Teoretyczne uzasadnienie metodologii badań porównawczych w kontekście współczesnej legitymizacji poglądów znanych komparatystów

• Authors: Aneta Kamińska , Irena Pulak

Title variants

EN

The Theoretical Basis for the Methodology of Comparative Research, Considered in the Light of the Contemporary Relevance of the Views of Prominent Comparative Educational Theori

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W obecnej dobie w sferze politycznej, ekonomicznej i społecznej działają takie procesy jak z jednej strony globalizacja i internalizacja, a z drugiej próby zachowania tożsamości narodowej, własnej autonomii i niezależności. Na znaczeniu zyskują te nauki, za pomocą których człowiek jest w stanie wyjaśnić sobie swoje miejsce w skomplikowanym świecie przeciwieństw i łatwiej się w nim odnaleźć. Niektóre z nich to socjologia, politologia i pedagogika porównawcza. Niejednokrotnie jednostki, grupy etniczne i społeczeństwa starają się określić swój wyjątkowy charakter poprzez porównanie z innymi. Podobnie sprawa wygląda z systemami edukacyjnymi. Pedagodzy porównawczy, nauczyciele, politycy edukacyjni zestawiają ze sobą dane ilościowe i jakościowe dotyczące wielu aspektów związanych ze szkolnictwem, takich jak ilość placówek edukacyjnych, wielkości sukcesów szkolnych młodzieży czy stopień wypalenia zawodowego nauczycieli. Ta konfrontacja jest czyniona również po to, aby wyłonić determinanty efektywności danych rozwiązań lub jej braku, aby można było je powielić. Uzmysławiając sobie powyższe fakty, wyłania się konkluzja, że metodologia pedagogiki porównawczej jako kompleksowe zestawienie wytycznych jak należy porównywać, w jakim celu i czego unikać, jest niezbędna do tego typu działań. Metodologia badań pedagogicznych, w tym badań porównawczych, przechodzi obecnie pewne istotne zmiany, których zakres i znaczenie może stanowić przedmiot zainteresowań pedagogów i badaczy z innych dziedzin. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie specyfiki metodologii pedagogiki porównawczej ze szczególnym uwzględnieniem teoretyczno- -metodologicznych poglądów znanych komparatystów. Autorki nakreśliły wykorzystanie klasycznych podejść metodologicznych we współczesnej nauce porównawczej, w tym na pewnych przykładach z edukacyjnych rozwiązań systemowych.

EN

Today’s political, economic, and social spheres are all subject to a range of contrasting processes, such as globalization and internalization on the one hand, and attempts to preserve national identity, autonomy, and independence, on the other. This is why the disciplines relating to these areas – through which man aims to cast light on his place in the complex world of these opposing tendencies – have assumed an increased importance. Amongst these are sociology, political science and comparative pedagogy. Individuals, ethnic groups and societies often try to establish their unique character by comparing themselves with others. The same goes for educational systems. Comparative educators, teachers, politicians and others compile quantitative data and qualitative information on many aspects of education, such as the number of educational institutions, the levels of successful achievement amongst young people, and the level of burnout amongst teachers. This is also pursued in order to establish the determinants of effectiveness or the need for certain adjustments, so that these can be properly identified and, if necessary, replicated. As such facts come to light, it becomes clear that such activities also require a proper methodology of comparative education to be in place, involving a comprehensive list of guidelines with respect to how one may go about making such comparisons, for what purposes, and what the pitfalls here might be. The methodology of pedagogical research, including comparative research of this kind, is currently undergoing some major changes, making the scope and significance of the discipline into something of interest not only to pedagogues, but also to researchers in other disciplines. The purpose of this article is to show the main features of the methodology of comparative educational studies, with particular emphasis on the theoretical and methodological views held by prominent comparative educational theorists. The authors seek to outline how classical methodological approaches are used in contemporary comparative research.

Keywords

PL

pedagogika porównawcza; metodologia badań porównawczych; nauki humanistyczne; nauki społeczne; perspektywa historyczna; badania komparatywne; hermeneutyka

EN

comparative educational studies; methodology of comparative studies; humanities; social sciences; historical perspective; comparative research; hermeneutics

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2014
• Issue: 3(33)
• Pages: 11-24

Contributors

author

Aneta Kamińska

author

Irena Pulak

References

• Ablewicz B., Hermeneutyczno-fenomenologiczne perspektywy badań w pedagogice, „Impuls”, Kraków 1998.
• Bereday G.Z.F., Comparative Methods in Education, Rinehart and Winston, New York 1964.
• Frątczak J., Pedagogika porównawcza, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994.
• Gruber H., Comparative Comments on Educational Research and Development in Austria, Germany and Switzerland, [w:] Educational Research and Development, OECD, Paris 1995.
• Holmes B., Problems in Education: A Comparative Approach, Routledge and Kegan Paul, London 1965.
• Kandel J.L., The New Era in Education: Comparative Study, Houghton Mifflin, London 1957.
• King E., Comparative Studies and Educational Decision, Methuen, London 1968.
• Malewski M., Metody ilościowe i jakościowe w badaniach nad edukacją. Spór o metodologiczną komplementarność, „Kultura i Edukacja” (1997) 1–2.
• Nawroczyński B., Pedagogika porównawcza, [w:] Edukacja w świecie współczesnym, red. R. Leppert, „Impuls”, Kraków 2000.
• Neuman W.L., Social Research Methods. Qualitative and Quantitative Approaches, Allyn and Bacon, Boston 2000.
• Noah H.J., Defining Comparative Education. Conceptions, [w:] Relevant Methods in Comparative Education, red. E. Reginald, UNESCO Institute for Education, Hamburg 1973.
• Nowakowska-Siuta R., Pedagogika porównawcza. Problemy, stan badań i perspektywy rozwoju, „Impuls”, Kraków 2014.
• Olszewska-Dyoniziak B., Zarys antropologii kultury, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1996.
• Pachociński R., Problemy epistomologiczne badań pedagogicznych, „Edukacja” (1989) 3.
• Pachociński R., Zarys pedagogiki porównawczej, IBE, Warszawa 1998.
• Palka S., Metodologia, Badania, Praktyka edukacyjna, GWP, Gdańsk 2006.
• Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, „Żak”, Warszawa 2001.
• Silverman D., Prowadzenie badań jakościowych, PWN, Warszawa 2008.