Gdy literatura spotyka się z tańcem, czyli o baletowych inscenizacjach Piaskuna E.T.A. Hoffmanna

• Authors: Narewska Agnieszka

Title variants

EN

When literature meets dance – ballet inscenizations of Sandman by E.T.A. Hoffmann

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Punktem wyjścia do stworzenia niniejszego artykułu stało się opowiadanie niemieckiego pisarza E.T.A. Hoffmanna Piaskun, wpisujące się w nurt czarnego romantyzmu. Na jego podstawie powstał popularny do dziś balet Coppelia, którego twórcy zdecydowali się przedstawić jego treści w formie komedii baletowej, na plan pierwszy wysuwając wątek miłosny. To z kolei zainspirowało współczesną choreografkę Maguy Marin, do postawienia własnej choreograficznej diagnozy relacji damsko-męskich, występujących w obecnym świecie. Niniejszy referat ukazuje interesujące zabiegi i ich konsekwencje, jakie na tekście Hoffmanna dokonała sztuka baletowa.

EN

The starting point of this paper was influenced by E.T.A. Hoffmann’s Sandman (1816), which belongs to the dark romanticism period. In 1870, on the basis of this story, a very popular ballet called Coppelia was introduced to the ballet world. The creators decided to present its content in the form of a comedy ballet, focusing on the aspect of the love story. This classical version inspired many choreographers to create their own versions, including contemporary artist Maguy Marin. She introduced her own choreographic diagnosis of male-female relationships based on 20th-century life. This paper reflects on the interesting changes made through the use of dance towards Hoffmann’s text.

Keywords

PL

balet; literatura; Piaskun; Coppelia

EN

ballet; literature; Sandman; Coppelia

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2015
• Issue: 5
• Pages: 601-607

Dates

published

2015

Contributors

author

Narewska Agnieszka

References

• BIBLIOGRAFIA
• [1] Anderson J., Ballet and Modern Dance: A Concise History, Princeton 1992.
• [2] Barber D. W., Baletki i baleriny, czyli historia baletu wyłożona wreszcie jak należy, Warszawa 2002.
• [3] Bland A., A History of Ballet and Dance in the Western World, Londyn 1976.
• [4] Brinson P., Crisp C., Ballet for all, Londyn 1970.
• [5] Conyn C., Three Centuries of Ballet, Sydney 1948.
• [6] Coppelia, W. Dzieduszycki, A. Vogt (red.), Program teatralny, chor. T. Kujawa, Balet Państwowej Opery we Wrocławiu, 1976.
• [7] Freud Z., Niesamowite, [w:] Freud Z., Pisma psychologiczne, T. 3, Warszawa 1997.
• [8] Hoffmann E. T. A., Piaskun, [w:] Hoffmann E. T. A., Opowiadania fantastyczne, Warszawa 1999.
• [9] http://www.theballetbag.com/2013/03/16/coppelia/
• [10] Jaroszewski M., Życie i twórczość E.T.A. Hoffmanna 1776-1822, Gdańsk 2006.
• [11] Koegler H., The Concise Oxford Dictionary of Ballet, Oxford 1987.
• [12] Majewska J., Dziewczyna z okładki albo PINUP GIRL, [w:] Coppelia. Biblioteka Gazety Wyborczej, nr 19, Warszawa 2010.
• [13] Moritz E. Reiner, The Mystery of Coppélia, w: Program do rejestracji Coppelii na DVD, chor. P. Bart, Paryż 2011.
• [14] Pudełek J., Z historii baletu, Warszawa 1981.
• [15] Turska I., Krótki zarys historii tańca i baletu, Kraków 2009.
• [16] Turska I., Przewodnik baletowy, Kraków 1989.
• [17] Wysocka T., Dzieje baletu, Warszawa 1970.
• FILMOGRAFIA
• [18] Coppelia, muz. L. Delibes, A. Saint-Léon, O. Vinogradov, Balet Teatru Marińskiego, 1993.
• [19] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. A. Gorski, S. Gołowkina, Balet Teatru Wielkiego w Moskwie, 1987.
• [20] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. A. Saint-Léon, M. Petipa, A. Alonso, Ballet Nacional de Cuba, 2013.
• [21] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. A. Saint-Léon, M. Petipa, E. Cechetti, Australian Ballet, 1990.
• [22] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. A. Saint-Léon, P. Bart, Ballet De l’Opera National de Paris, 2011.
• [23] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. A. Saint-Léon, P. Lacotte, C. Bessy, L’Ecole de Danse De l’Opera National de Paris, 2001.
• [24] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. A. Saint-Léon, S. Vikharev, Bolshoi Ballet, 2009.
• [25] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. L. Iwanow, E. Cecchetti, N. De Valois, Royal Ballet, 2000.
• [26] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. M. Marin, Lyon Nationale Ballet, 1994.
• [27] Coppelia, muz. L. Delibes, chor. M. Petipa, E. Cecchetti, Bolshoi Ballet, 2011.
• [28] Coppelia, muz. L. Delibesa, chor. N. Kasatkina, W. Wasiliew, Grand Ballet Classique de Moscou, 2014.

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2015.601.607