Gender, queer i edukacja. O przełamywaniu tabu w kulturze

• Authors: Karwatowska Małgorzata , Siwiec Adam

Title variants

EN

Gender, queer, education. Breaking cultural taboos

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst przybliża pojęcia gender i queer, które zdaniem autorów są w warunkach polskich słabo rozpoznawalne i to zarówno w edukacji społecznej, w jej wymiarze ogólnym, jak i w edukacji szkolnej. Odwołują się przy tym do zjawisk opisywanych pod szyldem różnic i asymetrii rodzajowo-płciowych widocznych w języku i kulturze oraz do różnych sposobów definiowania tożsamości seksualnej. Wskazana problematyka łączy się w tym ujęciu z pojęciem tabu, którego działanie zostało pokazane na przykładzie kultury tradycyjnej i w obszarze współczesnej kultury masowej, wykorzystującej dostępne medialnie „technologie płci”. Autorzy artykułu piszą o przełamywaniu tabu i odnoszą to zagadnienie do potrzeb edukacyjnych w zakresie problematyki gender i queer, które to pojęcia traktują jako symbole dyskursywne. Wyrażają pogląd, że przełamywanie tabu powinno się dokonywać w edukacji społecznej i szkolnej, w sferze myślenia o świecie i języku, ze świadomością (metakulturową), w jaki sposób możemy tego języka używać. Wychodzą z założenia, że tabu to społeczna konwencja, którą można poddawać dekonstrukcyjnej refleksji. Nie negują jednak potrzeby istnienia tabu w różnych obszarach społecznej rzeczywistości.

EN

The notions of gender and queer are in Polish conditions weakly recognized, both in social education, in its general variant, and in school education. In focus in this study are the gender-sexual differences and asymmetries visible in language and culture, as well as the various ways of defining sexual identity. These issues are linked with the notion of taboo, its functioning in traditional culture and in contemporary mass culture with the latter’s notion of madia-based “sexual-and-gender technologies”. The process of breaking the taboos is linked with educational needs in the context of gender and queer – these notions are treated as discursive symbols. The process should take place within social and school education, in the realm of culture and language and with a focus on meta-cultural awareness of language use. Taboo is taken to be a social convention, subject to decontructivist reflection. However, the need for taboos in various areas of social reality is not negated.

Keywords

PL

gender; queer; edukacja; tabu

gender; queer; education; taboo

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Językoznawcze
• Year: 2016
• Issue: 18/1
• Pages: 77–92

Contributors

author

Karwatowska Małgorzata

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Wydział Humanistyczny, Zakład Edukacji Polonistycznej i Innowacji Dydaktycznych

author

Siwiec Adam

• Wydział Humanistyczny, Zakład Historii Języka Polskiego i Dialektologii