Katolicka nauka społeczna o większości w demokracji

• Authors: Zwoliński Andrzej

Title variants

EN

Catholic social doctrine about the majority in democracy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Najważniejszym, wstępnym warunkiem, przeprowadzenia demokratycznych wyborów jest wolność polityczna w państwie. Nikt i nic, nacisk władzy politycznej, terror ani oszustwo, nie może wpływać na wyniki wyborów lub z góry je określać. Istotnymi elementami polityki wolnościowej państwa jest decentralizacja i samorząd. Obywatelom, grupom isąsiedzkim wspólnotom należy pozostawić możliwość własnych incjatyw i odpowiedzialność, także w zakresie współdecydownia kto i jak pełnić będzie najwyższe funkcje państwowe. Dojrzałe koncepcje demokracji, w tym tzw. „personalizmu wspólnotowego”, mogą być interesujące dla społeczeństw niezależnie od kultury duchowej i tradycji. Prawdziwa wolnośc człowieka polega jednak na tym, że decyzje człowieka zapadają w jego centrum osobowym, w „ja” osobowym, którte też realizuje te decyzje. Wolność nie jest też brakiem zdeterminowania , niezależnością, lecz swoistym zdeterminowaniem – przez siebie samego, a więc rodzajem samozależności, autodeterminizmem. Wolność więc ma dwa wymiary, wyrażające się w: zdolności do podejmowania „własnych” decyzji, oraz w mocy do realizowania tego, co sama postanowiła. Demokracja nie może zastąpić wolności jednostki, wyręczyć ją w jej decyzjach w odpowiedzialności za działania, które podejmuje, także w jej imieniu.

EN

The most important precondition of holding of democratic elections is political freedom in the country. No one and nothing, the emphasis of political power, terror or fraud, cannot affect the outcome of elections or define them from top. Important elements of the libertarian policy of the state are decentralization and local government. Citizens, groups and neighboring communities should be allowed to own initiatives and responsible – also in terms of making decisions who and how will perform the highest state functions. Sophisticated concepts of democracy, including the so‑called “community personalism”, may be of interest for societies regardless of spiritual culture and tradition. But true human freedom lies in the fact, that human decisions are passed in the personal center, the personal “I” who also pursues these decisions. Freedom is not a lack of determination, independence but a kind of determination – by himself, so a kind of self‑depending, self‑determinism. Therefore freedom has two dimensions, expressed in capacity to take “own” decisions and the power to realize what was decided. Democracy cannot replace freedom of the individual, relieve it in its decisions in the responsibility for the action it takes, also on its behalf.

Keywords

PL

demokracja; wybory; większość; Jan Paweł II; katolicka nauka społeczna; wartości; głosowanie

EN

democracy; elections; majority; John Paul II; Catholic social teaching; values; voting

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Polonia Sacra
• Year: 2016
• Volume: 20
• Issue: 3(44)
• Pages: 173-189

Contributors

author

Zwoliński Andrzej

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

References

• Arnold T., The folklore of capitalism, New Haven 1937.
• Bartyzel J., Nie kłaniać się bałwanowi demokracji!, „Stańczyk” 20 (1994) nr 1, s. 23.
• Buttiglione R., The moral mandate for freedom, Grand Rapids 1997.
• Donoso Cortés J., Über die Diktatur. Drei Reden aus den Jahren 1849/1850, übertr. von G. Maschke, Wien 1966.
• Dylus A., Referendum a demokracja, „Przegląd Powszechny” (1996) nr 4 (896), s. 16–26.
• Galarowicz J., W drodze do etyki odpowiedzialności, t. 2: Ukryty blask dobra. Antropologiczno‑aksjologiczne podstawy etyki Romana Ingardena, Kraków 1998.
• Grabowska M., Demokracja: forma czy treść?, „Więź” (1994) nr 7 (429), s. 20–29.
• Grzybowski J., Jacques Maritain i nowa cywilizacja chrześcijańska, Warszawa 2007.
• Gutmann A., Thompson D., Demokracja deliberatywna to więcej niż procedury, tłum. D. Pietrzyk‑Reeves, „Nauki Polityczne. Zeszyty Naukowe Koła Nauk Politycznych UJ” (2005) nr 2, s. 3–30.
• Kelsen H., O istocie i wartości demokracji, przekł. F. Turynowa, Warszawa 1936.
• Kierkegaard S., Der Einzelne, übertr. von W. Greve, Frankfurt a. Main 1990.
• Legutko R., Sokrates i pierwsi oskarżyciele. Fragment komentarza do „obrony” Sokratesa 19a8 – 24b2, [w:] Człowiek i polityka. Księga jubileuszowa z okazji 65. urodzin Profesora Jerzego Gałkowskiego, red. J. Kłos, A. Noras, Lublin 2002, s. 169–182.
• Łysiak W., Stulecie kłamców, cz. 2 Polska, Chicago–Warszawa 2000.
• Majka J., Katolicka nauka społeczna, Rzym 1986.
• Mariański J., Kościół a współczesne problemy społeczno­moralne. Kwestie wybrane, Lublin 1992.
• Mieszalski M., Demokracja jako możliwy totalitaryzm (na marginesie Talmona), „Arka” (1992) nr 42, s. 12–19.
• Palaver W., Etyczne granice stosowania zasady większości – o politycznej teologii demokracji, „Civitas” (1998) nr 2, s. 181–185.
• Pareto V., The mind and society, t. 4, New York 1935.
• Pieniążek A., Społeczeństwo i jednostka, Lublin 1988.
• Pilikowski J., Wiedza obywatelska – podstawowe wiadomości o państwie, społeczeństwie i polityce, Kraków 1994.
• Podgórska J., Chcemy całego życia!, „Polityka” (2008) nr 48, s. 70–73.
• Ratzinger J., Wolność i więzy w Kościele, przekł. J. Kruczyńska, [w:] J. Ratzinger, Kościół – ekumenizm – polityka, Poznań 1990, s. 227–228.
• Rosen F., Sokrates, [w:] Myśliciele polityczni. Od Sokratesa do współczesności, red. D. Boucher, P. Kelly, tłum. A. Dąbrowska, T. Sieczkowski, Kraków 2008, s. 61–78.
• Rousseau J. J., O umowie społecznej, przekł. M. Starzewski, Warszawa 2002.
• Ryba M., Człowiek wobec społeczności, „Nasz Dziennik” 24 I 2000, s. 12.
• Satori G., Teoria demokracji, przekł. P. Amsterdamski, D. Grinberg, Warszawa 1998.
• Scola A., Chrześcijański wkład w świeckość otwartą państwa, tłum. P. Borkowski, „Społeczeństwo” (2005) nr 4–5, s. 618–627.
• Seidler G. L., Przedmarksowska myśl polityczna, Kraków 1985.
• Słownik polityczny, red. W. Wasiutyński, Warszawa 1989.
• Steinem J., Demokracje europejskie, przekł. E. Gawron, Rzeszów 1993.
• Taine H., Origines de la France Contemporaine, Paris 1875.
• Tocqueville A. de, O demokracji w Ameryce, przekł. B. Janicka, M. Król, Kraków–Warszawa 1996.
• Turowicz J., Jan Strzelecki a chrześcijaństwo, [w:] Sens uczestnictwa. Wokół idei Jana Strzeleckiego. Zbiór szkiców, pod red. A. Sicińskiego, Warszawa 1991, s. 65–70.
• Weizsacker R. von, Historia Niemiec toczy się dalej, przeł. I. Burszta‑Kubiak, [Warszawa] 1989.
• Weigel G., Centesimus annus a przyszłość demokracji: powtórna lektura, [w:] Centesimus annus. Tekst i komentarze, pod red. F. Kampki, C. Rittera, Lublin 1998, s. 117–127.
• Zdziechowski M., W obliczu końca, Warszawa 1999.
• Zdzitowiecki S., Orędzie ze stycznia 1919 roku, „Kronika Diecezji Kujawsko-­Kaliskiej”, R. 13 (1919) nr 1, s. 1–3.

Identifiers

DOI

10.15633/ps.1789