Dlaczego Kościół broni własności prywatnej?

• Authors: Wesoły Waldemar

Title variants

EN

Why does the Church protect the private property?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Własność to najszersze, podstawowe prawo rzeczowe człowieka, które pozwala właścicielowi korzystać z rzeczy i rozporządzać nią z wyłączeniem innych osób. W świetle katolickiej doktryny społecznej własność prywatna zawsze była uważana za najlepszą formę własności. Tę tezę Kościół głosi w oparciu o naukę biblijną, św. Tomasza z Akwinu, innych uczonych i papieży społeczników. Sobór Watykański II uczy, że własność prywatna przyczynia się do „podkreślenia roli osoby” i „daje każdemu przestrzeń koniecznie potrzebną dla autonomii osobistej i rodzinnej” (por. GS, nr 71). Kościół broni własności prywatnej, bo gwarantuje ona człowiekowi wolność i godność. I chociaż Kościół broni własności prywatnej, to nie zapomina, że jest ona obciążona „hipoteką społeczną”.

EN

Property is a very wide term. It is the most extensive and basic human right, that allows the owner to use things and dispose of them with exclusion of other people. The Church opts for the private property. The social doctrine of the Church private property was always considered to be the best form of ownership. This was based on St. Thomas Aquinas teachings, who treated ownership as a rudimental factor of expressing individual freedom. He wrote in his Summa Theologica, that „everyone cares more about things, that belong to him, that for things that is common property for everyone or a group of people”. Leo XIII claimed, that „private possession of material goods is a natural human right” (RN, no. 4). Bl. Pope John XXIII said, that depriving of private possession would be a violation God’s and natural laws. (MM, no. 19; PT, no. 21). During Vaticanum II it was said, that private property – along with the ownership of means of production – contributes to „emphasize the meaning of person” and „gives everyone the needed space for personal and familial autonomy” (GS, no. 71). Pope John Paul II clearly states, that private property, having a personal character, is „basic for autonomy and development of human being” (CA, no. 30) Social Catholic Teaching leads the right for private property and using of material goods from biblical God’s order: „fill the earth and subdue it” (Gen 1,28) The Church defends private property, because it guarantees human freedom, and the freedom itself is the guarantee of human dignity. And though the Church defends private property – does not forget, that is carries a „social mortgage” along with it.

Keywords

PL

własność prywatna; w starożytności; w średniowieczu; w czasach nowożytnych; w encyklikach społecznych; we współczesnym nauczaniu Kościoła

EN

private property in ancient; middle and modern ages; in social encyclicals and contemporary Church’s teaching

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2010
• Issue: 27
• Pages: 384-407

Contributors

author

Wesoły Waldemar

• Wydział Teologii Uniwersytet Warmińsko‑Mazurski Olsztyn

References

• Benedykt XVI, Caritas in veritate, Wrocław 2009.
• Benedykt XVI, Deus caritas est, Kraków 2006.
• Die Kirchenväter über den Reichtum, http://www.prophet‑elias.com/ (odczyt z dn. 11 czerwca 20010 r.).
• Eigentum, http://de.wikipedia.org/wiki/Eigentum (odczyt z dn. 29 czerwca 2010 r.).
• Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, Kraków 2003.
• Gackowski Z., Główne pojęcia materializmu historycznego, Warszawa 1974.
• Gocko J., Ekonomia a moralność. Poszukiwania teologiczno‑moralne, Lublin 1996.
• Herr T., Wprowadzenie do katolickiej nauki społecznej, Kraków 1999.
• Höffner J., Chrześcijańska nauka społeczna, Kraków 1978.
• Jan XXIII, Paweł VI, Jan Paweł II, Encykliki, Warszawa 1981.
• Jaruzelska I., Własność w prawie biblijnym, Warszawa 1992.
• Kaczmarek L., Katolicka nauka społeczna, Katowice 1983.
• Kalniuk J., Własność, w: Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, red. A. Zwoliński Radom 2003, s. 571‒572.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
• Kodeks Cywilny, Warszawa 1978.
• Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego, Kielce 2005.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2000.
• Locke J., Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 1992.
• Loth E., Historia myśli ekonomicznej, http://www.elstudento.org/aricles.php?article_ id=2277 (odczyt z dn. 16 czerwca 2010 r.).
• Lisak M., Bogactwo bez grzechu, „W drodze” 2000, nr 5, s. 17‒26 Majka J., Etyka życia gospodarczego, Wrocław 1982.
• Majka J., Katolicka nauka społeczna, Warszawa 1988.
• Majka J., Rozważania o etyce pracy, Wrocław 1986.
• Mariański J., Moralność w procesie przemian. Szkice socjologiczne, Warszawa 1990.
• Mazur J., Katolicka nauka społeczna, Kraków 1992.
• Mazurek F., Własność, w: Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Warszawa 1993, s. 191‒193.
• Pierwotne sposoby nabycia własności, http://notatki.e‑klasa.info/2008/05/11/pierwotne‑sposoby‑nabycia‑wlasnosci‑2/ (odczyt z dn. 7 lipca 2010 r.).
• Pyszka S., Katolicka nauka społeczna w pytaniach i odpowiedziach, Kraków 1999.
• Dokumenty nauki społecznej Kościoła, red. M. Radwan M., Rzym – Lublin 1996.
• Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968.
• Strzeszewski C., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994.
• Sutor B., Etyka polityczna, Warszawa 1994.
• Szczech T., Tradycja judeochrześcijańska jako główne źródło inspiracji doktryny własności u św. Augustyna, http://bibliotekacyfrowa.pl/Content/34387/0002.pdf (odczyt z dn. 14 czerwca 2010 r.).
• Tomasz z Akwinu, http://www.abc‑ekonomii.net.pl/s/tomasz_z_akwinu.html (odczyt z dn. 16 czerwca 2010 r.).
• Życie społeczne w Biblii, red. G. Witaszek, Lublin 1997.
• Własność, http://zgapa.pl/zgapedia/W%C5%82asno%C5%98%C4%87.html (odczyt z dn. 7 lipca 2010 r.).
• Zwoliński A., Etyka bogacenia, Kraków 2002.