O ochronie przed maltretowaniem na podstawie VIII Poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych w odniesieniu do art. 3 Europejskiej konwencji praw człowieka

• Authors: Śliwiński Emil

Title variants

EN

On the protection against ill-treatment under the Amendment VIII to the United States Constitution in relation to Article 3 of the European Convention on Human Rights

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The article focuses on the protection against ill-treatment, as stipulated in the Amendment VIII to the United States Constitution in relation to the similar guarantee provided by Article 3 of the European Convention on Human Rights. Using the case-law of the U.S. courts, the author analyses the meaning of words used in the Amendment VIII („cruel and unusual punishment”) in relation to their counterpart in the Convention („torture” and „inhuman or degrading treatment or punishment”). The use of particular words in the Amendment VIII causes a limitation of the protection against ill-treatment in the U.S. to criminal proceedings. In the subsequent part the author discusses two typical instances of use of the Amendment VIII: disproportional punishment and overstepping limits of criminalisation. The problem of compensation for ill-treatment is also described. The analysis of the aforementioned issues leads to the conclusion that the U.S. legal system offers a lower standard of protection against ill-treatment than its European counterpart.

Keywords

EN

Amendment VIII; Constitution of the United States; Supreme Court of the United States; European Convention on Human Rights; ill-treatment; torture

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2022
• Issue: 2(169)
• Pages: 151–180

Contributors

author

Śliwiński Emil

• Emil Śliwiński Uniwersytet Warszawski, Szkoła Doktorska Nauk Społecznych, Polska University of Warsaw, Doctoral School of Social Sciences, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-5910-9030

References

• The Federal Tort Claims Act, 02.08.1946, 60 Stat. 812.
• Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 83/2010.
• Kodeks Stanów Zjednoczonych, U.S. Government Publishing Code.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., Dz.U. z 1993 r. nr 61, poz. 284.
• Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r., Dz.U. z 1989 r. nr 63, poz. 378.
• Konwencja wiedeńska o prawie traktatów, sporządzona w Wiedniu dnia 23 maja 1969 r., Dz.U. z 1990 r. nr 74, poz. 439.
• Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 16 grudnia 1966 r., Dz.U. z 1977 r. nr 38, poz. 167.
• Military Commissions Act of 2006, Pub.L. 109–366, 120 Stat. 2600.
• Postanowienie ETPC z dnia 11 października 2005 r. w sprawie Shykyta vs. Ukraina, skarga nr 67092/01.
• Postanowienie ETPC z dnia 16 maja 2017 r. w sprawie Koky vs. Słowacja, skarga nr 27683/13.
• Protokół nr 4 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzony w Strasburgu dnia 16 września 1963 r., Dz.U. z 1995 r. nr 36, poz. 175.
• Protokół nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzony dnia 22 listopada 1984 r. w Strasburgu, Dz.U. z 2003 r. nr 42, poz. 364.
• Torture Victim Protection Act of 1991, Pub.L. 102–256, H.R. 2092, 106 Stat. 73.
• Wyrok ETPC z dnia 21 lutego 1975 r. w sprawie Golder vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 4451/70.
• Wyrok ETPC z dnia 8 czerwca 1976 r. w sprawie Engel i inni vs. Holandia, skarga nr 5100/71 i in.
• Wyrok ETPC z dnia 25 kwietnia 1978 r. w sprawie Tyrer vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 5856/72.
• Wyrok ETPC z dnia 22 października 1981 r. w sprawie Dudgeon vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 7525/76.
• Wyrok ETPC z dnia 7 lipca 1989 r. w sprawie Soering vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 14038/88.
• Wyrok ETPC z dnia 25 marca 1993 r. w sprawie Costello-Roberts vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 13134/87.
• Wyrok ETPC z dnia 28 lipca 1999 r. w sprawie Selmouni vs. Francja, skarga nr 25830/94.
• Wyrok ETPC z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie T. vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 24724/99.
• Wyrok ETPC z dnia 10 października 2000 r. w sprawie Akkoç vs. Turcja, skarga nr 22947/93 i in.
• Wyrok ETPC z dnia 29 kwietnia 2002 r. sprawie Pretty vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 2346/02.
• Wyrok ETPC z dnia 2 lipca 2002 r. w sprawie Göktan vs. Francja, skarga nr 33402/96.
• Wyrok ETPC z dnia 25 stycznia 2005 r. w sprawie Enhorn vs. Szwecja, skarga nr 56529/00.
• Wyrok ETPC z dnia 29 marca 2006 r. w sprawie Achour vs. Francja, skarga nr 67335/01.
• Wyrok ETPC z dnia 11 kwietnia 2006 r. w sprawie Léger vs. Francja, skarga nr 19324/02.
• Wyrok ETPC z dnia 3 lipca 2008 r. w sprawie Chember vs. Rosja, skarga nr 7188/03.
• Wyrok ETPC z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie Al-Saadoon and Mufdhi vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 61498/08.
• Wyrok ETPC z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie Gäfgen vs. Niemcy, skarga nr 22978/05.
• Wyrok ETPC z dnia 19 lipca 2011 r. w sprawie Ðorđević vs. Chorwacja, skarga nr 52442/09.
• Wyrok ETPC z dnia 11 października 2011 r. w sprawie Hristovi vs. Bułgaria, skarga nr 42697/05.
• Wyrok ETPC z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie Vinter i inni vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 66069/09 i in.
• Wyrok ETPC z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie Barbar Ahmad i inni vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 24027/07.
• Wyrok ETPC z dnia 18 września 2012 r. w sprawie James, Wells i Lee vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 25119/09 i in.
• Wyrok ETPC z dnia 9 lipca 2013 r. w sprawie Vinter i inni vs. Zjednoczone Królestwo, skarga nr 66069/09 i in.
• Wyrok ETPC z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie O’Keeffe vs. Irlandia, skarga nr 35810/09.
• Wyrok ETPC z dnia 4 września 2014 r. w sprawie Trabelsi vs. Belgia, skarga nr 140/10.
• Wyrok ETPC z dnia 21 października 2014 r. w sprawie Murat Vural vs. Turcja, skarga nr 9540/07.
• Wyrok ETPC z dnia 4 października 2016 r. w sprawie Yaroslav Belousov vs. Rosja, skarga nr 2653/13.
• Wyrok ETPC z dnia 4 października 2016 r. w sprawie Žaja vs. Chorwacja, skarga nr 37642/09.
• Wyrok ETPC z dnia 8 listopada 2016 r. w sprawie Magyar Helsinki Bizottság vs. Węgry, skarga nr 18030/11.
• Wyrok ETPC z dnia 15 listopada 2016 r. w sprawie A i B vs. Norwegia, skarga nr 24130/11 i in.
• Wyrok ETPC z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie Khlaifa i inni vs. Włochy, skarga nr 16483/12.
• Wyrok ETPC z dnia 23 lutego 2017 r. w sprawie De Tommaso vs. Włochy, skarga nr 43395/09.
• Wyrok ETPC z dnia 1 marca 2018 r. w sprawie Selami i inni vs. Była Jugosławiańska Republika Macedonii, skarga nr 78421/13.
• Wyrok ETPC z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie Naït-Liman vs. Szwajcaria, skarga nr 51357/07.
• Wyrok ETPC z dnia 31 stycznia 2019 r. w sprawie Rooman vs. Belgia, skarga nr 18052/11.
• Wyrok ETPC z dnia 25 czerwca 2019 r. w sprawie Nicolae Virgiliu Tănase vs. Rumunia, skarga nr 41720/13.
• Wyrok ETPC z dnia 11 lipca 2019 r. w sprawie Sadocha vs. Ukraina, skarga nr 77508/11.
• Wyrok ETPC z dnia 25 czerwca 2020 r. w sprawie Ghoumid i inni vs. Francja, skarga nr 52273/16 i in.
• Wyrok ETPC z dnia 30 czerwca 2020 r. w sprawie Saquetti Iglesias vs. Hiszpania, skarga nr 50514/13.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla 8. Okręgu z dnia 9 grudnia 1968 r. w sprawie Jackson vs. Bishop, 404 F.2d 571 (8th Cir. 1968).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla 5. Okręgu z dnia 20 września 1974 r. w sprawie Gates vs. Collier, 501 F.2d 1291 (5th Cir. 1974).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla 4. Okręgu z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie Conner vs. Donnely, 42 F.3d 220 (1994).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla 9. Okręgu z dnia 22 maja 2002 r. w sprawie Gibson vs. County of Washoe, 290 F.3d 1187 (9th Cir. 2002).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla 11. Okręgu z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie Richardson vs. Johnson, 598 F.3d 734 (11th Cir. 2010).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla 11. Okręgu z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie Mines vs. Barber, 610 F. App’x 838 (11th Cir. 2015).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla Okręgu Dystryktu Kolumbii z dnia 12 sierpnia 2016 r. w sprawie Jawad vs. Gates, nr 15–5250 (D.C. Cir. 2016).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla 9. Okręgu z dnia 4 września 2018 r. w sprawie Martin vs. City of Boise, 902 F. 3d 1031 (2018).
• Wyrok Sądu Apelacyjnego USA dla Okręgu Dystryktu Kolumbii z dnia 30 listopada 2018 r. w sprawie Kaspersky Lab., Inc. vs. U.S. Department of Homeland Security, 311 F. Supp. 3d 206 (D.D.C. 2018).
• Wyrok Sądu Dystryktowego USA dla Południowego Dystryktu Florydy z dnia 16 listopada 1992 r. w sprawie Pottinger vs. City of Miami, 810 F. Supp. 1551 (1992).
• Wyrok Sądu Dystryktowego USA dla Północnego Dystryktu Kalifornii z dnia 15 marca 1994 r. w sprawie Joyce vs. City and County of San Francisco, 846 F. Supp. 843 (N.D. Cal. 1994).
• Wyrok Sądu Dystryktowego USA dla Wschodniego Dystryktu Missouri z dnia 9 lutego 2018 r. w sprawie Hicklin vs. Precynthe, nr 4:16-cv-01357-NCC.
• Wyrok SN Kalifornii z dnia 18 lutego 1972 r. w sprawie People vs. Anderson, 6 Cal. 3d 628 (Cal. 1972).
• Wyrok SN Kalifornii z dnia 24 grudnia 1990 r. w sprawie Raven vs. Deukmejian, 52 Cal. 3d 336 (Cal. 1990).
• Wyrok SN USA z dnia 29 kwietnia 1867 r. w sprawie Pervear vs. Massachusetts, 72 U.S. (5 Wall.) 475 (1866).
• Wyrok SN USA z dnia 17 marca 1879 r. w sprawie Wilkerson vs. Utah, 99 U.S. 130 (1878).
• Wyrok SN USA z dnia 23 maja 1890 r. w sprawie In re Kemmler, 136 U.S. 436 (1890).
• Wyrok SN USA z dnia 2 maja 1910 r. w sprawie Weems vs. United States, 217 U.S. 349 (1910).
• Wyrok SN USA z dnia 31 marca 1958 r. w sprawie Trop vs. Dulles, 356 U.S. 96 (1958).
• Wyrok SN USA z dnia 25 czerwca 1962 r. w sprawie Robinson vs. California, 370 U.S. 660 (1962).
• Wyrok SN USA z dnia 17 czerwca 1968 r. w sprawie Powell vs. Texas, 392 U.S. 514 (1968).
• Wyrok SN USA z dnia 21 czerwca 1971 r. w sprawie Bivens vs. Six Unknown Named Agents of Federal Bureau of Narcotics, 403 U.S. 388 (1971).
• Wyrok SN USA z dnia 23 lutego 1976 r. w sprawie Estelle vs. Gamble, 429 U.S. 97 (1976).
• Wyrok SN USA z dnia 2 lipca 1976 r. w sprawie Gregg vs. Georgia, 428 U.S. 153 (1976).
• Wyrok SN USA z dnia 19 kwietnia 1977 r. w sprawie Ingraham vs. Wright, 430 U.S. 651 (1977).
• Wyrok SN USA z dnia 29 czerwca 1977 r. w sprawie Coker vs. Georgia, 433 U.S. 584 (1977).
• Wyrok SN USA z dnia 14 maja 1979 r. w sprawie Bell vs. Wolfish, 441 U.S. 520 (1979).
• Wyrok SN USA z dnia 18 marca 1980 r. w sprawie Rummel vs. Estelle, 445 U.S. 263 (1980).
• Wyrok SN USA z dnia 22 kwietnia 1980 r. w sprawie Carlson vs. Green, 446 U.S. 14 (1980).
• Wyrok SN USA z dnia 28 czerwca 1983 r. w sprawie Solem vs. Helm, 463 U.S. 277 (1983).
• Wyrok SN USA z dnia 26 czerwca 1986 r. w sprawie Ford vs. Wainwright, 477 U.S. 399 (1986).
• Wyrok SN USA z dnia 26 czerwca 1989 r. w sprawie Stanford vs. Kentucky, 492 U.S. 361 (1989).
• Wyrok SN USA z dnia 17 czerwca 1991 r. w sprawie Wilson vs. Seiter, 501 U.S. 294 (1991).
• Wyrok SN USA z dnia 27 czerwca 1991 r. w sprawie Harmelin vs. Michigan, 501 U.S. 957 (1991).
• Wyrok SN USA z dnia 6 czerwca 1994 r. w sprawie Farmer vs. Brennan, 511 U.S. 825 (1994).
• Wyrok SN USA z dnia 27 czerwca 2002 r. w sprawie Hope vs. Pelzer, 536 U.S. 730 (2002).
• Wyrok SN USA z dnia 5 marca 2003 r. w sprawie Ewing vs. California, 538 U.S. 11 (2003).
• Wyrok SN USA z dnia 5 marca 2003 r. w sprawie Lockyer vs. Andrade, 538 U.S. 63 (2003).
• Wyrok SN USA z dnia 1 marca 2005 r. w sprawie Roper vs. Simmons, 543 U.S. 551 (2005).
• Wyrok SN USA z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie Baze vs. Rees, 553 U.S. 35 (2008).
• Wyrok SN USA z dnia 12 czerwca 2008 r. w sprawie Boumediene vs. Bush, 553 U.S. 723 (2008).
• Wyrok SN USA z dnia 25 czerwca 2008 r. w sprawie Kennedy vs. Louisiana, 554 U.S. 407 (2008).
• Wyrok SN USA z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie Miller vs. Alabama, 567 U.S. 460 (2012).
• Wyrok SN USA z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie Hall vs. Florida, 572 U.S. 701 (2014).
• Wyrok SN USA z dnia 19 czerwca 2017 r. w sprawie Ziglar vs. Abbasi, nr 15–1358 i in., 582 U.S. (2017).
• Wyrok SN USA z dnia 1 kwietnia 2019 r. w sprawie Bucklew vs. Precythe, nr 17–8151, 587 U.S. (2019).
• Wyrok SN USA z dnia 25 lutego 2020 r. w sprawie Hernandez i inni. vs. Mesa, nr 17–1678, 589 U.S. (2020).
• Addo M.K., Grief N., Does Article 3 of the European Convention on Human Rights Enshrine Absolute Rights?, “European Journal of International Law” 1998, t. 9, nr 1.
• Arai-Yokoi Y., Grading Scale of Degradation: Identifying the Threshold of Degrading Treatment or Punishment under Article 3 ECHR, “Netherlands Quarterly of Human Rights” 2003, t. 21, nr 3.
• Caspar S.M., Joukov A.M., Worse than Punishment: How the Involuntary Commitment of Persons with Mental Illness Violates the United States Constitution, “Hastings Constitutional Law Quarterly” 2020, t. 47, nr 4.
• Donelson R., Cruel and Unusual What? Toward a Unified Definition of Punishment, “Washington University Jurisprudence Review” 2016, t. 9, nr 1.
• Florczak-Wątor M., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2014.
• Garlicki L., Zakaz maltretowania w orzecznictwie ETPCz. (Czy w konwencji pojawił się art. 3 bis?), [w:] Prawa człowieka – społeczeństwo obywatelskie – państwo demokratyczne. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Pawłowi Sarneckiemu, red. P. Tuleja, M. Florczak-Wątor, S. Kubas, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2010.
• Green C.R., Originalism and the Sense-Reference Distinction, “Saint Louis University Law Journal” 2006, t. 50, nr 2.
• Jackson V.C., Holistic Interpretation, Comparative Constitutionalism and Fiss-ian Freedoms, “University of Miami Law Review” 2003, t. 10, nr 1.
• Jackson V.C., Suing the Federal Government: Sovereignty, Immunity, and Judicial Independence, “The George Washington International Law Review” 2003, t. 35, nr 1–2.
• Jastrzębski M., Wolność od tortur, nieludzkiego albo poniżającego traktowania i karania w Polsce w świetle orzecznictwa strasburskiego, [w:] Zbrodnia i kara. Ludobójstwo, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości, red. W. Wacławczyk, K. Żarna, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011.
• Kaiser D.A., Carrillo D.A., California Constitutional Law: Reanimating Criminal Procedural Rights after the „Other” Proposition 8, “Santa Clara Law Review” 2016, t. 56, nr 1.
• Kamiński I., Prawo do życia i zakaz tortur oraz poniżającego i nieludzkiego traktowania w orzecznictwie ETPCz w 2009 r., „Europejski Przegląd Sądowy” 2010, nr 10.
• Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, tłum. A. Pułło, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2002.
• Lakoff G., Kobiety, ogień i rzeczy niebezpieczne, Universitas, Kraków 2011.
• Landry T.K., „Punishment” and the Eighth Amendment, “Ohio State Law Journal” 1996, t. 57, nr 5.
• Lutz S.B., The Eighth Amendment Reconsidered: A Framework for Analyzing the Excessive Prohibition, “New York University Law Review” 2005, t. 80, nr 6.
• Matczak M., Imperium tekstu, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2019.
• Matczak M., Koncepcja wielokrotnych ugruntowań (multiple groundings) i warunki jej zastosowania do języka prawnego, [w:] Prawo, język, logika. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Malinowskiego, red. S. Lewandowski, H. Machińska, J. Petzel, LexisNexis, Warszawa 2013.
• Mavronicola N., Crime, Punishment and Article 3 ECHR: Puzzles and Prospects of Applying an Absolute Right in a Penal Context, “Human Rights Law Review” 2015, t. 15, nr 4, https://doi.org/10.1093/hrlr/ngv024.
• Murphy D.T., The American Doctrine of Sovereign Immunity: An Historical Analysis, “Villanova Law Review” 1968, t. 13, nr 3.
• Nikolic I., The Viability of Guantanamo Bay Detainees’ Alien Tort Statute Claims Seeking Damages for Violations of the International Law Against Arbitrary Detention, “Seton Hall Law Review” 2007, t. 37, nr 3.
• Nowy słownik języka polskiego PWN, red. E. Soból, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Ovey C., White R.C.A., Jacobs & White: the European Convention on Human Rights, Oxford University Press, Oxford 2010.
• Palmer S., A Wrong Turning: Article 3 ECHR and Proportionality, “Cambridge Law Journal” 2006, t. 65, nr 2.
• Penelle L.N., The Guantanamo Gap: Can Foreign Nationals Obtain Redress for Prolonged Arbitrary Detention and Torture Suffered Outside the United States?, “California Western International Law Journal” 2006, t. 36, nr 1.
• Philipse H., Antonin Scalia’s Textualism in Philosophy, Theology and Judicial Interpretation of the Constitution, “Utrecht Law Review” 2007, t. 3, nr 2.
• Roberts T.D., Right to Treatment for the Civilly Committed: A New Eight Amendment Basis, “The University of Chicago Law Review” 1978, t. 45, nr 3.
• Ryan M.J., Does the Eighth Amendment Punishments Clause Prohibit Only Punishments That Are Both Cruel and Unusual?, “Washington University Law Review” 2010, t. 87, nr 3.
• Stinneford J.F., The Original Meaning of „Cruel”, “The Georgetown Law Journal” 2017, t. 105.
• Stinneford J.F., The Original Meaning of „Unusual”: The Eighth Amendment as a Bar to Cruel Innovation, “Northwestern University Law Review” 2008, t. 102, nr 4.
• Struve C.T., The Conditions of Pre-Trial Detention, “University of Pennsylvania Law Review” 2012, t. 161, nr 4.
• Vitello M., Justice Scalia’s Eighth Amendment Jurisprudence: An Unabashed Foe of Criminal Defendants, “Akton Law Review” 2017, t. 50, nr 2.
• Walters E.J., No Way Out: Eighth Amendment Protection for Do-Or-Die Acts of the Homeless, “The University of Chicago Law Review” 1995, t. 62, nr 4.
• Weisberg B., When Punishing Innocent Conduct Violated the Eighth Amendment: Applying the Robinson Doctrine to Homelessness and Other Contextual Crimes, “Journal of Law and Criminology” 2005, t. 96, nr 1.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2022.103