Poczucie podmiotowości pracowników w organizacjach opartych na wiedzy. Gotowość do rezygnacji z podmiotowości wśród menedżerów korporacji międzynarodowych

• Authors: Zygadło Andrzej

Title variants

EN

Employees’ feeling of subjectivity in knowledge based organizations. Readiness for resignation from subjectivity among managers working for international corporations

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Poszukiwania skutecznych sposobów zarządzania przedsiębiorstwem w erze postindustrialnej doprowadziły zarówno teoretyków, jak i praktyków tego zagadnienia do stworzenia modelu zarządzania kapitałem ludzkim. Pracownik traktowany jest w tak zorganizowanym środowisku pracy nie jako wymagający ciągłego ograniczania koszt, ale jako oczekujący właściwych inwestycji i rozwoju kapitał. Zastosowanie modelu zarządzania kapitałem ludzkim jest możliwe tylko w elastycznej organizacji opartej na wiedzy. Relacje pracownicze w takim środowisku oparte są na zasadach podmiotowości. Autor artykułu próbuje wy- kazać, iż podmiotowość w organizacji pracy, pomimo tego, że jest zjawiskiem ze swej definicji pozytywnym, w praktyce zarządzania przedsiębiorstwem ma wiele ograniczeń, uwarunkowań i wywołuje różnorodne dylematy. Odnosząc się do subiektywizmu poczucia podmiotowości, autor wprowadza pojęcie gotowości pracownika do przyjęcia relacji podmiotowej w swojej pracy zawodowej, a co z tym związane gotowości do rezygnacji z podmiotowości na rzecz traktowania przedmiotowego. Wśród różnorodnych czynników wpływających na omawianą gotowość pracownika do podmiotowości – postawy o pozytywnych skutkach zarówno dla pracownika, jak i organizacji, autor podkreśla znaczenie edukacji, w tym edukacji całożyciowej.

EN

Searching for effective methods of business organization management in the post-industrial times has led both researchers and managers to creating a model of human resource management. In so organized labor environment an employee is treated not as a cost being constantly cut down but as a capital which should be invested and developed. Implementing such a method is only possible in organizations that are based on knowledge. Labor relations in such organizations are based on conditions of subjectivity. The author of the paper tries to prove that subjectivity in labor organizations, although in general is a positive phenomenon, in reality of business management has a lot of limitations, conditions and can create various dilemmas. Due to individual feeling of subjectivity, the author introduces the idea of employees’ readiness for implementing subjective relations into their professional activity. It is also connected with employees’ readiness for feeling objectivity instead of subjectivity (resignation from subjectivity). There are a lot of factors influencing on employees’ readiness for subjectivity among which the author emphasizes the importance of education, especially lifelong education. It appears to be beneficial both for employees and for the organizations they work for.

Keywords

PL

zarządzanie kapitałem ludzkim; elastyczna organizacja oparta na wiedzy; poczucie podmiotowości; gotowość do podmiotowości; rezygnacja z podmiotowości; edukacja całożyciowa

EN

human resource management; flexible organization based on knowledge; feeling of subjectivity; readiness for subjectivity; resignation from subjectivity; lifelong education

• Journal: Szkoła - Zawód - Praca
• Year: 2016
• Issue: 11
• Pages: 73-85

Contributors

author

Zygadło Andrzej

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Adamiec M., Podmiotowość – formy i zmiany, [w:] Podmiotowość człowieka. Szanse rozwoju i zagrożenia, red. Z. Ratajczak, Wyd. UŚ, Katowice 1992.
• Bańka D., Wybory zachowań w warunkach ograniczania podmiotowości człowieka w pracy zawodowej, [w:] Podmiotowość człowieka. Szanse rozwoju i zagrożenia, red. Z. Ratajczak, Wyd. UŚ Katowice 1992.
• Cichocki R., Podmiotowość w społeczeństwie, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2003.
• Crozier M., Przedsiębiorstwo na podsłuchu. Jak uczyć się zarządzania postindustrialnego, PWE, Warszawa 1993.
• Czerepaniak-Walczak M., Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka, GWP, Gdańsk 2006.
• Drucker P.F., The age of discontinuity. Guidelines to our changing society,London 2001.
• Drucker P.F., Zarządzanie w XXI wieku, Wyd. Muza, Warszawa 2000.
• Górniewicz J., Kategorie pedagogiczne: odpowiedzialność, podmiotowość, samorealizacja, tolerancja, twórczość, wyobraźnia, Wyd. UWM, Olsztyn 1997.
• Juchnowicz M., Zaangażowanie pracowników. Sposoby oceny i motywowania, PWE, Warszawa 2012.
• Korzeniowski K., Zieliński R., Daniecki W. (red.), Podmiotowość jednostki w koncepcjach psychologicznych i organizacyjnych, Zakład Narodowy im. Ossolińskich,Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1983
• Zygadło A. Dylematy i ograniczenia podmiotowości menedżerów firm międzynarodowych, Zielona Góra (w druku)