Uwarunkowania i doświadczenia rozwoju energetyki odnawialnej w Armeni

• Authors: Nieczuja-Ostrowski Paweł
• Languages of publication: PL

Abstracts

Celem artykułu jest wskazanie głównych uwarunkowań i doświadczeń rozwoju energetyki odnawialnej w Armenii. W rozpoznaniu zagadnienia posłużono się zarówno materiałem źródłowym, oficjalnymi danymi i dokumentami instytucji państwowych i branżowych międzynarodowych, jak i opracowaniami dotyczącymi Armenii. Zauważono, że Armenia ma ponad stuletnie doświadczenie w energetyce wodnej, która stała się jednym z głównych źródeł zapatrywania państwa w energię. Intensywność jej rozwoju była znaczna, czego symbolem stał się położony na przestrzeni 70 kilometrów kompleks elektrowni wodnych Kaskada Sewan-Hrazdan. Energetyka ta przyniosła jednak także negatywne konsekwencje środowiskowe, doprowadzając do katastrofy ekologicznej w obszarze jeziora Sewan, będącego największym zbiornikiem kraju. Od lat 90. XX wieku, wobec dotkliwych trudności z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego kraju, wynikających z konfliktu z Azerbejdżanem oraz uzależnienia energetycznego od Rosji, podjęto się wysiłku rozwoju energetyki odnawialnej, zwłaszcza wodnej, ale też wiatrowej, słonecznej, geotermalnej oraz z biomasy. Zagadnienia doświadczeń i uwarunkowań rozwoju energetyki odnawialnej w Armenii nie były dotychczas przedmiotem zainteresowania naukowego w Polsce. Ich rozpoznanie może stanowić wartościowy materiał dla zainteresowanych kwestiami zarówno energetyki odnawialnej i bezpieczeństwa energetycznego, jak i rzeczywistości politycznej i gospodarczej w Armenii i na Kaukazie Południowym.

Keywords

PL

Armenia Kaukaz Południowy energetyka bezpieczeństwo energetyczne energetyka odnawialna hydroenergetyka

• Publisher: Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa z siedzibą w Poznaniu
• Journal: Przegląd Naukowo-Metodyczny „Edukacja dla Bezpieczeństwa”
• Year: 2014
• Volume: 7
• Issue: 3(24)
• Pages: 1010-1029

Contributors

author

Nieczuja-Ostrowski Paweł

• Akademia Pomorska w Słupsku

References

• ies/documents/national__program_english.pdf [dostęp 10.07.2014 r.].
• Aquastat – Oficjalna Strona Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), http://www.fao.org/nr/water/aquastat/co untries_regions/ARM/index.stm [dostęp 10.07.2014 r.].
• Bezpieczeństwo energetyczne – surowce kopalne vs alternatywne źródła energii, P. Kwiatkiewicz (red.), Poznań 2013.
• Ciepielewski J., Historia gospodarcza Związku Radzieckiego, Warszawa 1977.
• Elliott D., Schwartz M., Scott G., Haymes S., Heimiller D., George R., Wind Energy Resource Atlas of Armenia, July 2003, p. VI, Oficjalna Strona National Renewable Energy Laboratory (NREL), http://www.nrel.gov/docs/fy03osti/33544.pdf [dostęp 12.07.2014 r.].
• Encyklopedia geograficzna świata. Azja, t. 6, Kraków 1998.
• Energy Sector Development Strategies in the Context of Economic Development in Armenia, Adopted by the Government of the Republic of Armenia at June 23, 2005 session N 1 resolution of N 24 protocol, Oficjalna Strona Ministry of Energy and Natural Resources of RA, http://www.minenergy.am/en/en/policy [dostęp 10.07.2014 r.].
• Fourth National Report to the Convention on Biological Diversity (Republic of Armenia), Yerevan 2009, s. 15, Oficjalna Strona Convention on Biological Diversity, https://www.cbd.int/doc/world/am/am-nr-04-en.pdf [dostęp 10.07.2014 r.].
• Geopolityka rurociągów. Współzależność energetyczna a stosunki międzypaństwowe na obszarze postsowieckim, E. Wyciszkiewicz (red.), Warszawa 2008.
• Hovhannisyan K., Sustainable Development and Energy Security in Armenia: a Step Towards Dilemma, Lund 2003, s. 15, Oficjalna Strona Lund University International Master’s Programme in Environmental Science (LUMES), http://www.lumes.lu.se/database/alumni/01.02/theses/hovhannisyan_karen.pdf [dostęp 10.07.2014 r.].
• Leksykon państw świata '94/95, Warszawa 1994.
• National Program on Energy Saving and Renewable Energy of Republic of Armenia, Yerevan 2007, s. 8, Oficjalna Strona Ministry of Energy and Natural Resources of RA, http://www.minenergy.am/images/stories/documents/national__program_english.pdf [dostęp 10.07.2014 r.].
• National Report on the State of the Environment in Armenia in 2002, Yerevan 2003, Oficjalna Strona United Nations Economic Commission for Europe (UNECE), http://www.unece.org/fileadmin/DAM/env/europe/monitoring/Armenia/en/Part%20IV%20-%20Ch.2.pdf [dostęp 10.07.2014 r.]
• Nieczuja-Ostrowski P., Swoistość geopolityczna Armenii, „Cywilizacjai Polityka” 2011, nr 9.
• Oficjalna Strona Asian Development Bank, http://www.adb.org/news/armenia/armenias-aging-hydropower-plants-get-new-life-adb-private-sector-loan [dostęp 10.07.2014 r.].
• Oficjalna Strona Hrazdan Energy Company (RazTES), http://www.raztes.am [dostęp 15.05.2014 r.].
• Oficjalna Strona International Energy Corporation CJSC (RusHydro), http://www.mek.am [dostęp 10.07.2014 r.].
• Oficjalna Strona Ministry of Energy and Natural Resources of RA, http://www.minenergy.am [dostęp 10.07.2014 r.].
• Oficjalna Strona Vorotan Complex of HPP, http://www.vorotancascade.am [dostęp 10.07.2014 r].
• Oficjalna Strona АрмРосгазпром, www.armrusgasprom.am/ru/company/ [dostęp 11.05.2012 r.].
• Proposed Loan International Energy Corporation Sevan-Hrazdan Cascade Hydropower System Rehabilitation Project (Armenia), Marz 2013, Oficjalna Strona Asian Development Bank, http://www.adb.org/sites/default/files/projdocs/2013/46941-014-arm-rrp.pdf, [dostęp 10.07.2014 r.].
• Report the Potential for Expanding the Production of Promising Bio-ethanol Feedstocks in Armenia Today, August 6, 2008, Oficjalna Strona Ministry of Energy and Natural Resources of RA, http://www.minenergy.am/en/en/investment-projects/biomass-energy/127-2010-09-29-22-53-34 [dostęp 12.07.2014 r.].
• Review Report On The Conditions And Repair Of The Arpa-Sevan Diversion Tunnel, April 1999, Oficjalna Strona USAID, http://pdf.usaid.gov/pdf_docs/PNACM208.pdf [dostęp 10.07.2014 r.].
• Rocznik Statystyki Międzynarodowej 1965, Warszawa 1967.
• Rocznik Statystyki Międzynarodowej 1981, Warszawa 1982.
• Statistical Yearbook of Armenia, 2000-2011, Oficjalna Strona National Statistical Service of the Republic of Armenia, http://www.armstat.am/ [dostęp 10.07.2014 r.].
• Stratetgic Development Program of Hydroenergy Sector of the Republic of Armenia, Oficjalna Strona Ministry of Energy and Natural Resources of RA, http://www.minenergy.am/en/en/policy [dostęp 10.07.2014 r].
• Strona NEWS.am, http://news.am [dostęp 10.07.2014 r.].
• Strona panorama.am, http://www.panorama.am [dostęp 10.07.2014 r.].
• Strona The Armenian Weekly, http://www.armenianweekly.com/2010/01/30/listening-to-the-wind-of-change-renewable-energy-in-armenia/ [dostęp 12.07.2014 r.].
• World Small Hydropower Development Report 2013, Oficjalna Strona Global Water Partnership, http://www.gwp.org/Global/ToolBox/References/World%20small%20hydropower,%20development%20report%202013.pdf [dostęp 10.07.2014 r.].
• Zakrzewska-Dubasowa M., Historia Armenii, Wrocław 1990.
• Związek Radziecki. Przyroda, człowiek, gospodarka, Warszawa 1972.

Identifiers

ISSN

1899-3524