Funkcja oceniająca przymiotnika „płony” w gwarach

• Authors: Monika Buława

Title variants

EN

Evaluative function of the adjective "płony" in dialects

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu opis i interpretację rozwoju semantycznego przymiotnika „płony” w gwarach. Przymiotnik ten, mający pierwotnie znaczenie 'nieurodzajny', zachował się przede wszystkim w Małopolsce i na Śląsku, na obu tych obszarach pełniąc funkcję jednostki wyrażającej ocenę, w różnym jednak zakresie. W gwarze podhalańskiej doszło do przekształcenia się przymiotnika „płony” w jednostkę ogólnie wartościującą, w gwarach śląskich do powstania jednostki opisowo-wartościującej o znaczeniu 'bez smaku, o mdłym smaku'. Dla porównania pokazano także rozwój omawianej jednostki w odmianie ogólnopolskiej, w której wytworzyły się znaczenia metaforyczne nieznane w gwarach.

EN

The aim of the article is to describe and interpret the semantic development of the adjective "płony" in dialects. The adjective which initially meant ‘infertile’ was mainly preserved in Małopolska and Silesia where it functioned as a unit expressing evaluation, to a different extent though. In the Podhale dialect the adjective "płony" became a unit expressing general evaluation while in the Silesian dialects a descriptive and evaluative one meaning ‘tasteless, bland’. By way of comparison the development of the unit under question has also been depicted in general Polish where metaphorical meanings unknown in dialects appeared.

Keywords

PL

gwara podhalańska; gwary śląskie; leksemy wyrażające wartościowanie; rozwój semantyczny

EN

Podhale dialect; Silesian dialects; units expressing evaluation; semantic development

• Publisher: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Journal: Język Polski
• Year: 2013
• Issue: 4
• Pages: 274-286

Contributors

author

Monika Buława

• Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, al, Mickiewicza 31, 31-120 Kraków, Poland