Antypolska działalność ukraińskich nacjonalistów w kampanii polskiej 1939 roku

• Authors: Wawryniuk Andrzej

Title variants

EN

Anti-Polish activity of Ukrainian nationalists in the Polish campaign of 1939

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Zabiegi dyplomatyczne czynione od I wojny światowej przez diasporę ukraińską, zamieszkującą przede wszystkim Austrię i Niemcy w sprawie utworzenia samodzielnego państwa ukraińskiego, nie przynosiły pozytywnego rozstrzygnięcia. Istniejąca Ukraińska Sowiecka Socjalistyczna Republika nie była tym tworem politycznym, który odpowiadał ideałom pozostającym poza jej granicami Ukraińców. O swój byt polityczny walczyła też ukraińska mniejszość narodowa w Polsce. Metody przygotowania do ewentualnej suwerenności państwowej przybierały różne formy, od dywersji i terroru – Małopolska Wschodnia i Wołyń - do przygotowań jednostek zbrojnych na terenie Austrii i Niemiec. To przede wszystkim Niemcy były tym państwem, które rozbudzało nadzieje nacjonalistów ukraińskich na utworzenie wolnej Ukrainy. Jedną z dróg prowadzących do urzeczywistnienia mało realnych dążeń miał być udział Legionu Ukraińskiego w walce przeciwko Polsce w 1939 r. u boku III Rzeszy.

EN

The diplomatic efforts made since the First World War by the Ukrainian diaspora, mainly living in Austria and Germany, to create an independent Ukrainian state, did not bring a positive outcome. The existing Ukrainian Soviet Socialist Republic was not the political creation that corresponded to the ideals of the Ukrainians who remained outside its borders. The Ukrainian national minority in Poland also fought for its political existence. The methods of preparation for possible state sovereignty took different forms, from diversion and terror - Eastern Lesser Poland and Volhynia - to the preparation of armed units in Austria and Germany. First of all, Germany was the country which aroused hopes among Ukrainian nationalists for the creation of a free Ukraine. One of the paths leading to the realization of the unrealistic aspirations was the participation of the Ukrainian Legion in the fight against Poland in 1939 at the side of the Third Reich.

Keywords

PL

Niemcy; Legion Ukraiński; nacjonalizm; terror; dywersja; Małopolska

EN

Germany; Ukrainian Legion; nationalism; terror; diversion; Lesser Poland

• Publisher: Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
• Journal: Radzyński Rocznik Humanistyczny
• Year: 2018
• Volume: 16
• Issue: 2
• Pages: 447-469

Contributors

author

Wawryniuk Andrzej

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie

References

• Antoniewicz W. Motyw syreny morskiej w sztuce antyku i średniowiecza, [w:] Liber Iosepho Kostrzewski octogenario a veneratoribus dicatus, red. K. Jażdżewski, Wrocław 1968.
• Borges J. L., Zoologia fantastyczna, tłum. Z. Chądzyńska, Warszawa 1983.
• Cooper J., Zwierzęta symboliczne i mityczne, tłum. A. Kozłowska-Ryś i L. Ryś, Poznań 1998.
• Drapella Z, Od Lewiatana do Jormungandra. Rzecz o potworach morskich, ludziach z Morza i duchach wód, Gdańsk 1976.
• Fischer A., Rusini. Zarys etnografii Rusi, Lwów 1928.
• Gimbutas M., The Gods and Goddesses of Old Europe. 700 to 3500 BC. Myths, Legends and Cult Images, Berkeley and Los Angeles 1974.
• Górnickie Z., Woda w duchowych przeżyciach człowieka, Kraków 2008.
• Graves R., Mity greckie, tłum. H. Krzeczkowski, Warszawa 1992.
• Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1987.
• Homer, Odyseja, tłum., L. Siemieński, Wrocław 1992.
• Jodełka-Burzecki T., Syrena zawsze zwodnicza. Portrety warszawianki w XIX wieku, Warszawa 1976.
• Kępiński Z., Symbolika drzwi gnieźnieńskich, [w:] Drzwi gnieźnieńskie, red. M. Walicki, t. II, 161-381. Wrocław 1959.
• Kolberg O., Dzieła wszystkie, Chełmskie, t. 33, Wrocław 1964.
• Kolberg O., Dzieła wszystkie, Mazowsze, t. 24, Wrocław 1963.
• Kohli A., Trzy kolory bogini, Kraków 2007.
• Kosowska E., Legenda. Kanon i transformacje. Św. Jerzy w polskiej kulturze ludowej. Wrocław 1985.
• Kowalski P., Woda żywa: opowieść o wodzie, zdrowiu, higienie i dietetyce, Wrocław 2002.
• Kuczyński S., Herb Warszawy, Warszawa 1977.
• Ligęza L., „Klechdy polskie” Leśmiana na tle folklorystycznym, „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 1.
• Łopaciński H., Dwa podania ukraińskie o syrenach, „Wisła” 1900, nr 5.
• Melchior-Bonnet S., Narzędzie magii: historia luster i zwierciadeł, tłum. B. Walicka, Warszawa 2007.
• Moszyński K., Kultura ludowa Słowian, t. 2, cz. 1, Warszawa 1967.
• Owczarski W., Mickiewiczowskie figury wyobraźni, Gdańsk 2001.
• Owidiusz, Przemiany, tłum. B. Kiciński, Wrocław 1953.
• Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, Warszawa 2010.
• Simonides D., Nobilitacja podania wierzeniowego jako przedmiot badań, [w:] Śląskie miscellanea. Literatura – folklor, red. D. Simonides, J. Zaremba, Wrocław 1980.
• Syrenka – odwieczny symbol Warszawy, red. W. Mróz, Bydgoszcz 2001.
• Siemieński L., Podania i legendy polskie, ruskie i litewskie, Warszawa 1975.
• Śliwińska A., Zwierciadło. Studium o magicznej transgresji, [w:] O granicach i ich przekraczaniu, red. P. Kowalski, M. Sztandara, Opole 2004.
• Szafrański W., Prahistoria religii na ziemiach polskich, Wrocław 1987.
• Szuchniewicz W., Huculszczyzna 4, Lwów 1908.
• Walęciuk-Dejneka B., Inny obraz feminy. Szkice folklorystyczno-literackie, Siedlce 2012.
• Walęciuk-Dejneka B., Ludowy obraz kobiety – perspektywa inności. Folklor i literatura. Siedlce 2014.
• Walęciuk-Dejneka B., Tam gdzie odbija się świat… Wśród ludowych zachowań magicznych w polskim folklorze tradycyjnym, [w:] Lustro (zwierciadło) w literaturze i kulturze, red. A. Borkowski, E. Borkowska, M. Burta, Siedlce 2006.
• Wierciński A., Przez wodę i ogień. Biblia i Kabała, Kraków 1996.
• Wójcicki K.W., Klechdy starożytne, podania i powieści ludu polskiego i Rusi, Warszawa 1972.
• Zadrożyńska A., Światy, zaświaty. O tradycji świętowań w Polsce, Warszawa 2000.
• Zmorski R., Podania i baśni ludu na Mazowszu, Warszawa 1902.