Upadłość przedsiębiorstw sektora prywatnego a spowolnienie gospodarcze w Polsce w latach 2008–2012

• Authors: Mariola Wiater

Title variants

EN

Economic Slowdown in Poland and Companies Bankruptcy in the Private Sector according to Size, Trade, Organizational and Legal Frame in the Period 2008–2012

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie, jak kształtowała się liczba upadłości przedsiębiorstw prywatnych w Polsce w okresie spowolnienia gospodarczego w latach 2008–2012. Przyjęto hipo-tezę badawczą dotyczącą większego zagrożenia upadłością podczas spowolnienia gospodarczego małych i średnich przedsiębiorstw. W opracowaniu zasygnalizowano problem z rzetelnym ukaza-niem skali zjawiska upadłości, wynikającym z nieuwzględniania w statystykach upadłościowych kończących działalność firm, które nie przeprowadzają sądowego postępowania upadłościowego. Problem ten ukazano zestawiając dane dotyczące liczby sądowych postanowień o upadłości z danymi na temat podmiotów gospodarczych wykreślonych z Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON). Pomimo że nie pokazują tego statystyki upadłościowe, trudności doświadczane przez sektor MŚP w warunkach spowolnienia gospodarczego częściej niż w przypad-ku dużych przedsiębiorstw skutkują zakończeniem działalności. Znajduje to odzwierciedlenie w liczbie podmiotów gospodarczych wykreślonych z rejestru REGON, w których dominującą część stanowią właśnie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (96%). Przeprowadzona w pracy analiza danych statystycznych pozwoliła również na wskazanie branż silnie uzależnionych od koniunktury gospodarczej (przemysł, budownictwo) oraz na określenie procentowego udziału poszczególnych form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstw w statystykach upadłości. Czynni-kiem zwiększającym lub zmniejszającym zagrożenie upadłością w okresie spowolnienia gospodar-czego nie jest natomiast lokalizacja w określonym województwie.

EN

The aim of the article is to present the development of a number of bankrupt private companies in Poland during the economical slowdown from 2008 till 2012. A hypothesis has been formulated concerning increased risk of bankruptcy during slowdown in the small business. The study indicates difficulty to present a honest presentation of the scale of bankrupt phenomenon resulting from a the fact that statistics omit the bankrupt companies which did not conducted judicial proceedings on bankruptcy. The problem has been clarified by compiling the data concerning the number of court’s ruling of bankruptcy with the data on the companies that were deleted from the The National Official Register of the Nationalised Industries Units KRUPGN (REGON). Despite the fact that it is not presented in statistics about bankruptcy, small businesses more often than companies employing more than 250 employees contribute to the number of companies ending the business activity. That has been reflected in the number of companies deleted from the KRUPGN (REGON) from which the vast majority are the natural person conducting business activities (96%). Statistical data analysis presented in the article allowed also to indicate the trades which depend on the economic situation (industry, construction), as well as to determine the percentage participation of organizational and legal frame of businesses activity in the bankruptcy statistics. The factor of increasing or decreasing the risk of bankruptcy in the period of economic slowdown is not determined by the location in a particular voivodeship

Keywords

PL

polskie prawo upadłościowe; kryzys gospodarczy

EN

economic crisis; polish bankruptcy law

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2013
• Issue: 31
• Pages: 403-422

Contributors

author

Mariola Wiater

• studia doktoranckie, Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Altman E.I., Hotchkiss E., 2007, Trudności finansowe a upadłość firm: jak przewidzieć upadłość i jej uniknąć, jak analizować i inwestować w zadłużenie firm zagrożonych, CeDeWu, Warszawa.
• Borowiecki R., Siuta-Tokarska B., 2008, Problemy funkcjonowania i rozwoju małych i śred-nich przedsiębiorstw w Polsce, Synteza badań i kierunki działania, Difin, Warszawa.
• Buckley A., 2011, Financial crisis: causes, context and consequences, “Financial Times Prentice Hall”, Harlow.
• Coface, Raport Coface nt. upadłości firm w Polsce – pełne i wiarygodne dane za cały 2008 r., http://www.coface.pl/CofacePortal/ShowBinary/BEA%20Repository/PL/ pl_PL/documents/20090112_Inf_Pras_upadlosci_caly_2008 (dostęp 11.12. 2012).
• Coface, Raport Coface nt. upadłości firm w Polsce w 2009 roku, http://www.windykacja. pl/files/upadlosci_caly_2009_coface.pdf (dostęp 1.12.2012).
• Coface, Raport Coface nt. upadłości firm w Polsce w 2010 roku, http://www.coface.pl/ CofacePortal/ShowBinary/BEA%20Repository/PL/pl_PL/documents/Raport_ Coface_ upadlosci_caly_2010 (dostęp 12.12.2012).
• Coface, Raport Coface nt. upadłości firm w Polsce w 2011 roku, http://www.coface.pl/ CofacePortal/ShowBinary/BEA%20Repository/PL/pl_PL/documents/Raport_upadl osci_ caly_2011_COFACE (dostęp 13.12.2012).
• Coface, Raport Coface nt. upadłości firm w Polsce w 3 kwartałach 2012 roku, http:// www.coface.pl/CofacePortal/ShowBinary/BEA%20Repository/PL/pl_PL/documents/Raport_Coface_upadlosci_3_kw_2012 (dostęp 14.12.2012).
• Czajka D., 1999, Przedsiębiorstwo w kryzysie: upadłość lub układ, Wydawnictwo Zrze-szenia Prawników Polskich, Warszawa.
• Dominiak P., 2005, Sektor MŚP we współczesnej gospodarce, PWN, Warszawa.
• Euler Hermes, 300 firm upadło w Polsce, http://www.eulerhermes.pl/pl/dokumenty/ 120504_eh_upadlosci_1kw.pdf (dostęp 16.11.2012).
• Euler Hermes, Bankructwa firm – problem polskiej gospodarki, http://www.euler her-mes.pl/pl/dokumenty/091021_eh_upadl_iiikw09.pdf/091021_eh_upadl_iiikw09.pdf (dostęp 15.11.2012).
• Euler Hermes, Lawina upadłości firm w Polsce – kasandryczny scenariusz…?, http:// www.eulerhermes.pl/pl/dokumenty/120330_eh_upadlosci.pdf (dostęp 30.11. 2012).
• Euler Hermes, Polską gospodarkę czeka znaczący wzrost liczby upadających firm, http:// www.eulerhermes.pl/pl/dokumenty/121001_eh_upadlosci_09.pdf (dostęp 7.12.2012).
• Euler Hermes, Przed nami fala upadłości firm w Polsce, http://www.eulerhermes. pl/pl/dokumenty/120809_eh_upadlosci_lipiec.pdf (dostęp 3.12.2012).
• Euler Hermes, Przyspiesza wzrost upadłości firm w Polsce – upadło już blisko 400 przedsiębiorstw, http://www.eulerhermes.pl/pl/dokumenty/120604_eh_upadlosci_ maj.pdf (dostęp 28.11.2012).
• Euler Hermes, Raport grupy Euler Hermes dotyczący płynności finansowej firm w Pol-sce. Analiza zmian, jakie zaszły w 2008 roku, http://www.eulerhermes.pl/pl/090204 _rap_upalosci.pdf/090204_rap_upalosci.pdf (dostęp 29.11.2012).
• Euler Hermes, Światowe ożywienie gospodarcze już pod presją, http://www.euler hermes. pl/pl/dokumenty/100706_ozyw_swiat.pdf/100706_ozyw_swiat.pdf (dostęp 15.11.2012).
• Euler Hermes, Umiarkowany spadek liczby upadłości firm w latach 2011–2012 nie zni-weluje jeszcze ich silnego wzrostu podczas kryzysu, http://www.eulerhermes.pl/pl/ dokumenty/110620_eh_rap_upadl.pdf (dostęp 16.11.2012).
• Euler Hermes, Upadłości firm w Polsce – wyniki po trzech kwartałach 2008 roku, http:// www.eulerhermes.pl/pl/upadlosci_3_kw_2008.pdf/upadlosci_3_kw_2008.pdf (do-stęp 25.11.2012).
• Gazeta Ubezpieczeniowa, Coface: Rok 2011 przyniósł wzrost liczby upadłości polskich przedsiębiorstw, http://www.gu.com.pl/index.php?option=com_content&view= ar-ticle&id=41720:coface-rok-2011-przynios-wzrost-liczby-upadoci-polskich-przeds ibiorstw&catid=92&Itemid=95 (dostęp 8.12.2012).
• Gielda-inwestora.pl, Upadłości firm w Polsce – raport październik 2012, http://gielda-inwestora.pl/polecane/upadlosci-firm-w-polsce-raport-pazdziernik-2012 (do-stęp 22.11.2012).
• Kowalak R., 2008, Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa w badaniu zagrożenia upadłością, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.
• Kwiatkowski E., 2011, Kryzys globalny a rynek pracy w Polsce i innych krajach Grupy Wyszechradzkiej, „Ekonomista”, nr 1.
• Kwiecień M., Iwasieczko B., 2011, Kształtowanie kompetencji przedsiębiorców i kadr menedżerskich małych i średnich przedsiębiorstw w warunkach kryzysu finansowe-go [w:] Wyzwania rozwojowe małych i średnich przedsiębiorstw, red. A. Zakrzew-ska-Bielawska, Difin, Warszawa.
• Mączyńska E. (red.), 2005, Ekonomiczne aspekty upadłości przedsiębiorstw w Polsce, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
• R. Petru, Kiedy będzie kryzys, http://ryszardpetru.bblog.pl/data,2013,1.html (dostęp 24.04.2013)
• Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, http://www.parp.gov.pl/files/74/81/469/12554.pdf (dostęp 20.11.2012).
• Polska gospodarka mocno zwalnia. Nowe dane GUS, http://gospodarka.dziennik.pl/ news/artykuly/417836,gus-wzrost-pkb-w-2012-to-2-proc.html (dostęp 29.04.2013).
• Prusak B., 2011, Ekonomiczna analiza upadłości przedsiębiorstw: ujęcie międzynaro-dowe, Wydawnictwa Fachowe CeDeWu.pl, Warszawa.
• Sawicka A., 2011, Funkcjonowanie średnich firm w okresie spowolnienia i kryzysu go-spodarczego [w:] Wyzwania rozwojowe małych i średnich przedsiębiorstw, red. A. Zakrzewska-Bielawska, Difin, Warszawa.
• Smuda M., 2011, Kapitał intelektualny sektora MSP (spółek NewConnect) w dobie kry-zysu [w:] Wyzwania rozwojowe małych i średnich przedsiębiorstw, red. A. Za-krzewska-Bielawska, Difin, Warszawa.
• Strzelecka R., 2011, Innowacyjność jako czynnik rozwoju małych i średnich przedsię-biorstw w okresie spowolnienia gospodarczego [w:] Wyzwania rozwojowe małych i średnich przedsiębiorstw, red. A. Zakrzewska-Bielawska, Difin, Warszawa.
• Szarucki M., Istota upadłości przedsiębiorstwa w sensie ekonomicznym i prawnym, http://www.naukaigospodarka.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=465%3Aistota-upadoci-przedsibiorstwa-w-sensie-ekonomicznym-i-prawnym& ca-tid=39%3Aartykuly&Itemid=108&lang=pl (dostęp 10.12.2012).
• Szarucki M., Upadłości przedsiębiorstw w Polsce w latach 2001-2010, http://www. naukaigospodarka.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=467%3 Au-padoci-przedsibiorstw-w-polsce-w-latach-2001-2010&catid=39%3Aartykuly& Ite-mid=108&lang=pl (dostęp 15.12.2012).
• Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, DzU nr 60, poz. 535 z późniejszymi zmianami.
• Słownik wyrazów obcych, 1971, red. J. Tokarski, PWN, Warszawa.
• Woźniak M.G., 2006, Rozwój sektora MŚP w Polsce a wzrost gospodarczy, Wydawnic-two AE w Krakowie, Kraków.
• GUS, Departament Przedsiębiorstw, Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych I – VI 2012, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PGW_wyn_fin_podm_gosp_I-VI_ 2012. pdf (dostęp 1.12.2012).
• GUS, Departament Przedsiębiorstw, Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych I – XII 2011, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PGW_wyn_fin_podm_gosp_I-XII_ 2011. pdf (dostęp 4.12.2012).
• Zelek A., Maniak G., 2011, Polskie MSP wobec dekoniunktury gospodarczej 2007–2010 – studium przedsiębiorstw Pomorza Zachodniego [w:] Wyzwania rozwojowe małych i średnich przedsiębiorstw, red. A. Zakrzewska-Bielawska, Difin, Warszawa.
• GUS, 2011, Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON 2010 r., Warszawa.