Edukacja obywatelska młodzieży i dorosłych wobec przemocy politycznej – działania na pograniczu aktywności społecznej, oświatowej i kulturalnej

• Authors: Solarczyk-Szwec Hanna

Title variants

EN

Youth and Adult Civic Education in the Face of Political Violence – Operating on the Border of Social, Educational and Cultural Activity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wskazane w tytule artykułu obszary działalności – społeczny, oświatowy, kulturalny – to także części składowe edukacji obywatelskiej. Dopełniają ją: edukacja polityczna, prawna, ekonomiczna, europejska i globalna7. Wobec dosłownej przemocy władzy politycznej, z jaką współcześnie mamy niejednokrotnie do czynienia, przyszło mi na myśl, by zastanowić się, czy współcześnie realizowana edukacja obywatelska młodzieży i dorosłych ma szanse stawić jej opór. W tym celu dokonałam przeglądu tradycji edukacji obywatelskiej w Polsce, przedstawiłam współczesną realizację tego zadania w szkolnej i pozaszkolnej oświacie młodzieży i dorosłych oraz badania andragogiczne na ten temat, by na koniec sformułować prawdopodobną odpowiedź na wyżej postawione pytanie.

EN

As indicated in the title of the article, social, educational and cultural domain of activity are components of civic education. These are supplemented with political, legal, economical, European and global education. In the face of political power’s violence we contemporary deal with, the aim of the article is to answer a question: Is contemporary youth and adult civic education able to oppose it? The author reviews tradition of civic education in Poland, presents how is it provided today in formal and informal youth and adult education, as well as presents adragogical research into that subject to answer the question set above.

Keywords

PL

szkolna edukacja obywatelska; pozaszkolna edukacja obywatelska; młodzież; dorośli; edukacja narodowa; edukacja państwowa

EN

school civic education; extracurricular civic education; youth; adults; national education; state education

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Rocznik Andragogiczny
• Year: 2007
• Volume: R. 2007
• Pages: 174-187

Contributors

author

Solarczyk-Szwec Hanna

References

• Araszkiewicz F.W., Ideały wychowawcze Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1978.
• Hovenberg H., Maliszewski T., Wójtowicz W. J., Żeroko J. (red.), „S(z)koldem” Project papers: Democratization of education. Experiences from Poland and Sweden, Linköping – Poznań 1996.
• Jagiełło B., Spór o koncepcje wychowania narodowego i obywatelskiego w latach 1905-1918, Przegląd Humanistyczny, 1983, nr 8.
• Jurgiel A., Nauczyciele dorosłych w społeczeństwie obywatelskim, Gdańsk 2006.
• Kurantowicz E., Doświadczanie obywatelstwa, w: Wołk Z. (red.), Edukacja pozaszkolna a integracja europejska, Zielona Góra 1999.
• Kurantowicz E., O uczących się społecznościach. Wybrane praktyki edukacyjne ludzi dorosłych, Wrocław 2007.
• Maliszewski T., Folk High Schools in Poland in 20th Century, w: Byczkowski M., Maliszewski T., Przybylska E. (red.), Folk High School – School for Life, Wieżyca 2003.
• Melosik Z., The Teenagers in the Global Consumptions Culture, w: Solarczyk- Ambrozik E., Przyszczypkowski K. (red.), Changing Citizenship, Poznań 2003.
• Melosik Z., Przyszczypkowski K. (red.), Wychowanie obywatelskie. Studium teoretyczne, porównawcze i empiryczne, Toruń – Poznań 1998: Jamrożek W., Wychowanie obywatelskie w II Rzeczypospolitej (geneza i rozwój);
• Kwieciński Z., Demoracja jako wyzwania i zadania edukacyjne; Melosik Z., Wychowanie obywatelskie: nowoczesność, ponowoczesność (próba konfrontacji); Przyszczypkowki K., Wychowanie obywatelskie w koncepcjach edukacyjnych opozycji politycznej w Polsce w latach 70. i 80. Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu (wyd.), Biała Księga młodzieży polskiej. Diagnoza sytuacji młodych Polaków jako podstawa strategii państwa dla młodzieży, Warszawa 2004.
• Nawroczyński B., Polska myśl pedagogiczna, Lwów – Warszawa 1938.
• Orsza H., Wychowanie narodowe, Krytyka, , t. I, z. 3, 1910.
• Przyszczypkowski K., Edukacja dla demokracji: pomiędzy globalizmem a edukacją na rzecz społeczności lokalnej, w: Solarczyk-Ambrozik E., Przyszczypkowski K. (red.), Oświata dorosłych, Toruń 1999.
• Przyszczypkowski K., Opozycja polityczna w Polsce – wyzwania dla edukacji, Poznań – Toruń 1993.
• Serejski M. H., Naród a państwo w polskiej myśli historycznej, Warszawa 1973.
• Smolski R., Smolski M., Stadtmüler E. H., Słownik encyklopedyczny „Edukacja obywatelska”, Warszawa 1999.
• Solarczyk H., Ideen und Ideologien der polnischen Heimvolkshochschulen vor und nach der Wende 1989, w: Németh B., Pöggeler F. (red.), Ethics, Ideals and Ideologies in the History of Adult Educations, Frankfurt/M. 2002.
• Solarczyk-Ambrozik E., Kształcenie ustawiczne w perspektywie globalnej i lokalnej. Między wymogami rynku a indywidualnymi strategiami edukacyjnymi, Poznań 2004.
• Stogowska I., Edukacja obywatelska dorosłych w Polsce i w Niemczech (niepublikowana praca magisterska).
• Suchodolski B., Wychowanie dla przyszłości, Wyd. II, Warszawa 1947.
• Wereszczyński K., Kształcenie obywatelskie w polskich szkołach dla dorosłych w latach 1945 – 2000, w: e-mentor 2006/4.
• Wereszczyński K., Wiedza o społeczeństwie w szkołach dla dorosłych a potrzeby zmian w kształceniu obywatelskim, Toruń 2002. (niepublikowana praca doktorska)
• Wesołowska E. A., Wychowanie państwowe Kazimierza Sośnickiego, w: Góralska R., Półturzycki J., Wesołowska E. A., Wojdyło W. (red.), Kazimierz Sośnicki – twórca dydaktyki polskiej, Toruń – Płock 2003.
• Żebrowski J. (red.), Edukacja a społeczeństwo obywatelskie, Gdańsk 1995.
• www.teremiski.edu.pl (Uniwersytet Powszechny w Teremiskach)
• www.kfhs.com.pl (Kaszubski Uniwersytet Ludowy)
• www.ceo.org.pl (Centrum Edukacji Obywatelskiej)
• www.schumann.org.pl (Fundacja i. Roberta Schumanna)
• www.edudemo.org.pl (Fundacja Edukacja dla Demokracji)
• www.krzyzowa.org.pl (Fundacja Krzyżowa / Kreisau)