Wileński konserwatysta Stanisław Cat-Mackiewicz jako geopolityczny gloryfikator idei jagiellońskiej

• Authors: Czernicki Przemysław

Title variants

EN

Vilnius conservative Stanisław Cat-Mackiewicz as a geopolitical glorifier of the Jagiellonian idea

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The subject of this article is an attempt to reconstruct the Jagiellonian idea as a geopolitical concept promoted by the journalist of the Vilnius “Słowo” Stanisław Cat-Mackiewicz. The article discusses the most important views and postulates of one of the most famous Polish conservative writers in the area of proclaiming the need to recreate the power position of Poland in the 20th century. The article emphasizes that, according to Mackiewicz, the multi-ethnic unification of the Polish-Lithuanian-Ruthenian lands by the most outstanding rulers of the Jagiellonian dynasty in Polish history was an unsurpassed model for the implementation of a brilliant geopolitical plan. The research demonstrates the basic aspects of the Jagiellonian idea according to Cat and the reasons for the reintegration of the nationalities living in the area of the former Crown and the former Grand Duchy of Lithuania as a real security against the superpower expansion by Germany and Russia.

Keywords

EN

Geopolitics; country; idea; power; territory; history of the former Polish-Lithuanian Commonwealth

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
• Journal: Przegląd Wschodnioeuropejski
• Year: 2022
• Volume: 1
• Pages: 63–75

Dates

published

2022-06-30

Contributors

author

Czernicki Przemysław

• University of Natural Sciences and Humanities in Siedlce

References

• CZAPIEWSKI, E. (1978), Koncepcje polityki zagranicznej Polski na łamach „Słowa” w latach 1922-1927. W: Kwartalnik Historii Prasy Polskiej. 17 (3), 21-51. Google Scholar
• CZAPIEWSKI, E. (1988), Koncepcje polityki zagranicznej konserwatystów polskich w latach 1918-1926. Wro-cław. Google Scholar
• EBERHARDT, P. (2017), Twórcy polskiej geopolityki. Kraków. Google Scholar
• GÓRSKI, A. (1999), Władza polityczna w myśli S. Cata-Mackiewicza. Kraków. Google Scholar
• GZELLA, J. (2011), Między Sowietami a Niemcami. Koncepcje polskiej polityki zagranicznej konserwatystów wileńskich zgrupowanych wokół „Słowa” (1922-1939). Toruń. Google Scholar
• JARUZELSKI, J. (1976), Mackiewicz i konserwatyści. Warszawa. Google Scholar
• JARUZELSKI, J. (1994), Stanisław Cat-Mackiewicz 1836-1966. Wilno  Londyn  Warszawa. Google Scholar
• JURKOWSKI, R. (2011), W krzywym zwierciadle: próba krytycznego spojrzenia na ziemian kresowych przez pryzmat ich wspomnień i pamiętników. W: Przegląd Wschodnioeuropejski. 2,15-34. Google Scholar
• KAMIENIECKI, W. (2014), Idea Jagiellońska, Warszawa 1929. W: Folia Iuridica Wratislaviensis. 3 (2), 9-23. Google Scholar
• KARBOWSKA, J. (1994), Z Mackiewiczem na ty. Warszawa. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (1922), Statut Litwy Środkowej. Wilno. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (1962), Herezje i prawdy. Warszawa. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (1964), Polityka Becka. Paryż. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (1968), Henryk Sienkiewicz. Studium literackie. W: Mackiewicz S., Odeszli w zmierzch. Wybór pism z lat 1916-1966. Warszawa. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (1972), Kto mnie wołał, czego chciał. Warszawa. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (1987), Zielone oczy. Warszawa. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (1994), Kropki nad i. Warszawa. Google Scholar
• MACKIEWICZ, S. (2012), Kropki nad i. Dziś i jutro. Kraków. Google Scholar
• [Mackiewicz S.] CAT (1990a), Credo polityki narodowościowej. „Słowo” z dnia 28 grudnia 1922 roku. W: Jaru-zelski, J. (red.), Stanisław Cat-Mackiewicz. Teksty. Warszawa, 30-33. Google Scholar
• [Mackiewicz S.] CAT (1990b), Nowa książka Romana Dmowskiego. „Słowo” z dnia 24 lutego 1925 roku. W: Jaruzelski, J. (red.), Stanisław Cat-Mackiewicz. Teksty. Warszawa, 42-47. Google Scholar
• [Mackiewicz S.] CAT (1990c), Realny program w sprawie litewskiej. W: Jaruzelski, J. (red.), Stanisław Cat-Mackiewicz. Teksty. Warszawa, 103-108. Google Scholar
• MACKIEWICZ (CAT), S. (1942), O jedenastej – powiada aktor – sztuka jest skończona. Polityka Józefa Becka. Londyn. Google Scholar
• MACKIEWICZ (CAT), S. (1992), Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września 1939. Londyn. Google Scholar
• NIEWĘGŁOWSKA, A. (2012), Białoruś w koncepcjach federacyjnych Józefa Piłsudskiego i jego obozu politycz-nego. W: Przegląd Wschodnioeuropejski. 3, 41-63. Google Scholar
• OSICA, J. (1982), Politycy anachronizmu: konserwatyści wileńskiej grupy „Słowa” 1922-1928. Warszawa. Google Scholar
• ROZBICKA, R. (2011), Polityka ukraińska Józefa Piłsudskiego w polskiej publicystyce lat 1995-2005. W: Prze-gląd Wschodnioeuropejski. 2,163-168. Google Scholar
• SINGER, B. (1990), Od Witosa do Sławka. Warszawa. Google Scholar
• SWIANIEWICZ, S. (2018), Wspomnienia o Władysławie Studnickim. W: Folia Historica Cracoviensia. 24 (2), 215-239. Google Scholar
• WOJTACKI, M. (2009), „Słowo” Stanisława Cata-Mackiewicza dziennik konserwatystów wileńskich w latach 1922-1939. Monografia pisma. Toruń. Google Scholar
• ZAKRZEWSKI, M. (2010), Droga do Libourne. Stanisław Cat-Mackiewicz a polityka zagraniczna II Rzeczypo-spolitej. W: Kłoczkowski, J. (red.), Geopolityka i zasady. Studia z dziejów polskiej myśli geopolitycznej. Kraków  Warszawa, 75-104. Google Scholar

Identifiers

ISSN

2081–1128