Obraz dziecka niepełnosprawnego w twórczości Adolfa Dygasińskiego

• Authors: Mężyk Anna

Title variants

EN

The depiction of disabled children in the works of Adolf Dygasiński

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu będzie prezentacja różnych sposobów przedstawiania dziecka niepełnosprawnego, odmieńca w twórczości Adolfa Dygasińskiego. Analizie podlegać będzie również sposób kreacji środowiska wychowawczego (rodziny, kościoła, szkoły) i jego wpływu na jednostkę. Interpretacja wybranych utworów zostanie pogłębiona o prace pedagogiczne pisarza oraz refleksje na temat wizji dziecka w antropologii od XVIII w. Rozważania pozwolą odpowiedzieć na pytanie o kształtowanie społecznego odbioru niepełnosprawności poprzez twórczość Dygasińskiego.

EN

The purpose of this paper is to present different ways in which Adolf Dygasiński depicts a disabled child, a changeling, in his works. The manner in which the upbringing environment (family, church, school) is presented and the influence it exerts on an individual will be analysed. The interpretation of selected works shall be enriched by the writer’s teaching works and reflections on the vision of a child in anthropology from the 18th century on. These deliberations will lead us to understanding of the influence of Dygasiński’s works on how disability was perceived by the society.

Keywords

PL

Adolf Dygasiński niepełnosprawność; dziecko odmieniec

EN

Adolf Dygasiński; disability; child; changeling

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2015
• Issue: 5
• Pages: 481-489

Dates

published

2015

Contributors

author

Mężyk Anna

• Uniwersytet Wrocławski Pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

References

• Bibliografia:
• Tekst źródłowe:
• [1] Dygasiński A., Jeszcze jeden niezdara, [w:] B. Horodyski (red.), Pisma wybrane, t. 8, Nowele i opowiadania, t. 2, Warszawa 1950
• [2] Dygasiński A., Syn boginki, [w:] T. Jodełka-Burzecki (red.), Baśnie polskie, Warszawa 1986
• [3] Dygasiński A., Świat i ślepa dziewczyna, [w:] B. Horodyski (red.), Pisma wybrane, t. 18, Nowele i opowiadania, t. 5, Warszawa 1951
• [4] Dygasiński A., Wojtusiowe nieszczęścia, [w:] B. Horodyski (red.), Pisma wybrane, t.21, Nowele i opowiadania, t. 7, Warszawa 1951
• Książki:
• [5] Badinter É., Historia miłości macierzyńskiej, przeł. K. Choiński, Warszawa 1998
• [6] Biegeleisen H., Matka i dziecko obrzędach, wierzeniach i zwyczajach ludu polskiego, Lwów 1927
• [7] Brauner A., F., Dziecko zagubione w rzeczywistości. Historia autyzmu od czasów baśni o wróżkach. Fikcja literacka i rzeczywistość kliniczna, przeł. T. Gałkowski, Warszawa 1999
• [8] Brzozowska D., Adolf Dygasiński, Warszawa 1957
• [9] Cieślikowski J., Literatura i podkultura dziecięca, Wrocław 1975
• [10] Danek W., Poglądy pedagogiczne Adolfa Dygasińskiego, Wrocław 1954
• [11] Dyduchowa B., Narracja w utworach nowelistycznych Adolfa Dygasińskiego, Wrocław 1974
• [12] Dygasiński A., Jak się uczyć i jak uczyć innych, Warszawa 1889
• [13] Dygasiński A., Pisma pedagogiczne, oprac. W. Danek, Wrocław 1957
• [14] Ihnatowicz E., Dzieciństwo niemityczne, [w:] J. Papuzińska (red.), Mit dzieciństwa w sztuce młodopolskiej, Warszawa 1992
• [15] Jakubowski J. Z., Zapomniane ogniwo, Warszawa 1967
• [16] Jonca M., Enfants terribles. Dzieci złe, źle wychowane w literaturze polskiej XIX wieku, Wrocław 2005
• [17] Jonca M., Ociemniała dewotka, wilczy żywiciel, niezdara zwany „czubkiem”, Numer 607... . Dziatwa w nowelach Adolfa Dygasińskiego, [w:] J. Kolbuszewski (red.), Literatura i wyobraźnia. Prace ofiarowane profesorowi Tadeuszowi Żabskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Wrocław 2006
• [18] Kubale A., Dziecko romantyczne. Szkice o literaturze, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1984
• [19] Kubale A., Dziecko, [w:] J. Bachórz, A. Kowalczykowa (red.), Słownik literatury polskiej XIX wieku, Wrocław 1991
• [20] Kubale A., Narodziny nowej postawy wobec dziecka, [w:] M. Tyszkowa, B. Żurakowski (red.), Obszary spotkań dziecka i dorosłego w sztuce, Wrocław 1984
• [21] Leszczyński G., Młodopolskie lekcje fantazji: o przełomie antypozytywistycznym w literaturze fantastycznej dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1990
• [22] Ługowska J., W świecie ludowych opowiadań, Wrocław 1993
• [23] Piwińska M., Złe wychowanie. Fragmenty romantycznej biografii, Gdańsk 2005
• [24] Słownik folkloru polskiego, pod red. J. Krzyżanowskiego, Warszawa 1965
• [25] Waksmund R., Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej (tematy, gatunki, konteksty), Wrocław 2000
• [26] Wolny H., Literacka twórczość Adolfa Dygasińskiego, Kielce 1991

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2015.481.489