Otwarcie krajowych rynków kolejowych przewozów pasażerskich na konkurencję. Zasady dostępu do infrastruktury kolejowej dla przewoźników komercyjnych i świadczących usługi publiczne

• Authors: Akira Jarecki Stefan

Title variants

EN

Opening the market for domestic rail passenger transport services to competition. Rules of access to infrastructure for commercial and public services

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Transport stanowi fundament europejskiej gospodarki i społeczeństwa. Mobilność ma kluczowe znaczenie dla rozwoju rynku wewnętrznego oraz dla jakości życia obywateli państw członkowskich Unii. Transport umożliwia rozwój gospodarczy i tworzy miejsca pracy. Zgodnie z polityką transportową UE, do 2050 r. większa część ruchu pasażerskiego na średnie odległości powinna odbywać się koleją, jednakże w wielu państwach członkowskich rynki pasażerskich usług kolejowych przeżywają stagnację, a przewozy spadają. W obliczu tego problemu Komisja Europejska zaproponowała w styczniu 2013 r. daleko idące środki mające pobudzić innowacyjność w europejskim sektorze kolejowym, polegające m.in. na otwarciu krajowych rynków przewozów pasażerskich na konkurencję. Komisja zaproponowała zmianę rozporządzenia 1370/2007 dotyczącego świadczenia usług publicznych w transporcie zbiorowym, obejmującą wprowadzenie obowiązku powierzania umów o świadczenie usług publicznych w transporcie kolejowym w drodze procedur konkurencyjnych, oraz dyrektywy 2012/34 mającej na celu zapewnienie otwartego dostępu do infrastruktury kolejowej dla świadczenia pasażerskich przewozów kolejowych. Otwarcie na konkurencję krajowych rynków kolejowych przewozów pasażerskich może mieć wpływ na organizację i finansowanie usług publicznych, dlatego Komisja przewidziała możliwość ograniczania przez państwa członkowskie prawa dostępu do infrastruktury kolejowej w celu świadczenia krajowych przewozów pasażerskich, w przypadku gdyby przyznanie dostępu naruszało równowagę ekonomiczną umowy o świadczenie usług publicznych. Oznacza to, że zasady dostępu do infrastruktury dla przewoźników komercyjnych i świadczących usługi publiczne zostaną zróżnicowane. Głównym celem artykułu jest analiza mechanizmu ochrony równowagi ekonomicznej świadczenia usług publicznych zaproponowanego przez Komisję Europejską i porównanie go z mechanizmami już funkcjonującymi w państwach członkowskich UE, a konkretnie w Wielkiej Brytanii i w Polsce. W oparciu o przeprowadzoną analizę zostaną sformułowane propozycje odpowiednich zmian w projektach przedstawionych przez Komisję Europejską.

EN

Transport is fundamental to EU economy and society. Mobility is vital for the internal market and for the quality of life of its citizens. Transport enables economic growth and job creation. According to EU transport policy, the majority of medium-distance passenger transport should be based on railways by 2050. However, rail markets are currently facing stagnation or decline in many EU Member States. Faced with this problem, the European Commission proposed in January 2013 far reaching measures to encourage more innovation in European railways by opening domestic passenger markets to competition. The Commission proposed to amend EC Regulation 1370/2007 on public service in order to make the award of public service contracts for rail competitive on a mandatory basis. It also proposed to amend Directive 2012/34/EU meant to ensure open access to infrastructure in order to provide domestic passenger services. However, opening up domestic passenger markets to competition may have implications for the organisation and financing of rail passenger services provided under a public service contract. According to the Commission’s proposals, Member States will thus have the possibility to limit access rights for the purpose of operating domestic services if the exercise of such rights would compromise the economic equilibrium (viability) of a public service contract. Rules of access to infrastructure for commercial and for public services will therefore be different. The main aim of this article is to analyze the mechanism proposed by the European Commission in order to protect the economic equilibrium of public services. The paper will also compare the proposed EU mechanism with models already in use in certain Member States, namely Great Britain and Poland. In conclusion, changes to the drafts presented by the European Commission will be proposed on the basis of the above analysis.

Keywords

PL

koleje; usługi publiczne; dostęp do infrastruktury; ochrona równowagi ekonomicznej; świadczenia usług publicznych; otwarcie krajowych rynków przewozów pasażerskich

EN

railways; public services; access to infrastructure; protection of the economic equilibrium of public services; opening domestic passenger markets to competition

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
• Journal: internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
• Year: 2013
• Volume: 2
• Issue: 4
• Pages: 73-88

Dates

published

2013-08-29

Contributors

author

Akira Jarecki Stefan

• Wydział Informatycznych Technik Zarządzania Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej i Zarządzania

References

• Akira Jarecki S., Definicja usługi publicznej w transporcie, „Kontrola Państwowa” 2012, nr 5
• Antonowicz M., Strategia regulacyjna dla rynku transportu kolejowego, „Problemy Zarządzania” 2008, nr 1(19)
• Bauer K., Najlepsze praktyki w przetargach na regionalne usługi pasażerskie, „Rynek Kolejowy” 2010, nr 1
• Ostałowski J., Organizacja i finansowanie transportu zbiorowego w Polsce a wspólnotowe zasady udzielania pomocy publicznej, „Samorząd Terytorialny” 2009, nr 1–2
• Witting O., Schimanek P., Szczególna regulacja w zakresie zamówień publicznych na usługi komunikacyjne. Nowe rozporządzenie wspólnotowe dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego, „Prawo zamówień publicznych” 2009, nr 2(21)