contributors

author

Wiczanowska Hanna

• Adam Mickiewicz University of Poznań

References

• ANTHONY Gordon (2002), UK Public Law and European Law, Oxford and Portland.
• BANAŚ Hanna (2015), Między sacrum a profanum: relacje wolności religijnej i wolności sztuki w orzecznictwie ETPCz, "Adam Mickiewicz University Law Review", nr 5. https://doi.org/10.14746/ppuam.2015.5.05
• DECYZJA Komisji Praw Człowieka (1997), z dn. 18.04.1997 r., Dubowska i Skup przeciwko Polsce; nr spraw 33490/96 i 34055/96
• EKPC, Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Dz.U. 1993, nr 61, poz. 284.
• EVANS Carolyn (2003), Freedom of religion under European Convention on Human Rights, Oxford
• GARLICKI Leszek (2008), Wartości lokalne a orzecznictwo ponadnarodowe - "kulturowy margines oceny" w orzecznictwie strasburskim?, "Europejski Przegląd Sądowy", nr 4.
• HARRIS David, O'BOYLE Michael, BATES Ed, BUCKLEY Carla (2014), Law of the European Convention on Human Rights, Oxford. https://doi.org/10.1093/he/9780199606399.003.0001
• HOWARD Erika (2017), Freedom of Expression and Religious Hate Speech in Europe, Abington. https://doi.org/10.4324/9781315277257
• HUCAŁ Michał (2012), Wolność sumienia i wyznania w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Warszawa
• HUTCHINSON Michael r. (1999), The margin of appreciation doctrine in the european court of human rights, "International and Comparative Law Quarterly", Volume 48, Issue 3. https://doi.org/10.1017/S0020589300063478
• KAMIŃSKI Ireneusz (2008), Swoboda autora wypowiedzi będącej satyrą lub karykaturą. Glosa do wyroku ETPC z dnia 25 stycznia 2007 r., 68354/01, „Europejski Przegląd Sądowy”, nr 2.
• KAMIŃSKI Ireneusz (2010), Ograniczenia swobody wypowiedzi dopuszczalne w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Analiza krytyczna, Warszawa
• KAPELAŃSKA-PRĘGOWSKA Julia (2007), Koncepcja tzw. marginesu oceny w orzecznictwie ETPC, „Państwo i Prawo”, nr 12.
• KNIGHTS Samantha (2007), Freedom of religion. Minorities and the law, Oxford
• LARRALDE Jean-Manuel (1997), La liberté d’expression et le blasphème, „Reuve trimestrielle des droits de l’homme”.
• LESTER Anthony (2014), Sztuka dla sztuki – komentarz do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach z zakresu wolności wypowiedzi artystycznej, w: D. Bychawska-Siniarska, D. Głowacka (red.), Swoboda wypowiedzi w działalności artystycznej, Warszawa
• MAHONEY Paul (1998), Marvellous Richness of Diversity or Invidious Cultural Relativism, “Human Rights Law Journal”, vol. 19, no. 1.
• SKRZYDŁO Jacek (2013), Wolność słowa w orzecznictwie Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Analiza porównawcza, Toruń
• WACHSMANN Patrick (1994), La religion contre la liberté d’expression: sur un arrêt regrettable de la Cour européenne des droits de l’homme, „Revue universelle des droits de l’homme”, nr 12.
• WIERUSZEWSKI Roman, WYRZYKOWSKI Mirosław, KODRATIEWA-BRYZIK Lena (red.) (2012), Prawne granice wolności sumienia i wyznania, Warszawa
• WIŚNIEWSKI Adam (2008), Koncepcja marginesu oceny w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Gdańsk
• WIŚNIEWSKI Adam (2008), W sprawie koncepcji marginesu oceny w orzecznictwie strasburskim, „Państwo i Prawo”, nr 12.
• YOUROW Howard (1996), The Margin of Appreciation Doctrine in the Dynamics of European Human Rights Jurisprudence, the Hague, Boston, London