Wpłaty na część regionalną subwencji ogólnej – aspekty teoretyczne oraz doświadczenia praktyczne (ze szczególnym uwzględnieniem dochodów województwa mazowieckiego)

• Authors: Alicja Sekuła

Title variants

EN

Intergovernmental Contributions to the Regional Part of General Grant – Theoret-ical Aspects and Practical Experience on the Basis of Mazovia Province Revenues

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł poświęcony jest analizie systemu wpłat na jedną z trzech części subwencji ogólnej – regionalną. Skupia się wyłącznie na szczeblu wojewódzkim samorządu terytorialnego. Zakres czasowy obejmuje lata 2010–2012. Zakres przestrzenny obejmuje wszystkie województwa, jednak analizy przeprowadzone zostały z punktu widzenia jednego z nich – mazowieckiego, gdyż w większości lat jest ono jedyną jednostką wnoszącą tę część opłaty, zwaną również „janosiko-wym”. Rozważania teoretyczne przedstawiono na tle idei redystrybucji poziomej. Omówiono ponadto wyroki Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zasad obliczania wpłat nakazujące skorygo-wać mechanizm w 2015 roku. Część analityczna zawiera dane o wysokości dochodów podatkowych decydujących o wielkości wpłat, kwotach (na 1 mieszkańca) wpłacanych przez wybrane wojewódz-twa oraz o ich wpływie na sytuację dochodową. Na podstawie analiz wpływu systemu na dochody sformułowano zalecenia jego modyfikacji. Dotyczą m.in. skrócenia przesunięcia czasowego (do obliczenia wielkości wpłat służą dochody uzyskane 2 lata wcześniej), wprowadzenia górnego limitu wpłat w stosunku do dochodów czy też zastosowania demograficznych współczynników korekcyj-nych pozwalających uwzględnić ludność faktycznie zamieszkującą region i korzystającą z jego infrastruktury. Celem zmian jest powstanie nowego modelu mechanizmu wpłat pozwalającego nawet największym płatnikom na prowadzenie polityki rozwoju finansowanej dochodami wła-snymi. W artykule zwrócono też uwagę na to, że zdaniem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie „janosikowe” nie jest główną przyczyną problemów finansowych mazowieckiego.

EN

Article is focused on analysis of the contributions to the regional part of general grant in Po-land. It is limited to the regional level. The study covers the years 2010–2012. The analysis was conducted from the perspective of one of the region – Mazovia province, as in most years it is the only entity that is required to pay contribution to the regional part of general grant, commonly called ‘janosikowe’ (additional tax for one-person households). Theoretical discussions focus on legal status and principles of the mechanism on the background of the principles of horizontal redistribution. It also presented the Constitutional Court sentence concerning the rules for calculat-ing payments ordering to correct mechanism in 2015. The analytical part contains data on the amount of tax revenue which determine the size of the payments, the amounts (per capita) paid by some of the regions and their impact on revenue. On the basis of analysis, recommendations for modifications to the system have been included. The proposed modifications relate to reduce the time gap (data for the calculation of the payments date back two years earlier), the use of an upper limit on payments in relation to revenue or inclusion demographic correction factors that allow to take into account the population actually living in the region and benefiting from its infrastructure.

Keywords

PL

część regionalna subwencji ogólnej; dochody jednostek samorządu regionalnego; "janosikowe"; mazowieckie

EN

redystrybucja pozioma; general grants; regional part of general grant; horizontal redistribution; regional government revenues; Robin Hood Charge

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2014
• Issue: 40
• Pages: 248-257

Contributors

author

Alicja Sekuła

• Wydział Zarządzania i Ekonomii Politechnika Gdańska

References

• Béland D., Lecours A., 2014, Accommodation and the politics of fiscal equalization in multinational states: The case of Canada, „Nations and Nationalism”, Vol. 20, Is. 2.
• Izdebski H., 2013, Funkcjonowanie instytucji wpłat na subwencję ogólną z punktu wi-dzenia finansów m.st. Warszawy i województwa mazowieckiego, „Samorząd Teryto-rialny”, nr 11.
• Matheson Th., 2005, Does fiscal redistribution discourage local public investment? Evidence from transitional Russia, „Economics of Transition”, Vol. 13, No. 1.
• McGovern M., Kay A., Bristow G., Pickernell D., 2002, Turkeys don’t vote for Christ-mas? An analysis of horizontal fiscal equalisation experiences in Australia and the United Kingdom, „Economic Papers”, Vol. 21, No. 4.
• Opeskin B., 2001, Mechanisms for intergovernmental relations in federations, „Interna-tional Social Science Journal”, Vol. 53, Is. 167.
• Popławski M., 2007, Samorząd terytorialny w Królestwie Szwecji, GRADO, Toruń.
• Poniatowicz M., 2011, O tym jak kryzys finansowy podważył ideę redystrybucji poziomej dochodów w sektorze samorządowym, Zeszyty Naukowe 10, PTE, Kraków.
• Raport o stanie gospodarki finansowej województwa mazowieckiego, www.bip.warszawa. rio.gov.pl (dostęp 16.05.2014).
• Schneider M., 2002, Local fiscal equalisation based on fiscal capacity: the case of Aus-tria, „Fiscal Studies”, Vol. 23, No. 1.
• Sekuła A., 2008, Subwencjonowanie jednostek samorządu gminnego w województwie pomorskim w latach 2004–2006 [w:] Ekonomiczne i organizacyjne instrumenty wspierania rozwoju lokalnego i regionalnego, red. B. Filipiak, Zeszyty Naukowe nr 500, Uniwersytet Szczeciński, Wałcz.
• Sekuła A., 2009a, Kryteria przyznawania subwencji ogólnej jednostkom samorządu terytorialnego [w:] Finanse i Rachunkowość 28, red. D. Korenik, WSZiF, Wrocław.
• Sekuła A., 2009b, Struktura subwencji wybranych powiatów ziemskich województwa pomorskiego – analiza porównawcza z lat 2005–2007 [w:] Ekonomiczne i organi-zacyjne instrumenty wspierania rozwoju lokalnego i regionalnego, red. B. Filipiak, Zeszyty Naukowe nr 530, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
• Sekuła A., 2011, Zmiany w wydatkach jednostek samorządu regionalnego na tle świato-wego kryzysu [w:] Gospodarka regionalna Polski wobec globalnego kryzysu gospo-darczego, red. Z. Strzelecki, SGH, Warszawa.
• Sochacka-Krysiak H. (red.), 2008, Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialne-go w warunkach decentralizacji zarządzania sektorem publicznym, SGH, Warszawa.
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2010 r., nr 80, poz. 526).
• Ustawa z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz.U. nr 238, poz. 1578).
• Zhang G., 2013, The Impacts of Intergovernmental Transfers on Local Governments’ Fiscal Behavior in China: A Cross-County Analysis, „Australian Journal of Public Administration”, Vol. 72, No. 3.
• Zygadło P., 2013, System redystrybucji finansowej na rzecz województw. Przypadek Mazowsza, „Samorząd Terytorialny”, nr 11.